Oxford 2016'nın Kelimesini Açıkladı: Post-Truth

2016 yılı politik ve toplumsal olaylar bakımından geçmişteki bir çok döneme taş çıkartacak cinsten gelişmelere tanıklık etti. Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden ayrılma kararında halkın verdiği  'evet' oyu, Donald Trump'ın ABD Başkanlık seçimlerindeki zaferi, bütün dünya kamuoyunu şaşırtmanın yanı sıra uluslararası anlamda daha önce hiç karşılaşılmamış terimlerin ortaya çıkmasına da sebep oldu. Bu gelişmelerin ışığında ise 2016 yılının son çeyreğinde en sık kullanılan sözcüklerden biri haline gelen 'post-truth' kelimesi Oxford Üniversitesi'ne bağlı Oxford Dictionaries tarafından '2016'nın Uluslararası Kelimesi' unvanına layık görüldü...

Oxford Sözlükleri, bir sıfat olarak tanımladığı kalıp için; 'tarafsız gerçeklerin kamuoyu fikrini etkilemede duygulara ve kişisel inançlara cazip gelen şeylerden çok daha az etkili olması durumuyla ilgili olan ya da bu anlama gelen' açıklamasına yer verilmiş. 

Sözlüğün editörleri de 'post-truth (post-gerçek)' kelimesinin kullanımının 2016 yılında geçtiğimiz yıla göre %2000 arttığını ifade etti. Kelimenin kullanılmasındaki bu fırlamanın sebebi ise 'Birleşik Krallık'ta gerçekleştirilen AB referandumu ve Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri'

Post-gerçek kelimesi bir önceki yılın tartışma yaratan birincisi 'sevinç gözyaşları olan surat' emojisini takiben seçildi. 

Yayınevinin Amerika ve İngiltere sözlük çalışanları bazen de daha farklı seçenekler için oy kullanıyorlar. 

Örneğin İngiltere 2009 yılında 'simples' (net, açık, apaçık) kelimesini seçerken, ABD 'unfriend' (arkadaşlıktan çıkarmak, özellikle sosyal medya ortamında) kelimesini birinci seçti.

'Kelimenin kullanım sıklığının yukarı fırladığını ilk bu yıl Haziran ayında Brexit oylaması sırasında ve Donald Trump'ın başkanlık seçimlerine girmeyi garantilediği zaman gördük. Terimin kullanılmasında herhangi bir düşüş olmamasına göre de, içine bulunduğumuz zamanın tanımlayıcı kelimelerinden biri haline gelmesine şaşırmam,'

İran-Kontra skandalı ve Körfez savaşını konu alan yazısında Tesich, 'Bizler, özgür insanlar olarak, bir post-gerçek dünyasında yaşamak istediğimize özgürce karar verdik,' diyerek bu kelimeye yer vermiş. 

'Post-gerçek' kalıbının Tesich'in makalesinden önce de kullanılmış olduğuna dair kanıtlar mevcut, ama 'gerçeğin aslının konudan alakasız kalması' anlamı ile değil kalıbın gerçek anlamı olan 'gerçeğin bilinmesinden sonra' anlamı ile' diye açıklıyor Oxford.

Yayıncı aynı zamanda İngilizce'de 'post' kelimesinin de kullanımının 20. yüzyılın ortalarında yalnızca bir durumun sonrasını belirtmekten çıkarak, 'belirli bir durumun önemsizleştiği ya da alakasız kaldığı zamana ait' anlamına gelmeye başladığını da belirtiyor.

Yorumlarda önerilerinizi paylaşabilirsiniz.