Sizin Müdahaleniz Hayat Kurtarabilir: Epilepsi Hastalığını Yakından Tanıyın!
Epilepsi ya da diğer adıyla sara hastalığı, merkezi sinir sistemindeki hücrelerde beklenmedik bir şekilde, aniden elektriksel boşalma meydana gelmesi ile ortaya çıkar. Hastaları oldukça zor durumlara sokabilen epilepsi, nöbetler şeklinde vuku bulmaya devam edebilir.
1. Dünyada yaklaşık 40 milyon epilepsi hastası vardır.
Epilepsi hastalarının dünya üzerindeki sayısı yaklaşık 40 milyon. Türkiye’de ise 700.000’e yakın epilepsi hastası bulunuyor.
2. Epilepsi hastalığı beyin kaynaklıdır.
Yaşamımızdaki bütün aktivitelere beynimiz sayesinde yön veriyoruz. Beynimizdeki hücreler arasındaki elektriksel bağlantı ile komutlar iletiliyor ve eylemler gerçekleştiriliyor. Bu elektriksel bağlantının bozulması durumunda ise epilepsi ortaya çıkıyor ve birkaç dakika boyunca hastaya zor anlar yaşatıyor. Bu birkaç dakikalık süreç, nöbetler şeklinde epilepsi hastasını rahatsız etmeye devam ediyor.
3. Epilepsi hastaları deli değildir!
Özellikle Türkiye’de beyin ile alakalı rahatsızlıklar yaşayan her kişiye deli etiketi yapıştırmaya pek meraklıyız. Bazılarına kötü bir haberimiz var: Onların deli zannettikleri epilepsi mağdurları sadece birer hasta. Sinirsel rahatsızlıklara sahip olan epilepsi hastaları, herhangi bir anormal zeka durumu yaşamamakta.
4. Şimdi de epilepsi hastalığının nedenlerine bakalım:
Epilepsi hastalığının tek ve apaçık bir nedeni bulunmuyor ama bazı faktörler, epilepsi hastalığının oluşmasına zemin hazırlıyor.
5. Doğuştan gelen sorunlar
Doğum esnasında bebeğin beyni oksijensiz kalmışsa ya da zedelenmişse, bu durum kişinin ileride epilepsi ile karşılaşmasına sebep olabiliyor. Aynı şekilde enzim eksikliği ya da kromozomlarla alakalı genetik hastalıklar da epilepsiye neden olabiliyor.
6. Beyin zarında iltihap oluştuysa...
Epilepsi hastalığına neden olan durumlar arasında beyin zarında iltihap oluşması ve beyinde ortaya çıkan tümörler de yer alıyor.
7. Annenin hamilelik süresince dikkatli davranması önemli.
Anne, hamilelik esnasında kontrolsüz şekilde alkol, sigara ya da uyuşturucu tükettiyse bebeğin ileride epilepsi hastası olma ihtimali artar.
8. Tüm bunlara ek olarak…
Ateşli havale geçirme, trafik kazası sonrasında beynin zedelenmiş olması, bir durum yüzünden travma geçirme gibi maddeler de epilepsi hastalığının nedenleri arasında yer alıyor.
9. Epilepsi nöbetlerinde şuur kaybı görülebilir.
Bazı epilepsi nöbetleri esnasında hasta şuurunu kaybeder ve yaptığı hareketleri bilinçsizce sergilemeye devam eder. Nöbet bittikten bir süre sonra ise hasta hemen kendine gelemediği için ne yaptığını bilmeden kollarını manasız şekilde sağa sola sallayabilir.
10. Ağızdan köpük gelebilir.
Epilepsi nöbeti esnasında hastanın ağzından köpük çıkabilir. Vücudu kasılan hasta, yere düşüp çırpınır vaziyette hareketler sergiledikten bir süre sonra normale döner.
