HSYK Teklifinin 10 Maddesi Kabul Edildi

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) ile ilgili yasa teklifinin 10 maddesi TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edildi. Teklifin iki maddesi metinden çıkarıldı.

Komisyonda kabul edilen maddelere göre, Yargıtay Birinci Başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı seçilebilmek için gerekli olan dört yıllık Yargıtay üyeliği şartı sekiz yıla çıkarılıyor.

Yargıtay Daire Başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili olabilmek için gereken üyelik süresi ise üç yıldan altı yıla yükseltiliyor.

AKP’nin TBMM’ye sunduğu HSYK’nın yapısının değiştirilmesini öngören yasa teklifi Adalet Komisyonu’nda hafta sonu ele alınmaya devam edildi. Gece yarısına kadar süren görüşmelerin bu hafta boyunca da devam etmesi bekleniyor.

AKP yasa teklifini gelecek hafta Cuma gününe kadar Komisyon’dan geçirip Genel Kurul’a getirmeyi planlıyor. TBMM Adalet Komisyonu’nda 14 AKP, 6 CHP, 3 MHP ve 1 BDP’li üye bulunuyor.

Komisyon çalışmalarına üyelerin dışında diğer milletvekilleri de katılarak görüşlerini açıklayabiliyor, ancak oy kullanamıyorlar. Dolayısıyla, oy çokluğu ile karar alındığı için yasa teklifinin AKP oyları ile Komisyon’dan geçerek, Genel Kurul’a gönderilmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Yolsuzluk ve rüşvet iddialarıyla başlatılan soruşturmada 17 Aralık 2013′teki operasyonu yürüten savcılara eleştiriler yönelten hükümet ile HSYK arasındaki ilişkiler gergin bir seyir takip etmiş, HSYK’nın 26 Aralık’ta yargı bağımsızlığına vurgu yaptığı bildiri Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından sert bir dille eleştirilmişti.

Başbakan Erdoğan, 29 Aralık’ta Manisa’da toplu açılış töreninde yaptığı konuşmada Adalet Bakanlığı’nın HSYK’yı denetleme yetkisini kaldırmalarının yanlış olduğunu belirterek, “Orada yanlış yaptık. Kimsenin denetimsiz kalmaması gerekir. Bu ülkede başbakan denetlenecek, bakanlar denetlenecek, parlamento üyeleri denetlenecek bu beyler denetlenmeyecek, olmaz” ifadelerini kullanmıştı.

Komisyon’un Cuma günü başlayan görüşmelerine Cumartesi ve Pazar günü de devam edildi. Eski Yarsav Başkanı ve Yargıçlar Sendikası Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu’nun Komisyon’a gelerek söz istemesi üzerine her iki günde de tartışma ve kavga çıktı.

HSYK Başkanvekili Ahmet Hamsici geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, AKP’li milletvekilleri tarafından TBMM’ye sunulan teklifin HSYK’yı Adalet Bakanı’na bağlı ve bağımlı hale getirdiğini, düzenlemenin anayasaya aykırı olduğunu söylemişti.

Zete

TBMM Adalet Komisyonu'nda, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) ile ilgili yasa teklifinin 10 maddesi kabul edildi.

Kabul edilen maddelere göre, Yargıtay Birinci Başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı seçilebilmek için gerekli olan 4 yıllık Yargıtay üyeliği şartı 8 yıla çıkarılıyor. Yargıtay Daire Başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili olabilmek için gereken üyelik süresi ise 3 yıldan 6 yıla yükseltiliyor.

Meslekleriyle ilgili staj ve araştırma yapacak, kurs, eğitim ve öğrenim görecek, iç veya dış burstan yararlanan hakim ve savcılar, Adalet Bakanlığı tarafından yurtdışına gönderilecek.

HSYK'nın, Adalet Bakanlığı'nın merkez ve taşra teşkilatında, bağlı ve ilgili kuruluşlarında, uluslararası kuruluş veya mahkemelerde ya da geçici yetki veya görevlendirmeyle başka kurum, kurul veya kuruluşlarda görev yapanlar dışındaki hakim ve savcıları yutdışına gönderme yetkisi de kaldırılacak.

HSYK'nın, yurtdışına gitmek için şahsi olarak özel burs sağlayan hakim ve savcılara aylıksız izin verme yetkisi olmayacak.

Hakim ve savcıların, dış temsilciliklerde, uluslararası mahkeme veya kuruluşlarda muvafakatleri alınarak görevlendirilmesi Adalet Bakanlığı tarafından yapılacak.

Hakim ve savcıların hak ve ödevi olan meslek içi eğitimleri de bundan böyle HSYK yerine Türkiye Adalet Akademisi'nce yaptırılacak. Bu eğitimin usul ve esasları, HSYK'nın görüşü alınarak Türkiye Adalet Akademisi'nce hazırlanan yönetmelikte belirlenecek.

Akademi Genel Kurulu'nda değişiklik-

Türkiye Adalet Akademisi'nde Genel Sekreterlik pozisyonu kaldırılacak. Adalet Akademisi Başkanlığı, başkan ile üç başkan yardımcısından oluşacak.

Adalet Akademisi Başkanı ile başkan yardımcılarının seçiminde ayrı esaslar uygulanacak. Başkanlık için 3 adayı Türkiye Adalet Akademisi Yönetim Kurulu yerine Adalet Bakanı gösterecek. Başkan, yürürlükteki kanunda olduğu gibi Bakanlar Kurulu tarafından görevlendirilecek ya da atanacak.

Yürürlükteki kanun uyarınca başkanla aynı kriterlerin geçerli olduğu başkan yardımcıları ise Adalet Bakanı tarafından görevlendirilecek ya da atanacak.

