İsveç Çöp Satın Alıyor, Norveç Ormanları Tahrip Etmeyi Yasaklıyor! Türkiye'den Çok Uzakta Gündemleriyle Nordik Ülkelerin Dertleri
İşte refah seviyesinin nerelerde olduğunu gösteren haberlerle Nordik ülkeler İsveç, Norveç, İzlanda, Finlandiya ve Danimarka'nın geçmişten günümüze gündemleri…
1. Hem ısınma hem de elektrik üretimi için evsel atıkları modern yöntemlerle işleyen İsveç’in 2013 yılında çöpü bitti ve çöp ithal etmeye başladı.
Çöpünü çöpe atmayan İsveç, yıllık olarak 1,5 milyardan fazla cam şişe ve kutuyu geri dönüştürüyor. Geleneksel çöplüklerin neden olduğu gazları ve toprak kirliliğini önlemek amacıyla oluşturulan geri dönüşüm programıyla hem ısınma hem de elektrik için enerji üretiyor. Evsel atıkların artık ihtiyacı karşılayamadığı noktada ise Norveç, İngiltere ve İtalya gibi ülkelerden çöp ithal edilmeye başlandı.
Ne kadar güzel bir dert, değil mi?
İsveç’te okullarda verilen programlama dersleri sayesinde gençler sosyal medyada gördükleri haberlerin gerçek mi yoksa sahte mi olduğunu anlayabiliyor.
İnternetin devlerinin projeler geliştirdiği ve farklı platformlarla iş birliği yaparak çözümler ürettiği sahte haber sorunsalına çözüm bulan İsveç, 13-18 yaş arasındaki gençlere haberin doğruluğunu teyit etmek amacıyla dersler veriyor.
Sosyal medya trollerinin yaygın olduğu ülkemizde ne kadar da güzel bir uygulama olurdu bu…
Kıyafetlerin ücretsiz ödünç alınabileceği bir sistem kuran, dünyanın ilk geri dönüşüm alışveriş merkezine ev sahipliği yapan, iki yıl denediği altı saatlik mesai planıyla farklı hedefler belirleyen ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığı anlamında pek çok projeye imza atan İsveç, “Keşke bizim olsa” dedirtiyor.
2. 2016 yılında meclisten geçen bir yasa ile Norveç ormanları tahrip etmeyi yasaklayan ilk ülke oldu. Üretiminde ormanların yok edildiği hiçbir ürün ülkede kullanılmadığı gibi, bu ürünlerin satışı da durduruldu.
Canlı çeşitliliğini ve yağmur ormanlarını korumayı hedefleyen ve bu doğrultuda farklı ülkelere lojistik ve maddi destek sağlayan Norveç’te atılan bu çok önemli adımın herkese örnek olması dileğiyle…
Norveç’in başkenti Oslo’da, 2016 yılında başlayan bir uygulama ile dizel araçların 06.00 ile 22.00 saatleri arasında kullanımı geçici olarak yasaklandı. Norveç, hava kirliliği düşene kadar devam edecek bu uygulamayla 2025 yılındaki kısmi yasağa hazırlanıyor.
Dünyanın en çok elektrikli araç kullanan ülkelerinden biri olan Norveç’te, 2025 yılında benzinli ve dizel araçların satışı sıfırlanmaya çalışılacak. Satış yasağının da beklendiği ülkenin, neredeyse tüm petrolünü ihraç ettiği için ekonomik anlamda bir sıkıntı yaşaması beklenmiyor.
Bugün benzin rekor seviyeye mi gelmişti sanki?
Bisiklet yollarına bir milyar dolar yatırım yapan Norveç’te refah seviyesi o kadar yüksek ki, Başbakan Erna Solberg halka şaka yapabiliyor ve üstünde can yeleği olmadan tekne ile devriye yapan polis kendisine ceza kesebiliyor. Bakalım daha neler göreceğiz?
3. İzlanda Cumhurbaşkanı Guðni Jóhannesson, geçtiğimiz yıl sorulan bir soru üzerine “Yasaları tek başına çıkarma yetkim olsaydı, ananaslı pizzayı yasaklardım” dedi.
Ananaslı pizzaya yaklaşımı sorulduktan sonra yasaklanmasıyla ilgili esprili bir yanıt veren cumhurbaşkanına sosyal medyadan tepki yağdı, ‘internet meme’leri havada uçuştu. Yaşanan tartışmaların ardından Facebook hesabı üzerinden bir açıklama yapan Guðni Jóhannesson, İzlanda’nın özgürlükler ülkesi olduğunu vurgulayarak şunları söyledi: “Ananası severim ama pizzada değil. İnsanların pizzada ananas kullanmasının önüne geçecek yasa çıkarma yetkim yok. Cumhurbaşkanlarının sınırsız gücü olmamalı. Sevmediğim şeyleri yasaklayacak yasalar çıkarabiliyor olsaydım bu mevkide kalmak istemezdim. Böyle bir ülkede yaşamak istemezdim.”
