Tarihte İlginç Bir Vaka: Boston Pekmez Seli Felaketi
Tarihte İlginç Bir Vaka: Boston Pekmez Felaketi
15 Ocak 1919'da, Boston'da görevli bir polis memuru, öğlen saatlerinde bir çağrı aldı;
'Hemen tüm kurtarma araç ve personelini buraya sevk edin! Commercial Sokağı'ndan bir pekmez dalgası iniyor!'
Pekmez fabrikasında hatalı yapım kaynaklı bir arızadan ötürü felaket yaşandı. Pekmez dolu bir tanker çöktü, bu tanker 15 metre yükseklikte, 27 metre çapındaydı.
Metrelerce yükseklikte bir pekmez dalgası, sokaklarda ilerliyordu...
8.700.000 litre pekmez, saatte 56 km hızla bir sele dönüştü.
Metrelerce yükseklikteki pekmez şehrin sokaklarında ilerlerken, bu felaketten ne kaçmak mümkündü, ne de ona karşı direnebilmek. Pekmez felaketinde 21 kişi hayatını kaybetti, 150 kişi ise yaralandı.
Hayatını kaybedenlerin yarısı ilk gün, diğer yarısı ise çeşitli hastalık ve enfeksiyonlara dayanamadığından ötürü sonraki gün hayatını kaybetmiştir.
Sel o kadar şiddetliydi ki, bir treni rayından çıkarmıştır.
Bir treni dahi rayından çıkarabilecek güçteki pekmez seli, sıradan bir yağmur kaynaklı sele göre çok daha tehlikeliydi. Bu yüzden birçok kişi can verdi.
Uzmanların görüşüne göre pekmez seline maruz kalan insanların kurtulma şansı yoktu. Zira pekmez, su moleküllerine göre binlerce kat daha yapışkandı. Yüzme bilen insanlar dahi bir pekmez selinde bu sebepten ötürü kurtulamazdı.
Kanalizasyon sistemi çökmüştür, caddeler 8 milyon litre pekmezi taşıyamamış ve yaklaşık 1 metre çökmüştür.
Boston'ın tam anlamıyla temizlenmesi, felaketin izlerinden kurtulması 6 ay sürmüştür. Bu sürede dönemin tanıkları, şehrin sokaklarının bir süre kahverengi kaldığını söylemektedirler.
At arabaları saplandıkları yerden çıkamayınca atlar vuruldu, yangın musluklarından gelen tazyikli su pekmezi temizleyemeyince denizden su püskürtüldü.. İşte felaketin boyutları o derece ciddiydi.
Boston'lılar şehirde çok sıcak günler yaşandığında, bazen hala pekmez kokusunun geldiğini söylüyorlar.
Aylar sonra şehir temizlense dahi, Boston halkı kaldırımların arasından pekmez geldiğini, sıcak yaz günlerinde şehrin pekmez koktuğunu söylediler. Kanalizasyon sistemini alt üst eden, yolların çökmesine sebep olan, aylarca temizlenemeyen pekmezin etkileri şehirden uzun süre gitmedi.
Ölüm saçan pekmez dalgası tam 5 metre yüksekliğindeydi...
Felakette hayatını kaybedenlerin bir kısmı, pekmezin içinde boğulmaktan, bir kısmı ise sürüklenirken hayatını kaybetmiştir.
Felaket günü bir gazete..
Felaketin ardından
Boston'da yaşanan bu olayın ardından, 'bu olay neden yaşandı' soruları sorulmaya başlandı.
Temel olarak iki seçeneğin üzerinde duruluyor. İlki, o dönem rom yapımında kullanılan pekmezin, ABD'de muhtmelen bir içki yasağı ya da kısıtlandırmasına karşı stok yapmak için çok fazla depolandığını, deponun da bunu taşıyamadığı üzerine.
İkincisi ise, o gün yaklaşık 40 derece olan sıcaklığın önceki günlere göre çok yüksek olduğu, ve bundan ötürü yaşanan genleşmenin tankı patlatmaya götürdüğü yönünde.
Şirket 1 milyon dolarla kurtuldu
Şirket ise asla sorumluluk kabul etmedi, bunun bir sabotaj olduğunu ifade etti. Açılan yüzlerce davaya rağmen hukuk sistemi en son olarak 'yapısal dayanıksızlık' kararı vererek, şirketi 1 milyon dolar tazminat ödemeye mahkum etti.
Yorum Yazın