Günümüz Sistemini Sorgulatan Eski Mısır'da Hukuk Hakkında 7 Şaşırtıcı Gerçek
Antik Mısır'da yazılı bir hukuk kanunu bulunmamasına rağmen, mevcut belgeler ve metinler Ma'at prensiplerine dayanan hukuk sistemi hakkına bize bilgiler veriyor. Ma'at prensiplerine dayanan Eski Mısır hukuk sisteminin en şaşırtıcı 7 özelliğine içeriğimizde yer verdik.
1. Eski Mısır'da hukuk: masum olduğun kanıtlanana kadar suçlusun!
Eski Mısır'da suçlu, masumiyetini kanıtlayana kadar suçlu kabul edilirdi. Ma'at prensipleri denge ve düzeni sağlamak için önemliydi ve ihlaller ağır şekilde cezalandırılırdı. Tanıklar da önemli bir rol oynardı ve yalan söylemek ciddi bir suçtu. Antik Mısır'da jüri duruşmaları yoktu. Kenbet adı verilen yaşlılar konseyi küçük davaları görürken, ciddi suç iddiaları vezir tarafından denetlenen daha yüksek bir mahkemeye yönlendirilirdi.
2. Eski Mısır’da yargı hiyerarşisi nasıldı?
Mısır'da hiyerarşik bir mahkeme sistemi vardı. Daha az ciddi konular Seru adlı yaşlılar konseyi tarafından, daha ciddi konular ise Kenbet adı verilen başka bir yaşlılar konseyi tarafından görülürdü. Nadir durumlarda en ciddi vakalar Djadjat adı verilen imparatorluk mahkemesine yönlendirilirdi. Firavunlar, adaletin pratik yönetiminden sorumlu bir veziri en üst düzeye atarlardı. Onların görevi Ma'at'ı korumak, yasaları çıkarmak, anlaşmazlıkları çözmek ve görevliler atamaktı.
3. Kâtipler hukuki süreçlerin merkezinde yer alıyordu.
Eski Mısır'da yazılı bir hukuk kanunu bulunmasa da, yazarlar (scribe) hukuki süreçlerde önemli bir rol oynardı. Prosedürler hakkında bilgi sağlamak, vasiyetnameler ve diğer hukuki sözleşmeleri yazmak gibi görevleri vardı. Ayrıca, yazarlar duruşmaları belgelemekle de sorumluydu. En ünlü davalardan biri, Ramesses III'ün öldürülmesiyle ilgili bir komplo davasıydı. Bu dava, Ramesses IV tarafından atanan 15 hakim tarafından beş aşamada görüldü ve 28 kişi idam edildi.
4. Eski Mısır’da cinsiyet eşitliği yasası bulunuyordu.
Eski Mısır'da, erkekler ve kadınlar arasında eşit muamele sağlayan bir hukuk sistemi vardı. Kadınlar mahkemelerde erkeklerle aynı haklara sahipti ve evlilikte ortak mülkiyet edinebiliyorlardı. Bu ilerici yasalar Yunan ve Roma dönemlerinde de devam etti. Ancak Roma döneminde bu eşitlik terk edildi.
5. Rahiplerin hukuk sistemindeki rolü çok genişti.
Eski Mısır'da rahipler, hukuk sisteminde hakim olarak görev yaparak dinin merkezi rolünü yansıtıyordu. Tanrılarla iletişim kurabilme yetenekleri nedeniyle rahipler hukuki davaları çözmek için otoriteye sahipti. M.Ö. 1550'de başlayan Yeni Krallık döneminde kâhinler ve tanrı heykelleri hukuk sisteminde önemli bir rol oynuyordu. Bu dönemdeki bir dava, rahiplerin hakimlik yaptığı bir arazi anlaşmazlığını gösterirken, Yunanistan'daki jüri davaları demokratik yönetimin önemini vurguluyordu.
6. Eski Mısır’da yapısal reformlar nasıldı?
Eski Mısır'da bazı firavunların döneminde hızlı hukuki reformlar görülmüştür. Bunlardan biri Bakenranef'in arazi reformları ve borç köleliğini kaldırmasıdır. Ancak, bu konuda tartışmalı bir anlatım bulunmaktadır ve bu anlatım Diodorus'a dayanmaktadır. Bazı tarihçiler ise bu anlatımın uydurma olduğunu düşünmektedir.
7. Eski Mısır’da mezar soymak sıradan bir şeydi.
Eski Mısır'da mezar soygunu yaygınlaştı ve devlet için ciddi bir sorun haline geldi. Kral Djoser'in piramidi bile soygunları önlemek için tasarlandı. Orta Krallık dönemindeki bir taş ustasının itirafı, mezar soygununun sistematik bir sorun olduğunu ortaya koymuştur. Bazı tarihçiler bu ilişkiyi sorgulasa da bu durum, Ma'at prensiplerine duyarsızlık ve dinî inançlardaki azalmayla ilişkilendirilmiştir.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
Yorum Yazın