Ne diyelim, keşke bizim de olsa!
Suç oranının oldukça düşük olduğu ve dünyanın en mutlu ülkelerinden biri olan İzlanda’nın kuruluşundan bu yana polis tarafından vurulan yalnızca bir kişi var.
3 Aralık 2013 gününe kadar polis tarafından kimsenin vurulmadığı İzlanda’da, ilk öldürülen kişi olay yerine giden polislere ateş açan ve psikolojik rahatsızlıkları olduğu belirlenen 59 yaşındaki bir erkek…
Bu konuda ülkemizin yarası çok büyük, hiç deşmeyelim...
Negatif emülsiyonlu enerji santraliyle karbondioksit salınımını sıfırın altına indiren İzlanda’da volkanların sıcaklığıyla ekmek yapılabiliyor, okullarda cinsiyet ayrımı gözetilmiyor. Bizim gibi gelişmekte olan ülkeler için uzak hayaller gibi görünse de umut hep var.
4. Dünyada homoseksüel çiftlere heteroseksüellerin sahip olduğu tüm hakları veren ilk ülke Danimarka’da, yaşlı LGBT bireyler için özel huzurevi açıldı.
2014 yılında açıklanan projeyle, eşcinsel çiftler en değerli zamanlarını kimliklerini gizlemeden özgürce geçirebiliyor. Bu bize gerçekten çok uzak…
Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da, diğer marketler tarafından beğenilmeyen ya da satılamayan gıdaları çöpe atmak yerine daha ucuza satan bir atık yemek marketi açıldı.
Hayırsever bir kuruluş tarafından açılan WeFood, yüzde otuz ila elli oranında daha ucuza satarak meyve ve sebzelerin israfını önlüyor.
Sadece düşük gelirlileri değil, doğaya dost herkesi kapsayan bu sistem çok güzel, değil mi?
Bir müzik festivalinde toplanan idrarların malt arpasını gübrelemek amacıyla kullanıldığı Danimarka’da, hayvan hakları dinlerden önce geldiği için helal ve koşer et kesimleri yasaklandı; doğum oranını artırmak için kampanyalar düzenlendi. Çok güzel hareketler bunlar!
Not: Hayvanların bilinci açık bir şekilde kesilmesi Danimarka'da hayvan haklarına aykırı olarak görülmektedir.
5. Finlandiya’da yaklaşık olarak seksen yıldır devlet tarafından hamile kadınlara ‘bebek kutusu’ veriliyor. Giysiler, battaniye ve bez gibi bir bebeğin ihtiyacı olan her şeyi içeren bu kutu aynı zamanda yatak olarak kullanılabiliyor.
1930’lu yıllardan bu yana ailelerinin geliri ya da sınıfı ne olursa olsun bebeklere eşit bir imkan sağlayan Finlandiya, bu paketi hamile kadınlara ücretsiz olarak dağıtıyor. Cinsiyet ayrımı gözetmeden hazırlanan bu kutular aynı zamanda bilgilendirme kitapçığı da içeriyor.
Ülkemizde de benzer çalışmalar var elbette ama sizce yeterli mi?
Sosyal medyanın kontrolsüzce kullanılmasını engellemek isteyen Finlandiya hükümeti, çocuklar için yaş sınırı getirmeyi planlıyor. Mayıs ayında yürürlüğe girmesi beklenen projeyle, yaş sınırının altında kalan çocuklar veli izni olmadan sosyal medya kullanamayacak.
Finlandiya, internet üzerinden siber zorbalığın ve istismarın sıklıkla yaşandığı dünyamızda çocukların kişisel bilgilerini ve fotoğraflarını paylaşmalarının önüne geçmeyi hedefliyor.
Bu konuda çıkarmamız gereken dersler var sanki?
Dünyanın en temiz havasına sahip Finlandiya, eğitim sistemindeki reformlarıyla tüm dünyanın ilgisi çekiyor; eşitlikçi banknot tasarımlarıyla örnek oluyor. Eğitim sisteminin özelliklerine dair içeriğimiz: 👇
Nordik ülkelerdeki bu gündemler için siz ne düşünüyorsunuz?
Yorum Yazın
Türkiye bir İsveç değil hala anlıyamıyorsunuz.Dört bir tarafı sıkıntılı ülkelere komşu.Suriye desen bitmek bilmeyen 5 den fazla terör örgütünü bulunduran bir... Devamını Gör
katılıyorum size.
Türkiye için mümkün değil. Öncelikle ahlak ve eğitimin düzelmesi gerekli. Ahlaksızlık paçalardan akarken, eğitim doğru dürüst yapılamazken (Kast etmek iste... Devamını Gör
Bunları görünce burdakine vergi veresim gelmiyor
Burdaki vergiler öyle saçma ve öyle yüksek miktarlarda ki ordaki koşullara sahip olsan bile burdaki vergi miktarlarını vermemen gerekiyor. Çünkü enayi değil... Devamını Gör