'Bir Ev Ne Kadara Mal Oluyor?' Maliyetten Yola Çıkarak Depremin Verdiği Hasar Yaklaşık Ne Oldu?
Türkiye deprem felaketinin 4. gününde. Kahramanmaraş merkezli felakette 10 ilde AFAD'ın son belirlemelerine göre 12 bin 873 kişi hayatını kaybetti. Yıkıldığı teyit edilen bina sayısı 6 bin 444 oldu. Hasarlı bina sayısı halen tespit edilemezken, birçok bölgeden gelen haberler yıkımın boyutunun çok yüksek olduğunu gösteriyor.
Türkiye'nin bir deprem kuşağında olmasına karşın hazırlıksız olması, birçok verinin bulunmaması gibi konular veri hesaplamaların ana sorun olarak karşımıza çıkıyor. Bölgenin ekonomik büyüklüğü ve daire maliyetlerinden yola çıkarak sizlere zor bir dönemden geçerken ekonomik bir hesaplama yapmaya çalıştık.
6 Şubatta 7,7 ve 7,6 büyüklüğünde iki deprem karadan geçen büyük bir fay hattı üzerinde gerçekleşti ve çok kısa aralıklarla yaşandı. On binlerce canımıza mal olan bu şiddetli depremler Türkiye'nin deprem gerçeğini 2023 yılında dahi anlamadığını gösterirken, buna hazır olmadığıyla da yüzleşti.
Kahramanmaraş merkezli felakette 10 ilde AFAD'ın son belirlemelerine göre 12 bin 873 kişi hayatını kaybetti. 62 bin 914 kişi yaralı henüz enkaz altında kaç kişi olduğu net bilinmiyor.
Yine AFAD'dan yapılan son açıklamaya göre yıkıldığı teyit edilen bina sayısı 6 bin 444 oldu.
Hasarlı bina sayısı halen tespit edilemezken, birçok bölgeden gelen haberler yıkımın boyutunun çok yüksek olduğunu gösteriyor.
![[Anlık Veriler] Depremde Ölü ve Yaralı Sayısı Kaç Oldu? Yıkılan Bina Sayısı Kaça Yükseldi?](https://img-s1.onedio.com/id-63e353c1110adff445ce0a8e/rev-0/w-462/f-jpg/s-cf75a18e7535173193a246b0007835a87e0ad4a7.jpg)
Yetkililerin ve depremzedelerin açıklamalarına bakıldığında yıkım çok yüksek boyutta olurken, daha fazla hasar bulunuyor. Bu da bölgede kalanları bir barınma sorunuyla baş başa bırakıyor.
Türkiye'nin bir deprem kuşağında olmasına karşın hazırlıksız olması, birçok verinin bulunmaması gibi konularda büyük resmi görmeyi engelliyor. Yıkılan binalar için bölgede yeni bir yapılanma gerekiyor.
Deprem konusunda uzmanlar uzun zamandır bölge için uyarı yaparken bölgede yapı stoğu nedir tam olarak bilinmiyor.
Ancak uzmanlar Türkiye'nin genel ya da geleneksel bir yapı stoğu olduğunu evlerin çok değişik şekillerde inşa edilmediği konusunda birleşiyor.
İstanbul'da Bağcılar'da bir ev ile Kayseri Talas, Kahramanmaraş Elbistan ya da Muğla Menteşe, Edirne Meriç'teki bina arasında yapımda ya da halk arasındaki deyimle kaba inşatta çok büyük farklar bulunmuyor. Bu da maliyet aslen çok değiştirmiyor.
Kısaca bir konutta maliyetleri değiştiren unsurlar deprem güvenliğiyle çok da alakalı olmuyor. Ana unsur arsa maliyeti olurken, iç kısımdaki ince işçilik denilen değişimler de maliyette etkili oluyor.
Biz de uzmanlara bunun arındırılmış ortalama hesabını sorduk.
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Dr. Ahmet Büyükduman, sorduğumuz maliyet sorularına ortalama bir evin 1 milyon üzerinden kabataslak hesabını yaptı.
Kentsel Dönüşüm Uzmanı mimar Nihat Şen, metrekare için 1.400 TL maliyet verdi. Fiyat değişimde ana unsurun arsa olduğuna dikkat çeken Şen, ince işçilikte de yüzde 15-20 farklar oluşacağını söyledi.
Nihat Şen'e Japonya'nın inşa ettiği şekilde deprem raylı sistemlerin maliyeti ne kadar artıracağını sorduğumuzdaysa aldığımız cevap hem üzdü hem de düşündürdü.
Şen bu şekilde bir inşaatta maliyette yüzde 10'luk bir artış olabileceğini öngördü.
Şen ile yaptığımız söyleşinin detaylarını burada bulabilirsiniz. 👇
Yıkılan binalardan yola çıkarak bir de Prof. Dr. Ahmet Ercan'ın açıklamalarına baktık.
Şimdi tüm bunları topladığımızda karşımıza çıkan maalesef büyük bir maddi yük bulunuyor. Ülkenin son 1,5 yıldaki durumu da göz önüne alındığında manzara düşündürüyor.
TÜİK, geçen aylarda nüfus, konut ve bina durumlarına göre veriler yayımlamıştı. Verileri sizler için infografik olarak derledik.
Bölgede hane halkı ortalaması 3,9, Türkiye ortalaması 3,2. Yıkılan 6 bin 444 binada 3,9 ortalamadan 25 bin 132 kişi enkazda bulunuyor. Bunlar resmi bilinen veriler olurken bölgede 10 ilde toplamda 2 milyon 855 bin 588 hane var. Ortalamalardan yola çıkarak 4 kat 8 daireden 356 bin 949 bina eder.
Hasar boyutu ne olmadığı için iyimser bir tahmin yapmak amaçlı yıkılanlardan yola çıkarsak 6 bin 444 bina bunun iki katında yıkım olduğu bir o kadar da hasar olduğu farzıyla 25 bin 776 bina eder.
Şunu da hatırlatalım 17 Ağustos 1999'da 285.211 ev, 42.902 iş yeri hasar görmüştü.
Depremin hasarı gelecek haftalarda netleşecektir ancak 25 bin 775 binadan yola çıktığımızda 4 kat 8 daire ortalama metrekare 100 üzerinden 206 bin 208 ev eder.
1 milyon maliyetle 206 milyar 208 milyon TL ya da metrekare 1.400 TL maliyetle 28 milyar 869 milyon sadece kaba inşatta maliyet çıkacaktır. İşçilik, ince işçilik ve arsa maliyetleriyle 1 milyonluk hesaba yaklaşacağı da öngörülmektedir.
Bu koşullarda yapılan tüm hesaplamaların fani olduğunu bilsek de deprem sonrasında bölgede yaşayanların acılarının azaltılması mümkün olmamakla birlikte mağduriyetlerin giderilmesi adına, Türkiye'nin nasıl bir felaketle karşı karşıya olduğunun maddi boyutunun da görülmesi adına gerekli olduğunu biliyoruz. Yiten canlar yerine konamazken kalan canların ihtiyaçları da gün geçtikçe öncelik haline geliyor.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir.
Türkiye'nin 10 İlini Etkileyen Depremin Maddi Bilançosu Korkuttu!
Yorum Yazın
Şu anki verilere göre tahmini rakam; 85 Milyar Dolar ile 125 Milyar Dolar arasında.. Yani, en iyi ihtimal ile 85 Milyar Dolar, en fazla 125 Milyar Dolar... ... Devamını Gör
Depremin Verdiği Hasar...