Verilen rakamlar milyonda ölüm oranı (tekrar okumanız dileğiyle) nüfusun az ya da çok olması oranı değiştirmez. Tüm nüfusa (hasta ya da değil) ölüm oranı yani. COVID-19 nedeniyle ölüm raporlanması DSÖ'ye göre nasıl olacağı bellidir. Ülkeler buna göre raporluyorsa test yaptı yapmadının önemi de yoktur. Çünkü testsiz klinik bulguya göre de COVID-19 denebiliyor. Test, sadece vaka sayısı ve test edilmiş vaka başına ölüm oranını değiştirebilir. Tespit edilen vaka başına ölüm oranı üzerinden konuşmanın bir anlamı yoktur. Bazı ülkeler az test yaparken bazıları çok fazla yapıyor, dolayısıyla kıyas imkansızdır. Doğrusu toplam nüfusa ölüm oranıdır. Verdiğim rakamlar da böyledir.

Avrupa'da en düşük ölüm oranı Türkiye'de demiş bakan. Türkiye'deki ölüm oranı milyonda 36, Romanya'da 35, Macaristan'da 33, İzlanda'da 29, Moldova 27, Çekya 21, Sırbistan 20, Litvanya 17, Polonya 16, Hırvatistan 16, Yunanistan 13, Arnavutluk 10, Bulgaristan 9, Ukrayna'da 6. Herhalde bunlar Afrika'dalar. Algı mühendisliği bu ülkede her şey olmuş. Gerçekler değil basın üzerinden yaratılan algılar devrindeyiz. Aynı algı yoğun bakım yatak sayısında da yapılıyor. Dünya'da birinciymişiz. Türkiye'de 100 bin kişiye 29,4 yatak düşüyor. Ama bakan 100 bin kişiye toplam yatak sayısını yoğun bakım yatağı gibi veriyor. OECD verilerine göre ise 42 ülke arasında 31. sırada Türkiye. Gönüllerde tabii ki birinciyiz, öyle olduğu algısı milleti mutlu ediyor ama gerçekte 42'de 31. sıradayız.

Çarpıtıcı haber. Proje MIT deki ekibin, bizim kızımızda orada çalışanlardan, katkısı yüksektir belki ama Projenin sahibi yürütücüsü ve başı Magdelena Zernicka­-Goetz.