Üzerimizde Deney mi Yapıyorlar? Facebook Kullanıcılarının Mutlaka Bilmeleri Gereken Çarpıcı Gerçekler
Facebook'un yıllardır dünya çapında en sık kullanılan sosyal medya sitelerinden bir tanesi olduğu tartışılamaz bir gerçek. Ancak Facebook uzun seneler boyunca 'gizlilik ihlali' konusunda birçok skandalla boğuştu. Facebook gerçekten güvenli mi? Kişisel bilgilerinizi başkalarıyla paylaşıyor mu? Fotoğraflarınız gizli kalıyor mu? Bu soruların yanıtlarına gelin bir göz atalım... 👇
Yıllardır sadece bizlerin değil iş yerlerinin, ünlülerin, çeşitli kurum ve kuruluşların da aktif şekilde kullanmakta olduğu Facebook dünyanın en sık ziyaret edilen internet sitelerinden bir tanesi.
Ancak yıllar içinde birçok farklı skandalla ve davayla boğuşan site hakkında bilmeniz gereken çok çarpıcı gerçekler var!
1. Öncelikle sitenin yaşadığı en büyük skandaldan bahsedelim. ABD çıkışlı 'This is Your Digital Life' (Bu Sizin Dijital Hayatınız) isimli bir uygulama, psikolojik araştırmalar yapıyor ve bunun için Facebook kullanıcılarıyla anlaşıyordu.
Global Science Research tarafından üretilen uygulama, verilere ulaşmadan önce insanlardan uygulama şartlarını kabul etmesini istiyordu. İnsanlara çözdükleri anket ve doldurdukları formlar başına ödeme yapan uygulama, verilerinin anonim kaldığını söylüyordu.
Ancak iddialara göre bu kuruluş, Facebook üzerinden topladıkları bilgileri Cambridge Analytica isimli danışmanlık firmasına sattı!
Üstüne üstlük 270 bin insan tarafından indirilen bu uygulamada sadece Facebook kullanıcıları değil, kullanıcıların arkadaşlarından da kişisel veriler aldı!
2. Cambridge Analytica'yla bilgilerini paylaştığı söylenen 87 milyon kullanıcının birçoğunun aslında bu uygulamayı hiç indirmediği ve bilgilerinin kullanımına izin vermediği söyleniyor.
2015 yılında gazeteciler, Facebook'u kullanıcıların verilerinin yanlış kullandığı konusunda uyarmıştı. Şirketin yeni çalışanlarının büyük bir kısmı, kullanıcıların bilgilerini ticari amaçlarla toplayan ve veri bilimi alanında yetenekli kişilerdi.
Örneğin 'This is Your Digital Life' uygulamasının kurucusu olan Dr. Alexander Kogan, verilerin akademik çalışmalar için toplandığını öne sürerek farklı amaçlar olmadığı konusunda ısrar etmişti.
Kendisi bu skandalın ardından Cambridge Analytica'daki pozisyonundan alındı.
3. 2015 yılında bu gerçekler ortaya çıkınca Facebook, Global Science Research'ün bu bilgileri silmesini istedi ancak istekleri gerçekleşmeyince şirketle bağlarını kopararak kendi araştırmalarını yapmaya başladılar.
Bu sırada birçok yatırımcı siteye dava açtı ve tüm gerçeklerin Facebook tarafından ifşa edilmesi gerektiğini söylediler.
Cambridge Analytica ise bilgileri sildiklerini iddia ediyor ve araştırmacılarla işbirliği yapıyor.
Çalınan verilerin nasıl kullanıldığına dair soru işaretlerine ek olarak bu bilgilerin 2016 Amerikan seçimlerinde ve siyasal kampanyalarda kullanılıp kullanılmadığı da sorgulanan konular arasında.
4. Facebook ayrıca an itibariyle birçok kuruluş tarafından gözetim ve incelenme altında.
Bu olayın gerçekleşmesi ise şu şekilde oldu: 2013 yılında ABD'nin istihbarat teşkilatı olan Ulusal Güvenlik Ajansı'nın belgeleri sızdırılmıştı. Sızan belgelere göre ABD ile Birleşik Krallık istihbarat teşkilatlarının bir anlaşma içerisinde olduğu görüldü.
Washington Post'ta yayınlanan habere göre bu iki ülkenin güvenlik ajansları, diğer şirketlerle beraber Amerika'daki 9 büyük internet sitesinin merkez sunucularına girmiş, milyonlarca insanın fotoğraf, video, belge, e-posta gibi bilgilerini toplamıştı.
Facebook da ajansların sunucularına girmesine izin veren şirketlerden birisiydi. Sızan belgelere göre Facebook, Haziran 2009'dan beri bu ajanslarla işbirliği içerisindeydi.
Washington Post'un haberinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
5. Şirketin veri skandalının patlamasından sonra iki gün boyunca CEO Mark Zuckerberg, ABD Senatosu’na bağlı Adalet Komitesi'ne ifade verdi.
