Ukrayna'nın Yeni Lideri Kim Olabilir?

Ukrayna'da aylarca süren çalkantılar kanlı olaylara ve seçimle işbaşına gelmiş Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç'in devrilmesine kadar varırken, ülkenin geleceğinde rol oynayabilecek belli başlı siyasi aktörlere bir göz atalım.

Yanukoviç yönetiminin devrilmesiyle birlikte vekaleten Cumhurbaşkanlığı makamını devralan yeni meclis başkanı, 2010 seçimlerinde Yanukoviç'in en güçlü rakibi olan Yulia Timoşenko'nun sağ kolu olarak görülüyor.

'Turuncu devrim' diye de anılan 2004 yılındaki ayaklanma sırasında önde gelen isimlerden biri olan 49 yaşındaki siyasetçi, iç istihbarat örgütü SBU'nun başkanlığını yaptıktan sonra Başbakan Yardımcılığına yükselmişti.

Sokak gösterilerine aktif olarak katılan hatta olaylar sırasında başından yaralanan Turçinov'un yine de Cumhurbaşkanlığına aday olmak için gerekli karizmaya sahip olmadığı kanısı yaygın.

Yanukoviç'in devrilmesinden sonra cezaevinden çıkarılan 53 yaşındaki eski Başbakan, yeniden Başbakan olmayı istemediğini söyledi.

Şu anda Ukrayna meclisindeki ikinci büyük grup olan Yurt Partisi liderlerinden olan Timoşenko, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin güçlü adaylarından biri olarak görülüyor.

Ne var ki 'Turuncu Devrimi' sırasında yıldız olan siyasetçi yabancı gözlemcilerin büyük ölçüde serbest ve adil olduğuna kanaat getirdiği 2010 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yenilgiye uğramıştı.

Doğal gaz endüstrisinde yöneticilikten gelme Timoşenko'ya Yanukoviç'i deviren hareket içinde kuşkuyla bakan bazı kesimler var.

Sağlığının bozuk olması da aleyhine işleyebilir.

Yine Timoşenko'nun Yurt Partisi'nden bir siyasetçi olan 50 yaşındaki eski işadamı, öncelikli görevinin ülkede nizamı yeniden tesis etmek olduğunu söylemişti.

Avakov'un Kiev'de 18 ve 20 Şubat tarihleri arasında onlarca kişinin öldürüldüğü olayların soruşturulmasına odaklanacağı düşünülüyor.

Ukraynalı Ermeni politikacı aktif bir Facebook kullanıcısı ve Yanukoviç'i yakalama çalışmaları ve diğer soruşturmalarla ilgili detayları daha resmi kaynaklar açıklamadan Rusça olarak yayımlıyor.

Aşırı sağcı Svoboda partisinin 43 yaşındaki üyesi, parlamento tarafından bu makama atanana kadar ulusal düzeyde tanınan bir isim değildi.

Lviv'den bir avukat olan Mahnitski 1990'ların sonlarında, politikaya atılmadan önce, yerel bir savcının bürosunda soruşturma görevlisi olarak çalışmıştı.

Protesto hareketinin başarısıyla devrilen 63 yaşındaki politikacının, başkentten, kendisini destekleyen Ukraynalı Rusların ağırlıkta olduğu Kırım'a kaçtığı rivayet ediliyor.

Kendisinin 'sandıktan çıkan meşru Cumhurbaşkanı' olduğunda ısrar eden Yanukoviç, 'haydutluk ve darbe mağduru' olduğunu söylüyor.

2004'deki altüst oluştan sonra bir yenilgi almış ama 2010'daki Cumhurbaşkanlığı seçimlerini güçlü bir destekle kazanmıştı.

Ancak, izlediği hatalı ekonomi politikalar ile yandaşlarını kaybeden ve Rusya'ya olan meyli nedeniyle muhalefeti öfkelendiren politikacının artık iktidara geri dönebileceğini düşünmek çok zor.

