'Zamanda Yolculuk Yapmak Keşke Mümkün Olsa!' Diyenleri Yüzyıllar Öncesine Götürecek Açık Hava Müzeleri
Anadolu'nun eşsiz tarihinin, pek çok medeniyete ev sahipliği yaptığı için bu kadar zengin olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu tarihin yaşayan efsaneleri arasında yer alan açık hava müzelerinde de doğal güzelliklerden heykellere, dini mekanlardan sanata kadar fazlaca ize rastlayabilirsiniz. Geçmişe büyülü bir yolculuğa çıkmak isteyenler için kapılarını ardına kadar açan bu müzeler, aynı zamanda bir görsel şölen. Hâlâ bir açık hava müzesi gezmediyseniz gezi listenizi biz oluşturduk. Gelin, Anadolu'nun yüzyıllardır ev sahipliği yaptığı açık hava müzelerini birlikte inceleyelim.
1. Karatepe Aslantaş Açık Hava Müzesi - Kadirli/Osmaniye
Türkiye'nin ilk açık hava müzesi olan Karatepe Aslantaş Açık Hava Müzesi, Hititler zamanında kuzeyden gelecek saldırılara karşı savunma amaçlı kurulan kalenin kalıntıları üzerinde yer alıyor. Osmaniye'nin önemli tarihi yerlerinden biri olan bu müzede hiyeroglif yazıları çift dille okunuyor. Bu müze aynı zamanda Karatepe Aslantaş Milli Parkı'nın içerisinde yer alıyor. Dolayısıyla içerisinde birçok doğal güzellik barındırıyor.
2. Yesemek Açık Hava Müzesi - İslahiye/Gaziantep
Antik kentler ve müzeler arasında eşi benzeri bulunmayan Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi, UNESCO Dünya Kültür Miras Geçici Listesi'nde yer alıyor. İslahiye'ye 23 kilometre uzaklıkta bulunan Yesemek Köyü, bu müzeye ev sahipliği yapıyor. Onu diğerlerinden farklı kılan heykelleri, aynı zamanda Yakın Doğu'nun da en büyük heykel işletme atölyesi unvanına da kavuşturuyor. 518 tane heykeli bulunan bu müzeyi yılda yaklaşık 15 bin kişi ziyaret ediyor.
3. Göreme Açık Hava Müzesi - Göreme/Nevşehir
M.S. 2. yüzyıla kadar uzanan tarihiyle ziyaretçilerine zamanda yolculuk yaptıran Göreme Açık Hava Müzesi, o dönemlerde din adamlarının inzivaya çekilmek için kullandığı bir manastırdı. Dolayısıyla bu müzenin içinde bulunan mağaralarda kilise ya da şapel gibi dini yapılara rastlanabiliyor. Bu manastır ve kiliselerden en çok bilinenler arasında Elmalı Kilise, Yılanlı Kilise, Karanlık Kilise, Erkekler ve Kızlar Manastırı yer alıyor.
4. Zelve Açık Hava Müzesi - Avanos/Nevşehir
Her yıl binlerce ziyaretçi ağırlayan Zelve Açık Hava Müzesi, Kapadokya'da da yer alan ve ünü dünyaya yayılmış olan Peri Bacaları'nın da en yoğun olduğu yer. Avanos sınırları içerisinde bulunan bu müze, Aktepe'nin dik kuzey yamaçlarına konumlanmış durumda. Eşsiz güzellikteki bu yeri, tarihi ve kültürel açıdan zenginleştirense 7. yüzyıldan sonra bölgeye Hristiyanların yerleşmesi. Bölgede yaşam alanı oluşturmak için büyük kayalar oyularak içlerine ev, manastır ve kiliseler inşa edilmiş. Bölge, 9. ve 13. yüzyıllarda Hristiyanlar için adeta bir dini mabet görevi görmüş. Türklerin Anadolu'ya gelmesinin ardından bu yerleşim yerleri; depo, ev, hayvan barınağı olarak kullanılmaya başlanmış. Bir vadi boyunca uzanan Zelve'de Türkler köyleri de kurulmuş. Vadinin duvarlarını oymak suretiyle inşa edilen bu köyler, daha sonra kaya düşmesi ve aşınma gibi olumsuzluklar yüzünden bugünkü yeri olan Aktepe'ye taşınmış. Artık büyük bir açık hava müzesi olan Zelve, kentin turizmine önemli katkılarda bulunuyor.
