AB ile Türkiye Arasındaki Mülteci Anlaşması Mahkemede: 'Türkiye Güvenli Değil'

Sığınmacılar, Avrupa Birliği ile Türkiye arasında imzalanan Geri Kabul Anlaşması kapsamında yapılan iadelerin yasal olmadığını belirterek Avrupa Adalet Divanı'na başvurdu. Sığınmacıların iddiasına göre, Yunanistan'a ulaşmış göçmenleri Türkiye'ye geri göndermek, Avrupa kanunlarında geçen 'sığınma talebinde bulunan kişilerin savaş bölgesine geri gönderilmemesi' kuralını ihlal ediyor. 

Telegraph'ta yer alan habere göre 3 sığınmacı geçtiğimiz hafta konu hakkındaki şikayetlerini Lüksemburg'ta bulunan mahkemeye taşıdılar. Yapılan şikayetin nedeni ise anlaşmanın yasal yapısının temel aldığı 'Türkiye göçmenler için güvenli bir ülke'dir ibaresi. Göçmenler Türkiye'yi geri iadenin gerçekleşebilmesi kadar 'güvenli' bulmuyorlar.

AB ve Türkiye arasında yapılan anlaşmanın rayından çıkmasına sebep olabilecek bu gelişmeler, 7 Haziran günü Avrupa Konseyi'nin yasal hizmet birimi tarafından gizli bir protokolle ulusal elçilere bildirildi. Fakat bu haber sivil haklar web sitesi olan Statewatch üzerinde kamuoyuna da sızdırıldı.

Türkiye'nin 6 milyar avro yardım alacağı ve vizesiz dolaşım hakkına sahip olacağını garantileyen anlaşma hakkında benzer suçlamalar insan hakları grupları tarafından da yapılmıştı. Şikayetler Midilli adasındaki bir kampta kalan 2 Pakistan vatandaşı ve Atina'da Onofiyta kampında kalan bir Afganistan vatandaşı tarafından ferdi şekilde yapılan başvurularla yasal zemine oturtuldu.

Şikayeti gerçekleştiren sığınmacılar, bu anlaşmanın ve Türkiye'ye geri gönderilme uygulamasının, haysiyet, sığınma ve insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele görme riski bulunan yerlere ihraç edilmekten korunma haklarını ihlal ettiğini savunuyorlar. 

Sığınmacılar ayrıca, bu uygulamanın sığınma hakları içerisinde bulunan geri göndermeme ilkesi, yani kişilerin tekrar tehlikeli bir ülkeye sınır dışı edilme riski teşkil eden ülkelere geri gönderilmemeleri kuralını da çiğnediğini iddia ediyorlar.  Bunun yanında Yunanistan sığınmacı kabul sisteminde, karşılama merkezleri dahil olmak üzere, her aşamada ciddi sorunlar olduğu da bildiride bulunan şikayetlerden.

Avrupa Komisyonu yaptığı açıklamada, anlaşmanın herhangi bir şekilde sığınmacıları güvensiz bölgelere geri göndermeme ilkesini çiğnemediğini savundu.

Yapılan bu hassas anlaşma Ege Denizi'ni geçen tekne sayısında belirgin bir düşüşe sebep oldu, anlaşma öncesinde rakam günde bir kaç bini bulurken artık rakamlar 30-40 arasında değişiyor.

Fakat, sığınma başvurularında olması söz verilen hızlı işlemler ve geri dönüşler, Yunan resmi görevlilerinin çok yoğun çalışmak zorunda kalmış olmaları sebebiyle gerçekleşmedi. Yunan adalarında bulunan 8000'den fazla kişi başvurularının değerlendirilmesini beklerken, 500'e yakın sayıda göçmen Türkiye'ye geri iade edildi.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Temsilcisi Zeid Ra'ad Al Hussein de Avrupa Birliği ülkelerini göçmenleri alıkoydukları gerekçesiyle eleştirdi.

'Avrupa'da özellikle de Yunanistan ve İtalya'da kurulmuş olan zorunlu sınırlandırma bölgelerinde, izinsiz tutulan göçmen sayısında üzücü bir artış gözlemleniyor,' diye açıklıyor ve ekliyor 'Ebeveynlerinin gözetiminde olmayan çocuklar bile hapishane hücrelerinde ya da etrafı dikenli telle çevrilmiş merkezlerde tutuluyorlar.' 

Zeid ayrıca Avrupa kıtasında giderek yayılan göçmen karşıtı retoriği de şiddetle kınadığını belirtti ve bunun bölücü, yabancı düşmanlığı taşıyan veya Bulgaristan'da görüldüğü gibi şiddete yol açtığını ifade etti.

The Telegraph