"Böylesi Büyük Felakete Hazırlıklı Olabilmek Mümkün Değil” miydi?
Türkiye'de deprem gerçeği 6 Şubat 2023 gecesi yeniden hatırlandı. 7,7 ve saat arayla 7,6 büyüklüğünde çok şiddetli Kahramanmaraş merkezli iki deprem 10 ilde etkili oldu. 1. haftada belirlenene göre 30 binden fazla vatandaşımızın hayatını kaybetmesine neden olan deprem felaketinin büyüklüğü, 'Bu boyutta bir afete hazırlıklı olunabilir miydi?' sorularının sorulmasına da neden oluyor.
"Asrın Felaketi" olarak nitelenen 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremler çok büyük bir bölgede çok yıkıcı etki gösterdi. Tarihin en büyük felaketleri içine girmeye aday bu afette can kaybı daha az olabilir miydi?
Türkiye'nin tarihi deprem felaketleriyle doluyken, Japonya'dan farkıysa sürekli sarsılmaların yaşanmaması oluyor. Ancak gerçekleşen depremlerin de birikimli olması yıkıcılıklarını artırıyor.
Türkiye'de tarihi boyunca sorgulanan depreme hazırlık teknolojinin de desteğiyle 1999'da gerçekleşen Gölcük depreminde 18 binden fazla vatandaşın hayatını kaybetmesiyle uzun süre gündemden düşmemişti.
Akabinde yapılan düzenlemelerle İstanbul depremine hazırlık yapılması konusunda yol kat edildiği düşünülüyordu. Bu bölge için yapılan uyarıların dikkate alınmadığının ortaya çıkmasıyla diğer bölgelerde de tedirginlik görülüyor.
Kuralına uygun yapıldığında yıkılmadığı görülen TOKİ başta olmak üzere sağlam binaların örnek teşkil ettiği şiddetli depremler sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın söylediği, “Böylesi büyük felakete hazırlıklı olabilmek mümkün değildir” sözleri dikkat çekti.
Teyit.org da bu iddiayı araştırdı: Böylesi bir felakete hazırlıklı olabilmek mümkün müydü?
Bu boyutta bir deprem felaketine hazırlanılabilir mi?
Depremler gelişmiş teknolojiye rağmen halen önceden zamansal olarak tespit edilemiyor. Ancak uzmanlar ve dünyada diğer örnekler depreme hazırlıklı olabilme imkanı olduğunu gösteriyor.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat'ta yaşanan iki büyük deprem, dünya tarihinde karada yaşanan en güçlü depremler arasına girse de bilimsel çalışmalar ve uzmanların açıklamaları hazırlık konusunda önemli şeyler anlatıyor.
Dış basında da sorulan aynı soru👇
Türkiye ve dünyadaki fay hatları biliniyor. Bu da depremin nerelerde olacağına dair bir fikir veriyor.
Türkiye'de bu harita 1945 yılında hazırlanıyor, 2018'de güncelleniyor, 2019'da da yürürlüğe giriyor.
Makine Mühendisleri Odası raporuna göre, Türkiye sınırlarının yüzde 93’ü deprem bölgesi olarak tanımlanırken, nüfusun yüzde 98’i de bu bölgelerde yaşıyor.
Yapılaşmanın fay haritası ve inşaatın kurallara göre yapılması hayat kurtarıyor.
Bu bağlam bölgedeki 10 ilde bulunan TOKİ binalarında tam yıkılma ve can kaybı olmadığını üzerinde duruluyor. Deprem yönetmeliğinin değiştiği 2000 yılı sonrasında yapılan binalardaki yıkımları yanlarında sağlam duran binalara bakınca tek bir sebep açıklıyor: Yapım eksiklikleri, denetimsizlik.
Uzmanlar uzun zamandır bölgede deprem olacağına dair uyarıda bulunuyor.
2021’de TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası raporu, 7,4 büyüklüğünde, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği'nden Deprem Araştırma ve Risk Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Alican Kop, 2022’de şehrin “deprem açısından en riskli illerin başında” geldiğini vurgularken, birçok mahallenin doğrudan fayın üstüne kurulduğunu ve art arda iki deprem olma ihtimalinin de olduğuna dikkat çekiyor.