11. Bazı nöbetlerde şuur kaybı olmaz.
Beynin etkilenmediği epilepsi nöbetlerinde vücudun belli bölgelerinin dengesiz şekilde hareketler sergilediği görülür. Beyin etkilenmediği için şuur kaybının söz konusu olmadığı bu epilepsi nöbetlerinde birkaç saniyelik boş bakışların ardından hasta normale dönebilir.
12. Epilepsiyle yaşamak zordur.
Epilepsi hastalığıyla yaşamak, nöbetlerin ne zaman geleceğini her daim tam olarak kestiremediğimiz için çok zor olabilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, epilepsi nöbetlerinin arka arkaya gelmemesidir. Eğer ki nöbetler arka arkaya gelirse hastanın hayati tehlikesi olabilir.
13. Epilepsi nöbeti esnasında nasıl davranmanız gerektiğini biliyor musunuz?
Otobüste, yolda, markette, hayatınızın her anında bir epilepsi hastasının nöbet geçirmesi ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Nöbet esnasında (sağlık birimleri gelene kadar) korkup kaçmak yerine, konu hakkında bilgi sahibi olup hastaya yardımcı olabilirsiniz.
14. Hastanın kendisine zarar vermesini önleyin.
Nöbet sırasında, hastanın çevresinde hastaya zarar vermesi muhtemel eşyaları uzaklaştırmaya çalışın. Hasta bilinç kaybı yaşadığı için o eşyalarla bir yerlerine zarar verebilir.
15. Hastanın başı ve vücudu yana çevrilmeli.
Epilepsi nöbeti geçiren hastanın başı ve vücudu yan tutulmalı ve başın altına bir yastık koyulmalıdır.
16. Aman dikkat! Hasta dilini ısırmasın.
Nöbet esnasında epilepsi hastasının dilini ısırmaması gerekir. Bunun için hastanın çenesini açık tutmaya çalışın.
17. Hastanın rahat nefes almasını sağlayın.
Nöbet sırasında gereksiz kalabalığı uzaklaştırıp hastanın hava almasına katkı sağlayın. Hasta sıkı giyinmişse yakasını gevşeterek, bazı kıyafetlerini çıkartarak onu rahatlatabilirsiniz. Hastanın ağzında nöbet esnasında herhangi bir yemek varsa, çabuk bir şekilde onu çıkartmaya çalışın.
18. Nöbet geçiren hastaya tokat atmayın.
Ortada bir şuur kaybı olduğunda Türk refleksi olarak “tokatlamak” alışılmış bir davranış olsa da epilepsi nöbeti geçiren hastaya tokat atmayın, kendine gelmesi için kafasından aşağı soğuk sular dökmeyin.
19. Hastanın hareketlerini gözlemleyin.
Hastanın nöbet sırasında yaptığı hareketlerin gözlemlenmesi ve ileride o gözlemin doktor ile paylaşılması önemlidir. O yüzden hastayı tanımasanız bile hareketlerini gözlemleyin ve hasta yakını olay yerine geldiği zaman ona durumu anlatmaya çalışın.
20. Panik yapacaksanız müdahaleyi başkasına bırakın.
Nöbet sırasında hasta zaten şuur dışı hareketler sergilediği için kötü durumda oluyor. Bir de siz panik yapıp hastayı iyice kötü hale sokacağınıza müdahaleyi daha sakin birine bırakabilirsiniz.
Yorum Yazın
Sezar'da sara hastasıydı ve bu onun büyük başarılar kazanmasını engellememiştir. Herhangi bir önyargı oluşmaması gereken bir hastalık.
Topluma karşı duyarlı olma noktasında çok güzel bir içerik olmuş, teşekkürler.
şu çeneyi açık tutma olayı ile ilgili alıntılayacağım " Hasta kasılırken ağzını açmaya çalışmak; çene çıkığı, dişlerini kırma, açmaya çalışan kişinin parmakl... Devamını Gör