İlaç Şirketi Novartis'le İlgili Rüşvet İddiası Meclis Gündeminde

Haber ajansı Reuters'ın isimsiz bir ihbarcıya dayandırarak paylaştığı, İsviçre merkezli ilaç şirketi Novartis'in bir danışmanlık şirketi üzerinden Türkiye'de rüşvet dağıtarak toplam 85 milyon dolar değerinde yeni iş ve rekabet avantajı sağladığı iddiası Meclis gündemine taşındı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Sağlık Bakanı'na söz konusu iddiayı sordu. Diğer yandan Sağlık Bakanlığı, iddiayı ihbar kabul ederek inceleme başlattı. Novartis Türkiye ise 'Asılsız iddialar, ismi belli olmayan bir kişiye ait eski bir şikayete dayanmaktadır' dedi.

Reuters'a bilgi veren ve ismi açıklanmayan kişi, İsviçre merkezli ilaç şirketi Novartis'i bir danışmanlık şirketi üzerinden Türkiye'de rüşvet dağıtarak toplam 85 milyon dolar değerinde yeni iş ve rekabet avantajı sağlamak ile suçlamıştı.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, söz konusu iddiaları Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu'na sordu.

Tanrıkulu'nun soru önergesi şöyle:

Novartis’in Türkiye’de rüşvet karşılığı 85 milyon Dolarlık yeni iş aldığı iddiaları basına yansımıştır. İsimsiz bir ihbarcı, İsviçre merkezli ilaç şirketi Novartis’i bir danışmanlık şirketi üzerinden Türkiye’de rüşvet dağıtmakla suçlamış, rüşvet iddialarının yer aldığı 17 Şubat tarihli elektronik posta, isimsiz bir ihbarcı tarafından gönderilmiş, ihbarcının iddiasına göre; Novartis’in elde ettiği yeni iş ve rekabet avantajı, şirketin ürettiği ilaçların kamu hastaneleri satın alma listelerine eklenmesi ve iki ilacın Türkiye’deki isimlerinin kamu izniyle değiştirilmesinden oluşmaktadır. 

Bu bağlamda;

• 1. Novartis’in Türkiye’de rüşvet karşılığı 85 milyon Dolarlık yeni iş aldığı iddiaları doğru mudur?

• 2. İddialar ile ilgili olarak, inceleme başlatılmış mıdır ya da başlatılacak mıdır?

• 3. Bahse konu ihbar nereden gelmiştir?

• 4. Novartis’in Türkiye’de 85 milyon Dolarlık rüşvet verdiği kamu görevlileri kimlerdir? Rüşvet iddiası ile ilgili kaç kamu görevlisine soruşturma açılmıştır ve kamu görevlisi açığa alınmıştır?

• 5. Türkiye’de 2010-2016 yılları arasında kamu izniyle isimleri değiştirilen ilaçlar hangileridir? İzin veren kamu görevlileri kimlerdir?

• 6. Kamu hastaneleri ilaç satın alma listeleri hangi kriterler çerçevesinde düzenlenmektedir?

• 7. İlaç firmaları iş ve işlemlerinin yürütüldüğü Bakanlık birimleri yılda kaç defa denetlenmektedir?

• 8. İlaç firmaları iş ve işlemlerinin yürütüldüğü Bakanlık birimlerinde kamu görevlilerine rotasyon uygulanmakta mıdır?

• 9. İlaç firmalarının danışmanlık firmaları yılda kaç defa denetlenmekte midir? Denetlenmiyorsa, sebebi nedir?

• 10. Rüşvet verdiği iddia edilen şirketin Türkiye'de anlaşmalı olduğu Kamu Hastanesi ve eczane sayısı kaçtır? Söz konusu şirketin ilaçları kaç kamu hastanesinin satın alma listesindedir?

• 11. Son 5 yılda kamu hastanelerinin bahsi geçen şirketten almış olduğu toplam ilaç bedeli ne kadardır?

Sağlık Bakanlığı, Novartis ilaç şirketinin rüşvetle avantaj sağladığı haberlerini ihbar kabul ederek soruşturma başlattı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada şöyle denildi:

'Medyaya yansıyan 'İlaç şirketinin Türkiye'de rüşvet yoluyla 85 milyon dolarlık avantaj sağladığı iddia ediliyor' şeklindeki haberlerle ilgili olarak aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek duyulmuştur. 

Basına yansıyan söz konusu iddialar ihbar olarak kabul edilmiş olup, Bakanlığımız Denetim Elemanları marifetiyle büyük bir titizlik ve hassasiyetle incelenip, soruşturulacaktır. İnceleme sonucunda herhangi bir suistimalin tespit edilmesi halinde gerekli idari ve adli işlemler derhal yapılacaktır.'

İlaç firması Novartis Türkiye'den de iddialara ilişkin açıklama yapıldı. 

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

 'Novartis Türkiye ile ilgili asılsız iddialar, ismi belli olmayan bir kişiye ait eski bir şikayete dayanmaktadır. 2013 yılında bu konuyla ilgili yürütülen iç soruşturmada bu iddiaların tamamen asılsız olduğu ortaya çıkmıştır. 2014 yılında Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bu iddialarla ilgili bir soruşturma açmıştır. 

Novartis soruşturma sürecinde tüm kurumlarla tam işbirliği içinde çalışmış, soruşturma sonucunda tüm iddiaların asılsız olduğu sonucuna varılmıştır ve Bakanlık tarafından hiçbir aksiyona gerek görülmemiştir. Standart raporlama uygulamalarımız çerçevesinde tüm iddialar ve soruşturma sonuçları SEC (Securities and Exchange Commission - Amerika'da Yolsuzlukla Mücadele Kanunu'na uygunluğu denetleyen kurum) ve yerel makam-mercilere raporlanmıştır. Novartis olarak tüm iş süreçlerimizde yüksek standartlardaki etik uygulamalara, mevzuat ve uyumluluk kurallarına uygun hareket ediyor, bu çerçevede tüm iddiaları ciddiyetle ele alıyoruz.'

Ajanslar ve Onedio