Süresi biten başkan ve yardımcılarının 2 dönem daha göreve devam etme imkanı bir dönemle sınırlandırılacak.

Türkiye Adalet Akademisi'nde kaldırılacak genel sekreterlik yerine çeşitli daire başkanlıkları kurularak hizmet birimleri oluşturulacak. Daire başkanlıklarına Adalet Bakanı tarafından atama yapılacak.

AK Parti milletvekillerinin önergesi ile teklifte, Adalet Akademisi'nin yapısına ilişkin 10. madde de değişiklik yapıldı. Değişiklik ile Akademi Başkanlığına bağlı yeni hizmet birimleri oluşturuldu. Böylece mali hizmetlere ilişkin görevlerin insan kaynakları ile ilgili görevleri yerine getiren birimden ayrılarak, 'Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı' tarafından yürütülmesi sağlandı.

Tekliften çıkarıldı-

AK Parti'li milletvekillerinin önergeleriyle teklifteki iki madde metinden çıkarıldı.

Buna göre, adalet komisyonlarındaki yetkiyi HSYK yerine Adalet Bakanlığı'na veren madde ile herhangi bir nedenle görevine gelemeyen hakimin yerine, HSYK'nın önceden belirlediği hakim veya mahkeme başkanının görevlendirme yapmasını düzenleyen madde metinden çıkarıldı. Bu konularda mevcut durum korundu.

Komisyon çalışmaların bugün devam edecek. 

AA

HSYK kanun teklifinin görüşüldüğü Adalet Komisyonu'nda 52 maddelik teklifin ilk 3 maddesi ve 6, 7, 8, 9, 10. madde oylama sonucu kabul edildi. 4 ve 5'nci maddeler ise teklif metninden oy çoğunluğuyla çıkartıldı.

Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısında değişiklik öngören kanun teklifinin, Adalet Komisyonu'nda üçüncü gün görüşmeleri başladı. Komisyon Başkanı Ahmet İyimaya yönetiminde bugün kanun teklifinin maddeleri üzerinde müzakereler başladı. Teklifin ilk 3 maddesi ve 6, 7, 8, 9.maddeleri AK Parti'nin oylarıyla kabul edildi.

AK Parti'nin oylarıyla kanun teklifinden 4 ve 5. maddeler çıkarıldı. 3. Madde'yle, Hakimler ve Savcılar Kanununun 'Yurtdışında görevlendirme ve mali haklar' başlıklı 50. maddesinin birinci fıkrası değiştirilerek hakim ve savcıların, dış temsilciliklerde, uluslararası mahkeme veya kuruluşlarda muvafakatleri alınarak görevlendirilmelerinin bakanlık tarafından yapılması öngörülüyor.

TBMM Adalet Komisyonu'nda, HSYK ile ilgili yasa teklifinin 6, 7, 8, 9, 10. maddesi kabul edildi. Tasarıda yer alan maddeler şöyle:

MADDE 6- 2802 sayılı Kanunun 119 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. 'Hakim ve savcıların hak ve ödevi olan meslek içi eğitimleri Türkiye Adalet Akademisince yaptırılır. Bu eğitimin usul ve esaslan, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun görüşü alınarak Türkiye Adalet Akademisince hazırlanan yönetmelikte belirlenir' ifadeleri yer alıyor.

MADDE 7- 23/7/2003 tarihli ve 4954 sayılı Türkiye Adalet Akademisi Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 8- 4954 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 9 - Başkanlık, Başkan ile üç başkan yardımcısından oluşur. Başkan yardımcılarının sorumlu olduğu birimler Başkan tarafından belirlenir.'

MADDE 10- 4954 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkrasında yer alan 'Yönetim Kurulunca' ibaresi 'Başkan tarafından' şeklinde değiştirilmiştir.

'Başkan, Bakan tarafından Yargıtay ve Danıştay üyeleri, birinci sınıf adli ve idari yargı hakim ve savcıları ile bu sınıftan sayılanlar, hukuk profesörleri, en az yirmi yıl fiilen mesleği icra etmiş avukatlar veya en az yirmi yıl fiilen mesleği icra etmiş birinci sınıf noterlerden muvafakatları alınarak gösterilen üç aday arasından Bakanlar Kurulunca dört yıl süre ile seçilip görevlendirilir veya atanır. Başkan yardımcıları, yukarıda sayılanlar arasından Bakan tarafından görevlendirilir veya atanırlar. Süresi biten Başkan bir dönem daha AYM usulle yeniden seçilip görevlendirilebilir veya atanabilir.'

Komisyon, yarın saat 13.00'da toplanacak.

TEKLİFTEN ÇIKARILAN MADDELER

Madde 4- Anayasanın 140'ıncı maddesinin altıncı fıkrasında, hakimler ve savcıların idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığına bağlı oldukları hükmüne yer verilmiştir. 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 113 üncü maddesinde, adalet komisyonlarının kuruluşu, 114 üncü maddesinde ise görevleri düzenlenmiştir. 114 üncü maddede düzenlenen görevler esas itibariyle adli ve idari yargı personeli ile ceza infaz kurumlan personeline ilişkin 'idari' nitelikli görevlerdir. Bu sebeple 113 üncü maddede değişiklik yapılarak komisyonların oluşumundaki yetki Adalet Bakanlığına verilmektedir.

Madde 5- 2802 sayılı Kanunun 113 üncü maddesinde yapılan değişiklikle adli yargı ilk derece adalet komisyonlarının oluşumunda yetki Adalet Bakanlığına verildiğinden, zorunlu hallerde hakim görevlendirilmesine adalet komisyonlarınca devam edilmesi yargı bağımsızlığı bakımından doğru bulunmadığından, bu yetki Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca önceden belirlenen hakim ya da mahkeme başkanına verilmektedir.

AJANSLAR | Zaman