Sofra Kültürü Her Dönem Önemli! Eski Türklerin Yemek Kültürüne Dair Bilgiler
1. Eski Türklerde gelen misafire mutlaka ikramlar yapılır, hatta misafirler için düzenlenmiş ziyafetlerde yemeği ev sahibi misafirin ağzına verirdi.
2. Konargöçer yaşamın etkisi pastırmayı önemli hale getirmiş.
3. Toplantılarda herkes rütbeye göre oturur ve hayvanların kısımları buna göre dağıtılırdı.
4. Yemeği hızlı yiyip sofradan kalkmak Eski Türklerde önemli bir anlayıştı.
5. "Ölümden sonraki hayat anlayışları çerçevesinde ölülerinin, orada yiyip içeceğine inandıkları çeşitli yiyecekleri de mezarlara koyarlardı."
6. Türkler İslam'dan önce de domuz eti yemiyordu.
7. Etinden yararlandıkları hayvanların sütünden de yararlanmaktaydı.
8. Eski Türklerde kurban olarak seçilen hayvanlara özen gösterilir, dolaşarak beslenmesi sağlanırdı.
9. Önemli içeceklerden biri "kımız".
Eski Türklerde kısrak sütünden mayalanmış kımız bolca tüketilen bir içkiydi. Az alkollü ve besin değeri yüksek olan bu sütün birçok hastalığa iyi geldiği de düşünülmekte. Eski Türklerde kımız içme törenleri çokça görülmekteydi. 'Altaylılarda da kımız içme, yüz yüze bakarak şarkı söyleme geleneğine bağlı olarak sürdürülürdü. Kımız içme törenleri daha sonraları rakı içme törenlerine dönüşmüştü. Akraba veya komşu olanlar kadın erkek, genç yaşlı herkes bir araya gelir, rakının hazırlandığı yerde bir ateş yakılarak tören gerçekleştirilirdi.'
10. Elma Türk kültüründe üretkenliğin sembolüydü.
Özellikle de kızıl elma Türk atasözleri, masal, destan ve halk hikâyelerinde de kendini göstermektedir. 'Kazak Türklerinde kısır kadınlar hamile kalabilmek için, bir elma ağacının dibinde yuvarlanmak gerektiğine inanmaktadırlar. Ayrıca Türk kültüründe hiç çocuğu olmayanlar pir veya dervişin verdiği bir elmayla hamile kalmışlardır.'
11. Keşkek Eski Türklerden kalan bir miras.
Eski Türkler göçebe yaşam sürdüklerinden çok fazla tarımla ilgilenememiş olsalar da bazı sebze ve meyveleri yetiştirip tüketmişler. Az da olsa tarım faaliyetleri yapıldığı kazılarda çıkan bazı tarım aletleriyle ortaya çıkmıştır. Daha çok buğday, arpa, darı, mısır, pirinç, burçak ekerler; elma, üzüm, karpuz, kavun, dut yetiştirip tüketen Türkler özelikle buğdayla birçok yemek yapıp, törenlerde de keşkek pişirmişler.
12. Farklı ürünlerden elde ettikleri içecekleri karıştırarak yeni içecekler de üretmişler.
Üzümden ve darıdan şarap yapıp kımızla karıştırarak içmişlerdir. Ayrıca Oğuzların da boza yaparak tükettikleri biliniyor.
13. Tarhana, oğmaç gibi çeşitli çorbalar ve kavut da yemeklerde bulunuyordu.
'Şimdi helva diye adlandırdığımız un ve yağı kavurarak elde ettikleri tatlıya kavut denilir ve üzerine bal, pekmez veya şeker dökülerek yenilirdi.' (B. Ögel, Türk Kültür Tarihine Giriş, C. IV, s. 403.)
Yorum Yazın