Türkiye'de Mobbing Nedir? Baskılar ve Sonuçları Nelerdir ?

İnsanları bıktırma politikalarından birisi olan Mobbing nedir kısaca ne işe yarar bu hafta PCH Online’da.

Mobbing net ve kısa tabiri ile birlikte “bir veya birkaç kişinin bir diğer kişiye uyguladığı, düşmanca ve ahlaka, etiğe aykırı yöntemlerle sistematiksel olarak yaptıkları psikolojik bir baskıdır” şeklinde adlandırılabilir.

1980 yılında Dr.Heinz Leymann Mobbing terimini iş hayatında şiddetli baskı, bıktırma ve yıldırma hareketleri için kullanmış olduğu gibi, uygulayan kişileri kontrolcü, korkak ve nevrotik olarak tanımlamıştır.

MOBBING NASIL ORTAYA ÇIKAR ?

Mesleki yeterliliğin sorgulanması

Kişiye güvenilmediğinin hissettirilmesi

Kasten, verilen süre içinde bitirilemeyecek görevler verilmesi

Kişiden bilgi saklanması

Kişinin görmezden gelinmesi, gruptan izole edilmesi

Yetkilerinin azaltılması

Yukarıda verilen niteliklerin yanı sıra aniden gelişen içeriklerin yetersizliği düşünülebildiği gibi, daha önceden çok küçük hatalar yeri geldiğinde çok büyük hatalarmış gibi gösterilebilir.

Hal böyle olunca Mobbing tanımının gerçek yüzü ortaya çıkmış oluyor. İş yerlerinde çalışanların yöneticiler tarafından bazı çalışanlara Mobbing uygulamak için azmettirildiği gibi, örnek olarak bir müdürün veya şefin çalışanı bıktırmak için sürekli onun ile ilgili hatalarını arayarak yüzüne vurması, moral bozması örnek verilebilir.

Çalışanlar tarafından yapılan bu baskıların, kurumun yetkili kişilerine başvurduklarında bu kişilerden de olumsuz tavırlar alarak başvuruları reddedilmektedir. Sonuç olarak kişi istifa etmeye mecbur kılınıp, sanki bu istifa kendi isteğiymiş gibi gösterilerek tazminattan da men edilmiş olunur.

MOBBING’İN ETKİLERİ NELERDİR ? Mobbing , insanın mesleki bütünlük ve benlik duygusunu zedeler

Paranoyaya ve kafa karışıklığına neden olur

Maruz kalan kişi kendine güven duygusunu yitirir, toplumdan soyutlanabilir

Huzursuzluk, korku, utanç, öfke ve endişe duygularını yoğun bir şekilde yaşar.

Mobbing, ağlama, uyku bozuklukları, depresyon, yüksek tansiyon, panik atak, kalp krizine kadar giden sağlık sorunları ve travma sonrası stres bozukluğu oluşturmaktadır.

TÜRKİYE’DE MOBBING NASIL İŞLER ?

Türkiye’de bu işleyiş aslında tam tanımın koyulabildiği ülkelerden bir tanesi konumundadır. Özellikle son yıllarda artan bu mağdurların, Mobbing uygulaması ile açtığı davalar emsal teşkil ettiği ve bu konularda yürütülen çalışmalar sebebi ile insanlar bilinçlenmektedir.

İşverenler tarafından Türkiye’de uygulanan Mobbing , iş kanunlarının işçiyi koruyan tazminat ve işe iade hükümlerinden kolayca kurtulmak ve istifaya zorlamak için uygulanmaktadır. Bu süreçte Mobbing’e maruz kalan işçiler psikolojik açıdan zarar görerek istifa edip ayrılmaktadır.

KANUN VAR AMA DİNLEYENLER NEREDE ?

6098 sayılı Borçlar Kanununun 417. Maddesinde, işçinin hem kişiliğinin, hem de yaşam ve vücut bütünlüğünün korunmasına yönelik olarak düzenleme yapılmıştır.

Maddede, işveren-işçi hizmet ilişkisinde işçinin kişiliğini korumak, saygı göstermek, iş yerinde dürüstlük ilkelerine uygun bir düzeni sağlamak, özellikle işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere uğramış olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür hükmüne yer verilmiştir.

Fakat gel gelelim işverenlerin işçinin hakkını yiyerek bıktırma politikalarına günümüzde de devam etmektedirler. Ayrıca SGK için yatırılan işçi sigortaları da hiçbir zaman yüksek yatırılmadan asgari ücretten gösterilip, geri kalan maaş tutarını elden vermektedirler. Ülkemizde binlerce firma bu şekilde davrandığının yanı sıra, kanunlara karşı gelinmesine karşında devletin hiçbir şey yapmaması bu konuda “ hayret ” denilecek kısımlardan bir tanesi.

Ayrıca bu kanun maddesinde, işveren, işçiye ait kişisel verileri, ancak işçinin işe yatkınlığıyla ilgili veya hizmet sözleşmesinin ifası için zorunlu olduğu ölçüde kullanabilir. Ancak özel kanun hükümleri saklıdır.

PCHOCASI