2 Milyar Metreküp Su Musluğa Ulaşmadan Kayboluyor
Bir yandan ekolojik felaket senaryoları, öte yandan devam eden HES inşaatları ve çeşitli madenlerin su kaynaklarında yarattığı tahribata ilişkin tartışmalar sürerken, Orman ve Su İşleri Bakanlığı bir başka tabloya işaret etti. Türkiye'de yıllık 2 milyar metreküp su, yani dağıtım şebekelerindeki suyun yüzde 43 henüz musluğa bile ulaşmadan kaybolup gidiyor. Bu nedenle 28-29 Ağustos'ta İstanbul'da Su Kayıp ve Kaçakları Forumu düzenlenecek.
Bilim insanları değişen iklim koşulları, yer kürede insan yaşımını olanaklı kılan kaynakların tehdit altında olması ve ekolojik felaket konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor. Hatta öyle ki, geçtiğimiz aylarda ABD'nin uzay çalışmalarını yürüten kuruluşu NASA bile, 'İnsan ve Doğa Dinamiği: Toplumların Çöküşünde veya Sürdürülebilirliğinde Eşitsizliğin ve Kaynak Kullanımının Modelleştirilmesi' başlıklı raporunda, 'doğal kaynakların ekolojik taşıma kapasitesinin üzerinde aşılacak düzeyde tüketildiğinde, toplumların çöküşü gündeme gelir' uyarısında bulunmuştu. Uyarı yapılan bu kaynaklardan biri de su.
Su kaynakları bakımından çok da zengin olmadığı ifade edilen Türkiye'de bu durum, kaynakların kullanımını daha bir önemli hale getiriyor. Küresel iklim değişikliğinin etkisiyle olduğu belirtilen hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin dışında seyretmesi, bu yıl Türkiye'yi kuraklık tehlikesiyle yüzyüze getirdi. Barajlarda kalan su miktarı, kentlerde yaşayanların yüreklerini ağızlarına getirdi. Orman ve Su İşleri Bakanlığı bile, 'Türkiye'nin 21. yüzyılın sonlarına doğru Avrupa ve Orta Asya Bölgesinde ekstrem iklim olaylarına en çok maruz kalacak 3. ülke olacağını' belirtiyor.
Ekoloji mücadelesi veren sivil toplum kuruluşları endüstri, madencilik faaliyetleri ve HES inşaatlarının su kaynakları üzerinde yaptığı tahribata dikkat çekerken, bazı kuruluşlar bireysel tüketim, Bakanlık ise suyun dağıtım şebekelerindeki kayıpları üzerinde yoğunlaşıyor. Çünkü, TÜİK verilerine göre, 2012'de belediyelerin içme ve kullanma suyu şebekesiyle dağıtılmak üzere çektiği 4,9 milyar metreküp suyun, 2 milyar metreküpten fazlası, yani yüzde 43'ü nihai kullanıcıya ulaşmadan kayboldu. Aynı verilere göre, içme-kullanma suyu şebekelerindeki en yüksek kayıp oranları yüzde 56,7 ile Güneydoğu Anadolu ve yüzde 56,1 ile Doğu Karadeniz Bölgelerinde. En düşük kayıplar ise yüzde 33,3 ile Doğu Marmara ve yüzde 38,7 ile İstanbul Bölgeleri'nde. Bu kayıp oranları gelişmiş ülkelerde ise yüzde 10-20'ler düzeyinde.
Bu tabloya çözümler üretmek amacıyla 28-29 Ağustos tarihlerinde İstanbul'da Su Kayıp ve Kaçakları Forumu düzenlenecek. Forum, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı'nın koordinatörlüğünde düzenlenecek. Prof. Dr. Kınacı, yıllık 2 milyar metreküp suyun şebekede hiç kaybolmaması durumunda 157 günlük su ihtiyacını karşılayabileceğini ifade etti.
8 Mayıs'ta yürürlüğe giren 'İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği'ne değinen Prof. Dr. Kınacı, su idareleri ve belediyelerin su kayıp oranlarını belirlenen yıllar içerisinde yüzde 25 düzeyine indirmelerinin hedeflendiğini ifade etti. Kınacı, 'Yeni su kaynağı arayışına başlamadan önce, mevcut şebekedeki su kayıplarının azaltılması ile ilgili çalışmalara öncelik verilmesi büyük önem arz ediyor' diye konuştu.
Su kayıplarının düşürülmesi için altyapı yatırımları ile kontrol ve izleme sistemlerine ağırlık verilmesi gerektiği ifade ediliyor.
CNN Türk