Ayrıca İngiltere Bilgi Komisyonu Ofisi kendi soruşturmasını sürdürüyor ve FTC, Cambridge Analytica tarafından toplanan bilgilerin nasıl kullanıldığını araştırmaya devam ediyor. Bu bilgilerin kullanımını araştıran Avustralya merkezli bir örgüt de var.
6. Facebook ihlalini diğerlerinden farklı kılan olay, bilgilerin hack veya güvenlik ihlali yoluyla çalınmamış olması.
Çünkü Mark Zuckerberg'in de anlattıklarına göre Facebook ve Cambridge Analytica arasında bir güven ilişkisi vardı. Facebook kullanıcıları, paylaştıkları verilerin korunması için şirkete güveniyordu. Ancak Facebook, tüm bu yaşananların kendi suçları olmadığını söylüyor.
7. Facebook'un başkan yardımcısı Andrew Bosworth tarafından yazılan bir gönderide sitedeki bilgilerin parayla satılmadığı öne sürülüyor.
Ancak bu durum, kullanıcıların deneyimini iyileştirmesine yardımcı olacak verilerin kullanılmadığı anlamına gelmiyor. Kullanıcıların ilgileri doğrultusunda daha iyi reklamlar göstermek Facebook için büyük kâr edildiği anlamına geliyor.
8. Facebook, kullanıcıların izni olmadan psikolojik deneyler yaptı! Yönetici Sheryl Sandberg, Facebook'un 700 binden fazla kullanıcı üzerinde rızaları olmadan deneyler yaptığının ortaya çıkması sonucu kullanıcılardan özür dilemişti.
Ancak bu özür metninde yaptıkları deneyler için değil, 'deneyler hakkında kullanıcılarla iyi iletişim kurulmadığı' konusunda özür dilediği görülüyordu. Bu durumun artık yaşanmadığı söylemek de kolay değil...
Eski bir Facebook yöneticisi de Facebook'un toplumumuza psikolojik olarak nasıl verdiğini anlatmıştı. Sivil söylemlerin ve işbirliğinin azaldığını iddia eden yönetici ayrıca Facebook'ta yanlış bilgilerin daha hızlı yayıldığından bahsetmişti.
Netflix'teki 'The Social Dilemma' (Sosyal İkilem) belgeselinde ayrıca bu sorunların sadece ABD için geçerli değil, küresel olduğunu söylemişti. Yani Facebook, kendi verilerinin kötüye kullanıldığının farkındaydı.
9. Facebook, yüklediğiniz fotoğrafları kullanarak yüz tanıma için bir veri tabanı oluşturuyor. Hatta sadece yükledikleriniz değil, arkadaşlarınızın etiketlediği fotoğraflar bile bu verilerin içinde!
PC World'ün haberine göre şirket 2011 yılından beri yüz tanıma teknolojisini geliştirmek için uğraşıyor. Arkadaşlarınızın sizi etiketlediği fotoğraflarda bu teknoloji devreye giriyor ve sizin nasıl göründüğünüzü anlamak için çalışmalara başlıyor. Yani siteye yüklenen her fotoğraf, bu yapay zeka programının gelişmesine sebep oluyor!
Yıllar içerisinde oldukça gelişen bu yapay zeka programı artık Facebook'un dünyadaki en güçlü yüz tanıma teknolojisine sahip olmasını sağladı.
Facebook'un 120 milyondan fazla bağlantı ağırlığı ile donatılan bu sistemi %97 doğruluk oranıyla FBI'ın %85 doğruluk oranı olan 'Next GEN' tanımlama sisteminden daha yüksek!
10. Birkaç farklı kaynağın iddialarına göre Facebook, sitenin kullanıcısı olmayan insanların da faaliyetlerini izlemek amacıyla gölge profiller oluşturuyor.
Öncelikle şirket, sitelerine yüklenen her resimdeki yüzü kullanarak dijital bir şablon oluşturuyor. Şirket ayrıca rıza olmadan başkalarının biyometrik bilgilerini kullanıp gizlilik hakkını ihlal ettiği için de dava ediliyor. Ancak kendilerini savunurken, biyometrik bilgileri saklamanın insanlara zarar vermeyeceğini savunuyor.
Tüm bu sorunlara, skandallara ve davalara rağmen Facebook hala önde gelen bir sosyal medya sitesi olmaya devam ediyor. Ancak gizliliğini korumak isteyen internet kullanıcılarının dikkat etmesi gereken yöntemler şu şekilde;
Mümkünse tehlikeli sosyal medya sitelerini kullanmamak ve hesaplarını kapatmak
Hesaplarını kapatmak istemeyen insanlar için Facebook veri paylaşımını sınırlandırmak
Verilerini korumak için gizliliğe önem veren arama motorları kullanmak
Anonim olarak internette dolaşmak için VPN kullanmak
Bilgilerinizi isteyen 3. şahıslara izin vermemek.
Yorum Yazın