KÜÇÜK DOKUNUŞLARLA POST KAPİTALİST OLMAK MÜMKÜN MÜ?
Post-kapitalizm, tahmin edebileceğiniz üzere kapitalizmin içinde gelişen ve en nihayetinde onun sonunu hazırlayan dinamik bir olgu.Bu ekonominin yeni değerler ve davranışlar etrafında yeniden oluşturulduğu bir aşama.Savaşla falan değil kendi içinde bir çözülme ve evrilmeden meydana gelecek bir süreç.
Bugün dünyada yaşayan tek bir kültür var o da kapitalizm kültürü ve eski kültürleri de pazarlama unsuru olarak bize sunmaktadır.İnsanların doğrudan doğruya ilişkiye girmedikleri onun yerine mal ve para üzerinden ilişkiye girdikleri bu sistem acaba kendi içinde paylaşan değerleri öne çıkaran alışverişe farklı bakan bir sisteme doğru evrilmeye mahkum mu ya da biz bunu başarabilir miyiz?
ESKİ MISIR EKONOMİSİ ÖRNEK ALINABİLİR Mİ?
Eski Mısır ekonomisi üç bin yıl ayakta kalmış bir ekonomi.Mısırlıların kurduğu paylaşımcı ekonominin en çok dikkat çeken yanı para kullanmamasıdır.Parasız Mısır ekonomisi ödeme yapma birimini içine 77 litre tahıl alabilen çuvallardı.Serbest ticaret bilinmiyordu.Üretim ve ticaretin bütün kurallarını ve fiyatlarını firavun belirliyordu.Bu sayede kıtlık dönemleri de dahil yüzyıllar boyunca çeşitli ürünlerin fiyatları düşmeden aynı kaldı.
Mısırlılardan aslında öğrenmemiz gereken üç şey var:
Birincisi ne üretileceğine/tüketileceğine pazarın doymak bilmeyen kar dürtüsü değil bizzat Mısır halkı karar veriyordu.İkincisi,ücret benzeri işlev üstlenen tahıl çuvalları durduk yerde değer(faiz)getirmiyor,tersine çok durursa bozuluyor değer götürüyordu.Yani hiç kimse bunları biriktirmeye,borç vermeye fazlasıyla geri almaya kalkmıyordu.Üçüncüsü ise ücretli iş/çalışma aracılığıyla insan hayatının mala oradan paraya tahvili olayı yoktu. İskender tarafından işgal edilip ekonomiye para ve faiz sokulana kadar.
PARA
Bugünkü şekliyle paranın kendisi bir mal olmuştur ve alınıp satılmaktadır.Mısırlılar gibi bütün kadim uygarlıklar,paraya benzer şeyleri sadece ürün/hizmet değiş tokuşunda aracı olarak kullandılar,faizi yasakladılar.Onların coğrafyasında paranın kontrol altında tutulması sayesinde binlerce yıl boyunca sefalet denen şey olmadı.
GLOBAL EKONOMİYİ ANLAMALIYIZ
İtalyan lisansıyla Türkiye'de monte edilen otomobillerin parçaları Brezilya'da üretilip İspanya'ya satılıp fiyatı New York'ta açıklanırsa bu firma aslında hangi ülkeye ait?Global iş bölümü olduğundan hiçbiri.Milli ekonomi söylemlerini bu yüzden bir kenara bırakıp acilen Global Ekonomiyi inceleyen,global eğitim ve araştırma ağları/okulları kurmalı,edindiğimiz tecrübe ve bilgileri diğer insanlarla paylaşmalıyız.Kafamızı milli ekonomi hayalleriyle sınırlarsak global barbarlığı kontrol altına alacak adımlar atamayız.
FAİZSİZ FİNANS KURULUŞLARI ve ÜCRETLİ ÇALIŞMA
Enflasyon hızının düşürülmeye çalışılması (Türkiye'de MÜSİAD'ın Müslüman dünyası için önerdiği gibi)IMF'ye alternatif birden fazla faizsiz finans kurumunun oluşturulması,global ölçekte paranın vergilendirilerek faizin cazip halden çıkarılması ve daha sonra kaldırılması global ekonomiye ket vurabilir.Elbette bunlar anti kapitalist örgütlenmelerin geniş katılımıyla mümkün olabilir.
Modern kölelik sistemini kaldırmadan yapılacak tüm girişimler sosyalizm gibi geçici uygulamalar olmaktan öteye gidemezler.Gerçek anlamda çalışma diğer insanların iyiliği için çalışma diye tarif edilebilir ama önemli olan bunun gönüllü olmasıdır.Tıpkı bir annenin çocuğuna bakması gibi.
KÂRA DAYANMAYAN ÖRGÜTLENMELER
NPO diye adlandırılan kâr amacı gütmeyen devletlerle ilişkisi bulunmayan piyasanın dışında dayanışma ve takas ağları kuran örgütlenmeler var.Hızla yenilenen ve modelleri değişen çeşitli ürünlere(cep telefonu,bilgisayar vb.)sahip olmak yerine onları kiralayan,bir çok kişinin kullanımına açan ağlar oluşturuyorlar ve birçok önemli malı artık satın almıyorlar.Kalıcı ve gerekli şeyleri yalnız gerektiği zaman üretiyor, düzenli çalışma saati falan gibi şeyleri de tanımıyorlar. Tabii sayılarının artmasının politik mesele haline geleceği kesin.
KAPİTALİZM İLE MÜCADELE
Kapitalist yaşam biçimini ''haydi kalkın yarın devrim yapıyoruz''cinsinden modern saman alevleriyle değiştirmek mümkün değildir.Değişim,insanların ortada dönen olayları idrak etmesiyle ve kendilerini 'değiştirmek zorunda' hissetmeleriyle inisiyatifi bizzat almaları sonucu gelecektir.
Deniz kenarında oturup saatlerce denizi seyretmek,tembellik etmek,baharın kokusunu ciğerlere çekip yaşadığının farkına varmak gibi uğraşların karşılığında para alınmadığı için kapitalizm açısından bir anlamı yok.Fakat onun da bizimle birlikte tembellik edeceği baharın kokusunu içine çekeceği günler yakındır.
Yorum Yazın