Jeoloji Mühendisleri Odası'ndan Bülent Özmen’in incelemelerinde Türkiye’de depremlerin zararlarının fazla olmasının en önemli nedeni deprem yönetmeliklerine ve zemin şartlarına uygun olmayan yapılaşma, AFAD da yapısal risklerin standartlara ve yönetmeliklere uyulmamasından kaynaklandığını açıklıyor.
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası'nda Tansel Önal bugüne kadar yapı stoku konusunda ciddi çalışma yapılmadığını belirtiyor.
2020 yılında Kahramanmaraş'ta akademisyenler bilgilendirme toplantısında Alican Kop, zeminlerin sıvılaşma tehlikesine dikkat çekiyor. Bunun için ovalardan uzak durulması, kötü zeminlerde iyileştirme, binalarda güçlendirme çalışmaları ve kentsel dönüşüm öneriyor.
Hatay Belediye Başkanı Lütfü Savaş, deprem sonrası yeniden gündeme gelen 23 Ocak 2023 tarihli bir TV yayınında Hatay'ın yıkıcı bir depreme hazırlıklı olup olmadığı sorusuna verdiği yanıtla gündem oldu.
Belediye Başkanı Savaş, Antakya’daki heyelan tehlikesini de belirterek, birçok kez farklı kentsel dönüşüm talebiyle hükümet yetkililerine başvurduğunu ancak cevap verilmediğini ve muhatap alınmadığını belirtti.
İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) için önemsenmediği, AFAD’ın 23 Kasım 2022 Düzce/Gölyaka depremi sonrasında hazırladığı raporda da afet sonrası yönetimle ilgili sorunlar dile getirildi.
TMMOB raporlarında da bölgede yapılan stratejik konumdaki hastane, havalimanı gibi yapıların riskli bölgelere inşaası da söz konusu oluyor.
Tatbikatların da Japonya gibi depremin yoğun yaşandığı ülkelere benzer şekilde ciddiye alınmadığı belirtiliyor.
Erken uyarı sisteminin de hayata geçirilmesinde gecikmeler olduğu belirtiliyor.
İmar affı da bugünlerde gündeme geliyor. Yüzde 93'ü deprem bölgesi olan bir coğrafyada nasıl yapıldığı bilinmeyen, denetlenmeyen birçok binaya verilen imar afları bu yapılardaki riskleri de depreme taşıyor.
Bir de Fay Yasası var. Uzmanlar defalarca dile getirdiği hükümetin de 2020'de gündeme aldığı fay hatları üzerinde yapılaşmayı yasaklayan düzenlemeyi İçişleri Bakanı Süleyman Soylu 2020’de duyurmuştu. Ancak henüz yasa hayata geçmedi.
depremle yaşama konusunda nice felaketler yaşamış Japonya'dan Tokyo Üniversitesi Deprem Araştırma Enstitüsü profesörü Masataka Kinoşita, Ekonomim gazetesine yaptığı açıklamada, 'Japonya ile Türkiye arasındaki temel farkın binaların sağlamlığı' olduğunu vurguladı.
Sonuçta, son yaşadığımız depremler gerçekten büyük boyutta felaketler, karada olması da afet boyutunu artıran bir faktör olurken, ana sorunun ise yapılaşma olduğu Türkiye'de hep söylenen "Deprem öldürmez, bina öldürür" gerçeğini bir kez hatırlattı.
Yorum Yazın
pek tabii mümkündü, en azından şu an yaşanılan hasarın yüzde biri ile atlatmak mümkündü. aptal yok karşınızda
asrın felaketi=asrın lideri
20 senedir hedef 2023 diyorlardı,geldi 2023.Depreme hazırlıktan tutun da,ekonomiden,insan haklarına,bireysel özgürlüklere kadar her alanda geri gittik.Şimdi ... Devamını Gör
Alıntı:''16 Mart 2022'de Japonya'nın kuzeydoğusundaki Tohoku bölgesinde 7,4 büyüklüğündeki depremde 3 kişi yaşamını yitirdi.'' Ölenlerin de 2'si panikle camd... Devamını Gör