5. Altınköy Açık Hava Müzesi - Altındağ/Ankara
Gittikçe modernleşen mimari, tarihimizi hâlâ capcanlı tutan eşsiz güzellikteki yapıları biraz gölgede bırakmaya başladı. Bunun önüne geçmek isteyen Altındağ Belediyesi; özellikle köylerin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını anlatmak için 500 dönümlük bir alana Altınköy Açık Hava Müzesi'ni inşa etti. 1930-1950'li yılların kültürü, gelenekleri ve tabii ki mimarisi örnek alınarak oluşturulan bu köy; açık hava müzesi olarak ziyaretçilerine kapılarını açıyor. Doğal ürünlerin satışının da yapıldığı bu müzede köy kahvesi, Türk tipi köy evi, asma köprü, bakkal, okul, değirmen, muhtarlık, ahır gibi köyü köy yapan yapılar; eşsiz bir atmosferle ziyaretçilerini bekliyor.
6. Priene Ören Yeri - Söke/Aydın
Miletos ve Efes Antik Kentleri'ne yakınlığıyla bilinen Priene Ören Yeri, Aydın'da bulunuyor. Tarihin tozlu sayfalarına ışık tutan bu ören yeri, İyonya birliklerinin kurduğu şehirlerden de biri. Bulunduğu konum dolayısıyla liman kenti özelliği taşısa da bugünkü şartlarda Ege Denizi'ni görmüyor. Bu ören yerine açık hava müzesi özelliği kazandıran yapılar arasında Athena Kutsal Alanı, Demeter ve Kore Kutsal Alanı, Mısırlı Tanrılar Kutsal Alanı, Büyük İskender Evi, Agora, Priene Tiyatrosu, Yukarı Gymnasion ve Heroon, Aşağı Gymnasion ve Stadion, Priene Şehir Surları ve Kapıları gibi pek çok kültür mirası yer alıyor.
7. Ambarköy Açık Hava Müzesi - Ladik/Samsun
2010 yılında Ladik Kaymakamlığı'nın Osmanlı dönemindeki ahşap mimariyi sergilemek amacıyla başlattığı proje kapsamında oluşturulan Ambarköy Açık Hava Müzesi'nde tamamen ahşaptan oluşan okul, ambar, değirmen, saat kulesi, cami, ev, sergen gibi birçok yapı bulunuyor. 150 kişi ve kamu kuruluşunun hibesiyle hayata geçirilen ve tamamı orijinal olan bu müzenin en eski yapısının tarihi 17. yüzyıla kadar dayanıyor. Müze, aynı zamanda dünyanın ilk ahşap açık hava müzesi olma özelliğine de sahip.
8. Aktopraklık Höyük Açık Hava Müzesi ve Arkeopark - Nilüfer/Bursa
Avrupa'nın en büyük tarih öncesi parkı unvanına sahip olan Aktopraklık Höyük Açık Hava Müzesi'nde tam 8 bin 500 yıl önceye ait canlandırmalar yer alıyor. Açık hava müzesi olmasının yanında arkeopark özelliği de taşıyan bu müzede 3 farklı köy sergileniyor. Neolitik dönemi yansıtan bir köy, gelişmiş topluluklara ait kalkolitik dönemi yansıtan bir köy ve eski Kızılelma köyünden sökülen yapılarla inşa edilen geleneksel bir köy; bu müzede bir arada ziyaretçilerini bekliyor. Geçmiş ile bugün arasında kültürel bir bağ kuran bu müzenin içerisinde ekmek fırını, köy kahvesi, çeşme, su değirmeni, odunluk, ahır, demirci atölyesi gibi yapılar bulunuyor.
Yorum Yazın