50 Milyon Olamadık
1980 sayımında 44 milyon 700 bin olan nüfusumuz, yılda bir milyon arttı. 5 yılda 5 milyonluk artışa rağmen, 50 milyona varamayışımızın nedeni yurt dışına yerleşen Türklerin sayısı olarak gösteriliyor.
Önümüzdeki 20 Ekim Pazar günü Cumhuriyet döneminin 12. nüfus sayımına hazırlanırken, yıllardır söylenen 50 milyonluk Türkiye hedefine varamayacağımız anlaşıldı ve Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı Nihat Güner, bu sayımın sonuçları için 49 milyon 200 bin tahmininde bulundu.
Bu durumda, 1980 nüfus sayımında 44 milyon 700 bin olan nüfusumuz, yılda bir milyon artarak beş yılda 5 milyonluk bir artış gösterirken, 50 milyona ulaşamayışımızın nedenleri olarak, yurt dışında yerleşik Türklerin artışı, nüfus planlamasının etkinliğinin artmış olması gösteriliyor.
Bu arada, nüfus sayısına göre İller Bankası’ndan ve bütçeden yardım alan belediyelerle, belediye olarak kalabilmek için belli nüfusa sahip olması gereken kasabalar, bu nüfus sayımı için hemşerilerini çağırmaya başladılar. Bunların öncülüğünü Bursa yaptı.
Bursa Belediye Başkanı Ekrem Barışık, Bursa nüfusunun bir milyonu aşması halinde büyük şehir sayılacağını belirterek, “Bursa doğumlu vatandaşlarımız bir günlüğüne Bursa’ya buyursunlar. Misafirimiz olsunlar. Bursa’nın gerçek nüfusunun 1 milyonun üzerinde olduğunu ispatlayalım” dedi.
Barışık, işadamlarından gerekirse fabrikalarını tatil ederek, çalışanların Bursa’da olmalarını temin etmelerini istedi. Bursa büyük şehir belediyesi olursa, devlet desteğinden daha çok yararlanacak. İller Bankası’ndan daha çok kredi alabilecek.
İstanbul’da dün kaymakamlar ve ilgili daire müdürleriyle yapılan bir toplantıda, sayım günü neler yapılacağı görüşüldü. Bu toplantıya katılan Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı Nihat Güner, sorulara doğru yanıt verilmesi için hanımlardan yardım istedi. Başkan, Türkiye çapında yarım milyon memurun sayım işinde çalışacağını, bu iş için 2 milyar liradan fazla para harcanacağını belirterek, “Çok hızlı çoğalıyoruz. Nüfus artışında Avrupa’da 5.ülkeyiz” dedi.
Öte yandan, Devlet İstatistik Enstitüsü eski Başkanlarından Oktay Varlıer, uygulanan nüfus sayımı yönteminin ilkel olduğunu, vatandaşı eve hapsederek sayım yapmanın sadece Türkiye’de kaldığını belirterek, “ikametgâh” esasına göre nüfus sayımı yapmak gerektiğini bildirdi. Bu yöntemde nüfus sayımı 10-15 günde yapılıyor, ancak sonuçlar daha kısa sürede alınıyor. Varlıer, “Nüfus sayımı 10 yılda bir yapılmalı. Ara yıllarda ise anakentlerle yetinilmeli. Bugünkü yöntemle yarım milyon insan kullanıyoruz ve vatandaşlara 40 soru sorduruyoruz. Soru sayısı da azaltılmalı” diye konuştu.
15 Ekim 1985, Milliyet