Tartışmamız Gereken Bir Konu Var: Çocukları Vegan Beslemek Sağlık Açısından Doğru mu?
Bütün hayvansal gıdaları tüketmeyi etik ve sağlık açısından reddeden bir yaşam tarzı olan veganlığın dünyada hızla büyümesiyle beraber, vegan ailelerin kendi çocuklarını da aynı beslenme düzeniyle büyütmeye başladığını görüyoruz. Peki çocukların vegan beslenmesi sağlıklı mı? Alevlenen tartışmalara neden olan bu konuyu sizler için araştırdık. 👇
Bütün hayvansal gıdaları ve ürünleri, hem etik olarak hem de sağlık açısından tüketmeyi reddeden veganlık tüm dünyada hızla büyümeye devam eden bir yaşam tarzı haline geldi.
Özetlemek gerekirse vegan insanlar; gerek et, süt, yumurta gibi tüm hayvansal gıdaları, gerekse hayvanlar üzerinde deney yapılan ürünleri ve kıyafetleri kullanmayı reddediyorlar.
Bunun üzerine özellikle son yıllarda vegan ailelerin, kendi çocuklarını ve hatta evcil hayvanlarını vegan beslenme düzeniyle yetiştirmeye başladığını görüyoruz.
Tabii ki bu durum beraberinde tartışmaları da alevlendiriyor...
Geçtiğimiz gün gazeteci Cüneyt Özdemir'in canlı yayında ele aldığı 'Veganlık çocukluk gelişimini etkiliyor mu?' konusuyla birlikte tartışma yeniden alevlendi.
Detaylardan size burada bahsettik 👇
Tartışmalar bir yana, sağlık açısından çocukları vegan yetiştirmek gerçekten doğru mu?
Birleşik Krallık merkezli yayın kuruluşu BBC ve UCL Çocuk Sağlığı Enstitüsü'nün bu konuda hazırladığı makaleleri sizler için derledik.
Öncelikle sorumuza kısaca yanıt verecek olursak, doğru bir planlama ile hazırlanmış vegan beslenme düzeni sayesinde vegan çocuklar da sağlıklı yetişebilirler.
Yine de bebeklik döneminde veganlıktan ötürü ortaya çıkabilecek yetersiz beslenme, ciddi büyüme ve gelişme sorunlarına yol açabilir.
Anne ve babaların, çocuklarda özellikle D vitamini, kalsiyum, demir, omega-3 ve muhtemel B12 vitamini yetersizliğine dikkat etmesi gerekiyor.
Vegan ve vejetaryen beslenen yetişkinlerde yapılan çalışmalar, hayvansal gıdalarla beslenilmediğinde kalp hastalıkları risklerinin azaldığını ancak düşük kalsiyum alındığı için kemiklerin sakatlanma riskinin arttığını gösterdi.
Yine benzer bir şekilde çocuklarda yapılan çalışmalar, vegan beslenen çocukların kendi yaşıtlarına göre kalp ve kan damarları açısından daha sağlıklı olduğunu; büyüme, kemik gelişimi konularında ise daha 'yetersiz' olduğunu gösterdi.
Örneğin doktorlar, bebeklere ilk 6 aydan sonra anne sütüne ek olarak farklı gıdalar verilmesini tavsiye ediyorlar. Ancak vegan beslenmede kullanılan soya veya yulaf gibi vegan sütler, gerekli karbonhidrat, protein ve yağı içermediği için gelişmeye fayda sağlamıyorlar.
Bu yüzden 6 aydan sonra çocuklara demir, kalsiyum, B12 ve D vitaminleri ile güçlendirilmiş bir formüla/mama verilmesi öneriliyor.
Ayrıca 5 yaşının altındaki çocuklara pirinç sütü verilmesi kesinlikle önerilmiyor.
