Suriye krizi 5. yılına girerken, her 3 Suriyeli çocuktan 1'i sadece bu krizi bilerek büyüdü

UNICEF tarafından yayınlanan bir rapora göre yaklaşık 3.7 milyon Suriyeli çocuk (her 3 Suriyeli çocuktan biri) çatışmalar başladıktan sonra doğdu ve bu sürede geçen kısacık yaşamlarına şiddet, korku ve zorla göç ettirilme şekil verdi. Bu rakama 2011 yılında doğan ve mülteci durumuna düşen 306.000 çocuk da dâhildir. 

UNICEF’in tahminlerine göre halihazırda hem Suriye içinde yaşayan, hem de komşu ülkelerde mülteci olarak hayatını sürdüren 8.4 milyon Suriyeli çocuk (tüm Suriyeli çocukların %80’inden daha fazlası) çatışmalardan etkilenmeye devam ediyor.

UNICEF Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölge Direktörü Dr. Peter Salama konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi: “Suriye’de şiddet, evlere, okullara, hastanelere, kliniklere, parklara, oyun alanlarına ve ibadet yerlerine kadar uzanan sıradan, gündelik bir olay halini almıştır. Yaklaşık 7 milyon çocuğu yoksulluk ve yoksunluğa mahkûm etmiş, çocukluk yıllarını bir korku ve kayıp dönemine dönüştürmüştür.”

“Çocuklara Yer Yok” başlıklı rapora göre, UNICEF 2015 yılında çocuklara yönelik gerçekleştirilen neredeyse 1.500 ağır ihlal olayı tespit etmiştir. Bu ihlallerin %60’ını, meskûn yerlerde kullanılan patlayıcılar yüzünden meydana gelen ölümler ve yaralanmalar oluşturmaktadır. Bu çocukların üçte birinden fazlası ya okulda ya da evle okul arası gidiş geliş sırasında yaşamını yitirmiştir.

Bugün Suriye’nin komşu ülkelerindeki mülteci sayısı 2012 yılındakinin neredeyse on katına ulaşmıştır. Tüm mültecilerin yarısını çocuklar oluşturmaktadır. Ailelerinden ayrı düşmüş ve yanlarında kimsesi bulunmayan 15,000’den fazla çocuk da Suriye sınırlarını geçmiştir.

Salama sözlerini şöyle sürdürdü: “Savaş beş yıldır sürüyor ve milyonlarca çocuk bu yüzden vaktinden önce çok hızlı bir şekilde büyümek zorunda kalıyor. Savaş devam ettiği sürece çocuklar okullarından ayrılacak, pek çoğu çalışmaya zorlanacak ve yetişkinlerin savaşının bir parçası olacak, kız çocuklar da erken evlenme riskiyle karşı karşıya kalacaktır.”

Krizin ilk yıllarında askeri birlikler ve diğer gruplar tarafından silah altına alınan erkek çocukların birçoğunun yaşı 15 ila 17 arasındaydı ve daha çok çatışma alanından uzakta destek hizmetlerinde kullanılıyorlardı. Bununla birlikte, 2014 yılından itibaren çatışan tüm taraflar, ailelerin izni olmaksızın 7 yaşındaki çocukları bile silah altına almaya başladılar.

UNICEF tarafından 2015 yılında saptanan silah altına alınan çocuk vakalarının yarısından fazlasında çocuklar 15 yaşının altındaydı. Bu rakam, 2014 yılına kıyasla %20’lik bir azalmaya tekabül etmektedir. Bu çocuklar, savaş eğitimi almakta, çatışmalara katılmakta ya da cephelerde ölüm riski taşıyan işler de kullanılmaktadır. Örneğin; silah taşımakta ya da silahların bakımını yapmakta, kontrol noktalarında nöbet tutmakta veya çatışmalarda yaralananların tahliyesinde ya da tedavisinde kullanılmaktadırlar.

Çatışmaların yarattığı en büyük zorluklardan biri de çocuklara eğitim olanakları sağlanması konusunda yaşanmaktadır. Suriye’de okula devam oranları dibe vurmuştur. UNICEF’in tahminlerine göre Suriye’de 2,1 milyon, komşu ülkelerde de 700 bin Suriyeli çocuk okula gidememektedir. Bu duruma yanıt olarak UNICEF ve ortakları eğitime yeniden dönüş ve gençlere fırsat sağlama amacıyla “Kayıp Kuşak Olmasın” girişimini başlatmıştır.

Salama sözlerini şöyle tamamlamıştır: “Suriyeli çocuklar için henüz çok geç değil. Saygınlığın ve imkânların var olduğu bir dünyaya ilişkin umutları halen sürmekte.  Hala barışı düşlemekteler ve bunu gerçekleştirme şansları da var.”

Rapor, bir çocuk kuşağının geleceği açısından küresel topluluğa beş kritik adım atma çağrısında bulunmaktadır:

• Çocuk haklarına yönelik her tür ihlale son vererek çocukları korumak

• Suriye içindeki ablukaların kaldırılıp insani yardımların yerine ulaşmasını sağlamak

• Çocuklara eğitim imkânları sunmak amacıyla bu yıl için 1,4 milyar dolar sağlayarak eğitime yatırım yapmak

• Çocukların itibarını geri kazandırmak ve psikolojilerini güçlendirmek için destek ve yardım sağlamak

• Vaatleri taahhütlere dönüştürmek; UNICEF Suriye ve komşu ülkelerdeki çocukları desteklemek üzere 2016 yılı için çağrıda bulunduğu kaynakların henüz yalnızca %6’sını sağlayabilmiştir.