Japon Mitolojisindeki Doğaüstü Canavarlar: "Yokailer"
妖怪
Yokailer japon folkloründeki doğaüstü canavarlar sınıfındadır. Mononoke, ayakashi ya da mamono
olarak da adladırılırlar. Çoğunlukla insan gibi görünebilir, diğer zamanlarda bazı cansız nesneler gibi görünürler ve hiçbir şekilde farkedilmezler. En yaygın doğaüstü güçleri şekil değiştirmeleridir.
Birçok yerli Japon hayvanının büyülü niteliklere sahip oldukları düşünülmektedir. Bunların çoğu Henge tekniği ve şekil değiştirme ile (çoğu zaman kadın) insan biçiminde görünürler.
Böyle inanılmasına rağmen daha sonra Edo döneminde yokailer sorgulanmaya başlanmıştır ve halk için gerçekçiliğini kaybetmiştir. Burada benim seçtiğim yokaileri tanıtmaya çalışacağım.
1. AKANAME 垢嘗
Akanamenin japoncadaki anlamı pislik yalayıcı olarak geçiyor. Sadece kirli banyolarda, pis tuvaletlerde ve terkedilmiş evlerde yaşarlar. Balçık, kalıp, saç ve insan atıklarıyla beslenirler. Cine benzer bir yokai türüdür. Görünüşü çok daha küçükmüş gibi algılansa da bir çocuk veya kısa boylu bir yetişkin şeklindedir. Yağlı ve sümüksü bir saçı vardır. Vücudu çıplak ve saçı gibi o da yağlıdır. Birçok rengi ve çeşitleri vardır. Tek gözlü ve ikigözlü olabilirler. Uzun ve yapışkan dilleri vardır.
Temiz evlerden nefret ederler. Zaten ancak hastalık yayabildiklerinden banyonuza veya evinize akaname yerleşmesini istemiyorsanız temiz tutmanız yeterli olacaktır.
2. Betobeto-san べとべとさん
İsmi yankılayan ayak sesinden gelmektedir. Şekilsiz bir hayalettir ve sadece zeminde yaptığı sahte sesinden tanınır. Sokaklar dar ve eğimli yollarda sadece geceleri görünür. Zararsız olmasına rağmen kurbanları için bu deneyim travmatik olabilir. Gittikleri her yerde onları takip eder. Kurtulmak için yolun kenarına geçip '-Senden sonra beto beto-san.' denilmesi gerekiyormuş. Ve sonrasında sesler giderek yok oluyor.
3. Kappa 河童
Nehir çocuğu anlamına geliyor. Nehirlerde ve akarsularda yaşayan suyu seven insanımsı sürüngenlerdir. Anatomik yapıları kaplumbağalara benzemesinin yanında perdeli ve baş parmağı olmayan elleri ve ayaklarını kullanarak yüzerler. Ayrıca derileri pulludur ve gagaları vardır. Hepçildirler. Salatalık ve insan etiyle beslenirler. Küçük görünmelerine rağmen yetişkin bir erkekten fiziksel olarak daha güçlüdürler.
Şinto inancında kappalara su tanrısı olarak saygı duyulur ve nehirlerde salatalık sunarlar.
Kappalar keskin bir zekaya sahiptirler. İnsanların kullandığı dili öğrenebilecek bir kaç yokaiden biridir. Tıp ve kemikler konusunda bilgilidirler. Karada bunları atlatmak mümkün olsa da suda saldırılarından kaçınmak imkansızdır.
4. Hashihime 橋姫
Özellikle çok eski ve uzun köprülerde yaşayan kıskanç tanrıçalardır. Hashihime genelde beyaz elbiseler giyer ve yüzünü boyar. Demir bir başlığın üzerinde beş mum taşırken tasvir ediliir. Bu lanetleri gerçekleştirmek için kullandığı bir tören kıyafetidir.
Eğer Hashihime'nin köprüsünden geçerken başka bir köprü hakkında güzel şeyler söylerseniz başınıza da kötü şeyler gelecektir. Korkunç bulunmalarına rağmen insanlar tarafından aynı zamanda onur da duyulmuştur ve köprülerine yakın yerlerde türbeleri yapılmıştır.
