Enflasyon Gerçeğinin Belgeseli: Arjantin'de Halk Enflasyonla Nasıl Başa Çıkıyor?
Arjantin, dünyanın en yüksek enflasyon oranlarından birine sahip ülkeler arasında yer alıyor. Halkın alım gücü gün be gün erirken, nasıl ayakta kalıyorlar? Enflasyonla baş etme yöntemleri neler?
1980'lerin sonu 90'ların başında yüzde 20 bin 266 ile rekor enflasyon oranları görülen Arjantin'de 2000'lerin başı da krizlerle geçmişti. Kronik enflasyon sorununu çözemeyen Arjantin'de son açıklanan enflasyon oranı yüzde 115,6 oldu.
Peki, Arjantin 1900'lerin başında gelişmiş ülke sınıfındayken nasıl oldu da kategori düşerek yüksek enflasyonla sürekli mücadele etmeye çalışır hale geldi? Doğal kaynakları olan bu ülkede halk bu kadar yüksek enflasyonla nasıl başa çıkıyor (ya da çıkabiliyor mu)?
Dünyanın önemli futbol ülkelerinin başında gelen Arjantin'de, tarım ekonomide önemli bir yer tutuyor.
Soya, mısır, et gibi ürünlerde dünyanın önemli ihracatçılarından olurken, biodizel'de lider neredeyse konumda. Kaya gazı ve doğal gaz rezervleri de hatırı sayılır olan Arjantin'de petrol ihtiyacı kendi kendine yeten bir durumda olmasının yanında ihracat gelirinin yüzde 10'u petrolden geliyor. Elektrikli arabaların pillerinin ana hammaddesi olan lityum da Arjantin'de bulunuyor.
Arjantin nüfusunun ağırlıklı eğitim oranı da yüksek olurken, turizm de gelirlerinde önemli bir yer tutuyor.
Arjantin'de ekonomideki sorunların temeli siyasi kutuplaşma olarak görülüyor. Sol popülizm bir yanda liberaller diğer yandan ülkede hangisi gelirse gelsin uygulanan politikalar girdaptan çıkmaya yetmiyor.
Juan Domingo Perón ile başladığı düşünülen, ekonomideki sorunların sosyal hükümetle başlaması ayrı bir çelişki getiriyor.
Sosyal devlet sisteminin güçlü olduğu Arjantin'de, bir yanda harcamaları şişirenler bir yanda da kemer sıkmayı abartanlar bulunurken, defalarca ve günümüzde de IMF'le çalışmaya devam edilmesi sorunların kalıcı çözümlerden uzak olmasını sağlıyor.
Günümüzde de istikrar oluşmaması Arjantin ekonomisinde kronik sorunların sürmesine yol açarken, 1 ABD Dolar 16,71 Arjantin Peso'suna eşit durumda.
Tabi bu durum resmiyette görünen, Arjantin'de o kadar çok kur var ki! Hatta halkın, 200 dolar alım sınırı da bulunuyor. Bu yüzden karaborsada dolar alımları yapılırken, resmi kurun neredeyse iki katı bir oran bulunuyor.
Orta kesim parasının değerini korumak için elinde yerli para birimi peso tutmuyor. Parası olan dolar ya da euro alıyor. ABD'den sonra en çok dolar bulunan ülke Arjantin olurken, dolar ülkenin her yerinde de geçerli oluyor.
Sendikaların güçlü olduğu ve işçi sınıfının söz hakkı olan Arjantin'de şirketler yılda en az iki kez maaş artışları yapıyor. Şirketlerin yaklaşık yarısı 3 ya da daha fazla dönemde maaş zammı yapıyor.
Parası olan birikim yapamayacağı için tüketim ürünlerine yöneliyor. Taksitli alışveriş ve faizsiz krediler de halk için bu kadar yüksek enflasyonda kârlı hale geliyor.
Yüzde 40'ı yoksulluk sınırı altında kalan Arjantin'de bu şekilde tüketim yapamayanlar da daha fazla çalışıyor, ek iş yapıyor, ikinci el alışveriş pazarlarında takas yoluyla alışverişe yöneliyor.
Tüketim yapabilenlerin çoğu günlük harcamalarını da kısmıyor. Buenos Aires'te restoranların randevu sistemleri bulunuyor ve çoğu da 1 yıl rezerve halde görünüyor. Her gün daha pahalı hale gelen her ürün ve hizmet Arjantin'de satın alınıyor. Ne dersiniz Türkiye'deki tüketime benziyor mu?
Belgeselin tamamını buradan izleyebilirsiniz: Arjantin Enflasyon ile Nasıl Mücadele Ediyor? | Mini Belgesel #ekonomi #belgesel
Bu içerikler de ilginizi çekebilir.
Yorum Yazın
gelsinler bizde belgeselin kralını çekilir
yazım yanlışına gel amk