42 yaşındaki eski boksör, Yanukoviç karşıtı hareket içinde Cumhurbaşkanlığı seçimi için adaylığını açıklayan ilk kişi oldu.

Son protesto sürecinin en öne çıkan simalarından biri olan yolsuzluk karşıtı Klisçko parlamentodaki üçüncü parti olan Udar'ın da lideri.

Fakat sokaklarda, kararsızlıkla ve yetkililerle anlaşmakta fazla aceleci olmakla suçlanıyor.

Harkiv valisinin adını Ukrayna dışında pek duyan yok ama Rusya yanlısı biri iktidara gelecekse, 44 yaşındaki Dobkin ciddi bir aday olabilir.

Seçimde aday olacağını açıklarken, ülkedeki Rusça konuşan nüfusun 'tam bir saldırı ile karşı karşıya' olduğunu söyledi.

Yeni yönetim Rusça'ya özel statü veren düzenlemeleri iptal etmeye yönelince 'Faşizm ve Nazizm'i reddeden herkesi tehdit eden kanunlar geçiriliyor' dedi.

Yanukoviç'in lideri olduğu iktidardaki Bölgeler Partisi'nin önde gelen isimlerinden Dobkin, Ukrayna'nın doğusundan güçlü destek bulabilir ama devrik lidere yakınlığı nedeniyle birçok kişinin gözünde itibarının düşük olacağı kesin.

Timoşenko'nun Yurt Partisi'nin meclisteki grup başkanı olan 39 yaşındaki politikacı, gösteriler sırasında bu partinin en öne çıkan simasıydı.

Eski bir avukat olan Yatsenyuk, daha önceki hükümetlerde Dışişleri Bakanlığı ve Merkez Bankası Başkanlığı gibi önemli görevler yaptı.

Bir dinleme skandalıyla ortaya çıkan telefon konuşmasında ABD elçisi Victoria Nuland'ın kendisini 'ekonomi tecrübesi, yönetim tecrübesi olan biri' diye tanımladığı biliniyor.

Ne var ki, Yatsenyuk'un Cumhurbaşkanlığı seçiminde yeri olup olmayacağı kesin değil. 2010 seçimlerinde aday olduğunda, yüzde 7'nin altında oy almıştı.

Svoboda'nın lideri Kiev'deki Bağımsızlık Meydanı gösterilerinde sık sık Klisçko ve Yatsenyuk ile birlikte konuşmalar yaparken görüldü. Partinin militanları da gösterilerde önemli rol oynadı.

45 yaşındaki politikacı 2004 yılında ülkenin 'Moskova ve Yahudi mafyası' tarafından yönetildiğini söyleyince parlamentodan ihraç edilmişti. Partisi birçok kişi tarafından faşist bir örgüt olarak görülüyor.

2012 parlamento seçimlerinde Svoboda partisi 450 milletvekilliğinden 37'sini kazanarak meclisteki dördüncü büyük parti oldu.

Ne var ki Tyanibok 2010 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olduğunda sadece yüzde 1,4 oranında oy alabilmişti.

42 yaşındaki politikacı, Sağ Bölge diye bilinen ve Kiev'de polisle çatışmaların başını çeken milis hareketinin lideri. Svoboda partisini fazla liberal buluyor.

'Milli bir devrim' çağrısı yapan Yaroş, Yanukoviç yönetimini 'iç işgal rejimi' diye tanımlamıştı.

Yaroş hem eski iktidar partisinin hem de müttefiki Komünist Parti'nin yasaklanmasını istiyor.

48 yaşında başarılı bir işadamı ve daha önceki hükümetlerde görev yaptı.

Şeker, çikolata fabrikaları yüzünden 'Çikolata kralı' diye bilinan Poroşenko, protestolarda hayati rol oynayan 5. Kanal televizyonunun da sahibi.

Çoğu kimse Poroşenko'yu 'altından ne çıkacağı bilinmeyen' bir unsur olarak görüyor.

BBC Türkçe