6 Başlıkta Türkiye'de Gençlerin Durumu

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yılda bir kez hazırladığı “İstatistiklerle Gençlik” araştırmasının 2015 verileri açıklandı. Doğruluk Payı da TÜİK verilerinde öne çıkan başlıkları derledi ve analiz etti. İşte 6 başlıkta Türkiye'de gençlerin durumu...

2015 yılında Türkiye’de genç nüfusunun en yoğun olduğu il Hakkari. Hakkari’nin nüfusunun yaklaşık yüzde 27’sini gençler oluşturuyor. Bu sıralamada Hakkari’yi sırasıyla Şırnak, Siirt, Ağrı ve Van izliyor.

Genç nüfusun oransal olarak en düşük olduğu il ise Muğla. Muğla’nın nüfusunun sadece yüzde 13,3’ünü gençler oluşturuyor.

2014/2015 döneminde erkeklerin %38’i yükseköğretim kurumlarında eğitim görürken, kadınlarda yükseköğretimde okullaşma oranı %41,1 oldu. Bir önceki yıla bakıldığında, erkeklerde bu oranın azaldığını, kadınlarda ise arttığını görülüyor.

Ortaöğretimde okullaşmada oranlar ise kadınlar için %79,3, erkekler için de %79,5 oldu. Her iki alanda da kadınların yerinin sağlamlaştığı söylenebilir.

Her ne kadar eğitim alanında genç kadın ve erkeklerin okullaşma oranı giderek yükselse de, işsizlik gençler için sorun teşkil etmeye devam ediyor. 

TÜİK’in verilerine göre 2015 yılında gençler arasında işsizlik oranı yüzde 18,5. Genç erkek ve kadınlara ayrı ayrı baktığımızda, erkeklerde işsizlik oranı yüzde 16,5 iken, kadınlarda bu oran yüzde 22,2. Genç kadınların bir yandan eğitimin her seviyesinde erkeklere yetiştiğini görüyorsak da, eğitim seviyesinin yükselmesine rağmen genç kadınlarda işsizlik oranlarının daha yüksek olması endişe yaratıyor.

İstihdam alanındaki diğer rakamlara baktığımızda, 15-24 yaş arası gençlerde işgücüne katılma oranının tüm gençler arasında %40,8’den %42’ye çıktığını görüyoruz. Söz konusu oran, erkekler için %54’ten %54,2’ye çıkmış, kadınlar içinse daha hızlı bir grafikle %27,7’den %29,8’e çıkmış. 

Kadınların işgücüne katılımı

Ancak hala genç kadınların işgücüne katılımlarında eksiklik olduğunu görüyoruz. Nitekim TÜİK’in yaptığı zaman kullanımı araştırmasına göre de 15-24 yaş arası genç kadınların gün içinde iş arama veya çalışmak için ortalama 1 saat ayırdıklarını, erkeklerin ise 3 saat ayırdıklarını görüyoruz. Genç kadınların günde ortalama 3 saatlerini aile bakımı ve ev işlerine ayırdıkları, erkeklerde ise bu sürenin ortalama 34 dakika olduğu göze çarpıyor.

İşgücüne katılan gençler arasındaki istihdam oranı, yani kayıtlı bir şekilde çalışanların oranı yüzde 33,5’ten yüzde 34,2’ye yükselmiş. Çalışabilir durumdaki genç erkeklerin yüzde 45,2’si istihdam ediliyorken, genç kadınların ise yüzde 23,2’si istihdam edilmekte. 

Gençlerin %50'si hizmet sektöründe

Dikkat çeken bir diğer nokta da, çalışan gençlerin yüzde 50,1’i hizmet sektöründe çalışmakta. Genç kadınlarda bu oran yüzde 54,1 iken, genç erkeklerde de yüzde 48,1. Tarım ve Sanayi sektörlerindeki genç istihdamının geçtiğimiz yıla göre düşmesi, hizmet sektöründe ise yüzde 47,9’dan yüzde 50,1’e yükselme olması ise Türkiye’deki genel istihdam durumu açısından önemli.

TÜİK’in sağladığı istatistiklerdeki bir diğer ilginç veri de gençler arasındaki umut ve mutluluk düzeyleri. 

2011 yılından beri 18-24 yaş arasındaki gençlerde mutluluk düzeyi %69,6’dan %63,8’ inmiş. Bu oran erkeklerde 5 puan, kadınlarda ise 6,1 puanlık bir azalma göstermiş. Mutsuz olduğunu belirten genç oranı ise 2011’den 2015’e 2,4 puanlık bir artış göstermiş. 

18-24 yaş arasındaki genç kadınlar, aynı yaştaki erkeklere göre bu geçen yıllar arasında daha da mutsuz hale gelmiş. 2011’de mutsuz olduğunu söyleyen kadınların oranı %3,6 iken, bu oran 2015’te %6,3 olmuş. Erkeklerde ise aynı oran 2011’de %7,5, 2015’te ise %9,3.

Aynı yıllarda gençler arasındaki umut düzeyleri ise şöyle bir değişiklik göstermiş. 

2015 yılında 18-24 yaş arası gençlerin yüzde 83’ü gelecekten umutlu olduğunu belirtmiş; bu oran 2011 yılında yüzde 82,3 idi. 2015 yılında aynı gençlerin yüzde 17’si umutlu olmadıklarını belirtmiş, bu oran da 2011 yılında yüzde 17,6 idi. Bu alanda genç kadın ve erkeklerin umut düzeylerine baktığımızda da 18-24 yaş arası erkeklerin umut düzeyleri 2011 yılında beri 2,4 puan artmış ve 2011 yılında yüzde 80,7 iken 2015 yılında yüzde 83,1 olmuş. 

Genç kadınlarda ise umut düzeyi az da olsa bir düşüş göstermiş. 18-24 yaş arası kadınların yüzde 83,9’u 2011 yılında umutlu olduğunu belirtirken, bu oran 2015 yılında yüzde 82,9’a düşmüş. Umutsuz kadınların oranı ise 2011 yılında yüzde 16,1 iken, 2015 yılında yüzde 17,1’e yükselmiş.

Bu verilere geniş bir perspektiften baktığımızda, 18-24 yaş arası gençlerin, nüfusun geri kalan 25 yaş üstü kesimine göre daha umutlu olduğunu görüyoruz.

15-24 yaş arası gençlere gün içinde vakitlerini nasıl ayırdıkları sorulduğunda ise uyku, yemek, istihdam ve eğitim gibi temel aktivitelere harcanan vaktin günün yaklaşık yüzde 67’sini ayırdıkları görülüyor. 

Kalan zamanlarında ise gönüllü işlere yaklaşık 20 dakika, sosyal yaşamlarına 1 saat 46 dakika, spora 13 dakika, hobilerine ise 35 dakika ayırdıkları göze çarpıyor. Gençler günün 2 saat 13 dakikasını ise TV izleyerek, radyo ve müzik dinleyerek geçiriyorlar. 

Genç kadın ve erkekler arasında gün içinde geçirilen zaman açısından en çok farklılığın olduğu aktiviteler ise istihdam, aile ve ev bakımı, spor ve hobi alanları. Genç erkekler çalışmaya ve iş aramaya, spora ve hobilerine genç kadınlardan daha fazla zaman ayırıyorlar. Genç kadınlar ise, aile ve ev bakımına erkeklerden çok daha fazla zaman ayırdıklarını belirtmişler.

Batuhan Ersun / Doğruluk Payı