Siz de Yaşadınız Biliyoruz: Uzmanlar Gittiğimiz Yolun Dönüşü Neden Daha Kısaymış Gibi Hissettiğimizi Açıkladı
Bir yere giderken gittiğimiz yol sanki hiç bitmeyecek gibi hisseder ve yolu gözümüzde büyüttükçe büyütürüz. Hatta dönüş yolunun da böyle olacağını düşündüğümüz için yola çıkmak bile istemeyiz. Ancak yola çıktığımız zaman dönüş yolunun daha kısa olduğu hissine kapılırız. Peki sizce neden böyle hissederiz?
Cevabını öğrenmek için aşağı kaydırın 👇
Eğer siz de yolculuklarınızda dönüş yolunun daha kısa sürdüğünü düşünüyorsanız hiç endişelenmeyin çünkü yalnız değilsiniz!
Hatta bu hissin literatürde bir ismi bile var: Dönüş yolculuğu etkisi.
Tabii bu hissin her yolculuk için geçerli olmadığını da söylememiz gerek.
Örneğin aldığınız acil bir telefon sonrasında gittiğiniz yol size bu etkiyi hissettirebilir ancak rutin olarak yaptığınız yolculuklarda dönüş yolculuğu etkisini hissetmeyebilirsiniz.
Birçok kişinin yaşadığı bu durum uzmanların da ilgisini çekmiş olacak ki 2011 yılında bu konu üzerinde bir deney gerçekleştirildi.
Niels Van de Ven ve arkadaşları 2011 tarihinde dönüş yolculuğu etkisi hakkında birkaç deney yaptı. Bu birkaç deneyin bir tanesi bisikletçiler üzerinde gerçekleştirildi.
Niels Van de Ven ve arkadaşları bu deneyde bisikletçilerden belirli bir yolu gitmelerini ve dönüş rotasında başlangıca farklı yollardan dönmelerini istediler.
Bu deneyde kontrol ve deney grubu olmak üzere iki farklı grup yer aldı ve kontrol grubunda yer alan bisikletçiler gittikleri yolu aynı rota üzerinden geri döndüler. Deney grubu ise dönüşte farklı rotalar kullandılar.
Bisiklet sürücüleri farklı rotaları kullanarak aynı mesafeyi kat ettiklerinde süre tahminlerindeki farkın minimal olduğu sonuçları ortaya çıktı.
Yapılan deney sonucunda Niels Van de Ven ve ekibi, yolculuklarımızın süresini algılama biçimimiz üzerine ilginç bir teori ortaya koydular.
Araştırma ekibine göre, gidiş yolculuğunun tahminimizden daha uzun sürmesi dönüş yolculuğunun da aynı şekilde uzun olacağına dair bir beklenti oluşturuyor.
Ancak bu beklentinin aksine dönüş yolculuğu genellikle daha kısa sürüyor.
Bu durum dönüş yolculuğunun süresini kısaltan bir yanılsamayı tetikliyor. Dolayısıyla dönüş yolculuğu bize beklenenden daha kısa geliyor.
Roy ve ekibinin yürüttüğü çalışmada "zaman alaka düzeyi" kavramı üzerine önemli bir varsayım da ortaya atlıyor.
Roy'un ifade ettiği gibi belirli bir görev için belirlenen bir zamanda belirli bir yerde bulunmamız gerektiğinde oraya ulaşım sürecindeki 'zaman alaka düzeyimiz' artar.
Dolayısıyla bu durumda zamanın ilerleyişini daha uzun bir süreç olarak algılarız.
Bu durum, zaman algımızın göreceli olduğunu ve çevresel faktörlerle şekillenebildiğini gösterir.
Geri dönüş yolunda zaman genellikle önemsizdir ve bu nedenle dikkatimiz çok daha kolay bir şekilde başka durumlara yönelebilme eğiliminde olur.
Özetle herhangi bir sorumluluğumuz bulunmadığında zamanla ilgili ilgimiz azalır.
Olaya başka bir varsayım üzerinden bakacak olursak eğer gidiş yolunda "zaman genişlemesi" seçeneği de karşımıza çıkar.
Bir yerlere ilk defa gittiğimizde bilinmeyen uyaranlar nedeniyle zamanın daha yavaş aktığını hissederiz.
Bu durum zaman algısı üzerine yapılan araştırmalarla da desteklenmektedir.
Aşina olduğumuz bir yolu zihnimiz bu aşinalığın verdiği avantajla daha kısa bir sürede algılar. Yani bilinmeyen bir yere giderken zamanın yavaşladığını hissetmemizin nedeni beyin fonksiyonlarımızın ve algılarımızın bu yeni ve bilinmeyen durum karşısındaki tepkisidir.
Siz de dönüş yolculuklarının daha kısa sürdüğünü düşünüyor musunuz? Yorumlarda buluşalım!
Yorum Yazın
Aynı ben :)