Polonya'da normal, vejetaryen ve vegan beslenen 5-10 yaşları arasında 187 sağlıklı çocuk üzerinde iki yıl boyunca yapılan bir çalışmanın sonucunda, vegan beslenen çocukların ortalama 3 santimetre daha kısa olduğu görüldü!
Buna ek olarak vegan çocukların kemik mineral içeriklerinin %6 daha düşük olduğu ve B12 vitamini eksikliğinin üç kat daha yüksek olduğunun altı çizildi.
Çalışmanın detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.
Çocuklar arasındaki gelişim farkı ufak gözükse de; daha düşük kemik yoğunluğuna sahip olmak, ileri yaşlarda daha yüksek kemik sorunlarına yol açabiliyor.
Göz önüne alınması gereken bir diğer önemli faktör de her çocuğun farklı kan değerlerine ve ailelerin farklı sağlık geçmişlerine sahip olduğu gerçeği.
Eğer ebeveynlerin ailelerinden gelen kalıtsal hastalıklar söz konusuysa, vegan beslenmenin çocuk için uygun olup olmadığı ciddi olarak düşünülmelidir.
Vegan beslenen çocuklarda karşılaşılan en önemli gıda yetersizliğinin ise özellikle hayvansal gıdalarda bulunan B12 vitamini eksikliği olduğunun altını çizelim.
Sağlık konusuna ek olarak, bebek ve çocukları vegan beslenmeyle yetiştirmenin etik olarak doğru olup olmadığı da büyük bir tartışma konusu...
Bu konuda konuşan bazı vegan aileler, kendi hayat tarzlarını çocuklarına uyguladıklarını kabul ediyor.
'Ancak beslenme düzenini tamamen çocuklara bıraksaydık, sadece çikolata ve abur cuburla beslenirlerdi' diye ekliyorlar.
Ayrıca çoğu vegan insan sadece sağlık açısından değil, gıda endüstrisinin hayvanlara uyguladığı etik olmayan uygulamalar yüzünden hayvansal gıdaları tüketmeyi kestiğini belirtiyor.
Yani sağlık açısından bir insanın et yemese bile takviyeler alarak yaşamını sürdürebildiği halde hayvansal gıdalar tüketmeye devam etmesini doğru bulmadıklarını söylüyorlar.
Vegan beslenme bir yana, bütün anne-babaların çocuklarını işlenmiş, şeker ve doymuş yağ oranı yüksek olan paketli gıdalardan uzak tutması, sebze ve meyve tüketimini yükseltmeye dikkat etmesi gerekiyor.
Sonuç olarak, çocukların gelişmesinde ihtiyacı olan tüm ek gıdalar takviye edildiği sürece vegan beslenmeyle büyümeleri mümkün.
Ancak ebeveynlerin, düzenli kan değerleri ve doktor kontrolünde detaylı bir yeme düzeni hazırlamaları gerekiyor.
Çocukların erken yaşta protein, kalsiyum, B12 ve demir gibi önemli vitaminleri yetersiz almasının ileriki yaşlarda sağlık ve gelişme sorunlarına neden olabileceğini de unutmamak gerekiyor.
Peki siz ne düşünüyorsunuz bu konuda? Yorumlarda buluşalım...
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
Yorum Yazın
İnsanlar hayatlarını sağlıklı şekilde devam ettirebilmeleri için hem bitkisel hem de hayvansal kaynaklı vitaminler, mineraller, yağlar, karbonhidratlar, prot... Devamını Gör
Eşim de, ben de 5 yıldır bitkisel besleniyoruz. Vegan yaşamı tercih ettik. 2 yaşında da bir çocuğumuz var. Tabiki de belirli bir yaşa geldiğinde vegan besle... Devamını Gör
Tebrik ederim, cidden bu bilinçte olan aileler çok az.
Bitkilere yazık değil mi onlarınki de can. Herkes sadece toprak yeyip su içsin rica ederim. Bu şekilde dünya nüfusu da azalmış olur.