5. Dodomeki
Çok gözlü iblis anlamına gelir. Şehirlerde, kasabalarda özellikle de pazar alanlarında insan formunda bulunurlar.
Dodomeki uzun kollarında küçük gözlere sahip lanetli bir kadındır. Kelimenin tam anlamıyla uzun kollara sahiplerdir ve para çaldıklarına inanılır.
6. Hakutaku 白澤
Beyaz bataklık anlamına geliyor. Kutsal dağlarda yaşamaktadırlar. Otobur oldukları bilinmektedir.
Hakutaku beyaz öküze benzeyen, bilge ve kimerik bir hayvandır. İkişer tane yan taraflarında bir çift de başında olmak üzere altı boynuza sahiptir. Aynı zamanda dokuz tane gözleri vardır.
Uzak dağlarda sadece bilge ve erdemli hükümdarların bulunduğu dönemlerde ve bölgelerde görünür. İyi alametin ve iyi şansın sembolüdür. İnsan dilleri konuşurlar. Yaratılış hakkında son derece bilgilidirler.
Yine Edo Döneminde epey popüler olmuş bir yokaidir. İyi şans tılsımı olarak kullanılmıştır. Dönemde çeşitli resimleri satılmıştır.
7. Kuchisake onna 口裂け女
Yarık ağızlı kadın anlamına gelir. Loş cadde ve sokaklarda bulunurlar. İsmi kulaklarına kadar yarık olan ağzından gelmektedir. Geceleri yalnız seyahat eden kişilere ağzını örttüğü şekilde görünür.
Kuchisake onna karanlıkta kurbanlarının yanına gizlice gittikten sonra onlara sorar ''Ben güzel miyim?'' Eğer kurbanı evet cevabını verirse ağzını örten maskesini çekerek ''Böyle olsa bile mi?'' dedikten sonra kurbanı cevap vermez veya çığlık atarsa, kendisinde olduğu gibi ağzını kulaklarına kadar keser.
Eğer yalan söyleyerek ikinci kez evet cevabını verirse kurbanını evine kadar takip edip o gece katleder.
8. Katsura Otoko
Katsura otoko, ayın hemen yanı başında yaşayan kimseyle kıyaslanamayacak güzellikteki bir adamdır. Mehtaplı gecelerde ortaya çıkar. Kim ona bakarsa o da o kişiye geri bakar. Büyüleyici güzelliği karşısında bakışları geri çekmenin mümkün olmadığı söyleniyor.
Eğer birisi dik dik bakarsa, Katsuro Otoko eliyle kendine bakan kişiyi çağırır. Elini her salladığında kendisini izleyen kişinin ömrü küçülür. Eğer birisi onu yeterince izlerse, izleyen kişi bulunduğu yerde anında ölür.
9. Rokurokubi 轆轤首
Rokurokubi, çömlekçinin çarkı boynu anlamına geliyor. Sıradan bir kadın olarak görünür. Gündüzleri normal yemekler yerken geceleri lamba yağı yer.
Gündüzleri sıradan bir kadın olmasına rağmen gece olduğunda bayağı uzun boyunlarıyla özgürce dolaşırlar. Yokailerin neredeyse hepsi canavar olarak doğar. Rokurokubi ise bir çeşit lanet sonucunda olur ve bu lanet sadece kadınları etkiler. (Böyle denmiş olsa da Mikoshi nyūdō isimli erkek yokai görüntüsü olarak aynıdır.)
Tanrılara ve doğaya kötülük işlenmesi, kocaya ihanet sebeplerindendir.
10. Kitsune 狐
Tilki anlamına gelir. Kitsune'ler Japonya genelinde bulunup, dünyadaki vahşi tilkilerden büyülü güçleriyle ayrılırlar. Sevimli yüzleri ve küçük boyutları insanlara onları sevdirir.
Tilkiler, Şinto tanrısı İnari'ye hizmet ederler. İnari türbeleri genellikle tilki görüntüleriyle ve heykelleriyle dekore edilmiştir. Gök ve insan dünyaları arasında mesaj taşırlar. Bu tilkiler genellikle iyi şans getirip kötü ruhları uzaklaştırırlar.