Kişisel Verilerin Korunması Tasarısı Meclis'te

Ekim ayında yürürlüğe girmesi planlanan, Türk vatandaşlarına Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde vize muafiyeti sağlanması sürecinin hayata geçmesi için Türkiye'nin AB'ye çıkarmayı taahhüt ettiği yasalardan 'Kişisel Verilerin Korunması Tasarısı' TBMM'ye sevk edildi. Kanuna göre kişilerin rızası olmadan veriler işlenmeyecek fakat verilerin rıza dışı paylaşılmasına olanak sağlayan 'ama'lı çok sayıda ifade var. Adalet Bakanı Bozdağ ise, kanunun fişleme niteliği bulunmadığını söyledi.

Tasarıya göre, bağımsız olarak görev yapacağı belirtilen Kişisel Verilerin Korunması Kurulu, kişisel verilen ihlal iddialarını incelemek ve bu konuda geçici önlem almak, kişisel verileri işleyen veri sorumlularının sicilini tutmak, kişisel verilerin korunmasına muhalefet edenlerle ilgili idari yaptırımlara karar vermek gibi görev ve yetkilere sahip olacak.

Tasarıya göre veriyi korumakla ve işlemekle yükümlü sorumluları, kurulun inceleme yaparken isteyeceği ve devlet sırrı niteliği taşımayan bilgi ve belgeleri 15 gün içinde kurula bildirmekle yükümlü bulunacaklar.

İşlenen kişisel verilerin ilgili şartlar ortadan kalkınca silinmesi öngörülürken, bu işlemi yerine getirmeyen veri sorumlularına 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilmesi öngörülüyor.

Veri sorumlusunun kişisel veri güvenliğini sağlayamaması durumunda 1 milyon liraya kadar idari para cezasıyla cezalandırılması da tasarıda yer alırken, bu yaptırımlara karşı idari mahkemelerde itirazda bulunulabilecek.

7 üyeden oluşturulan Kişisel Verilerin Korunması Kurulu'nun 4 üyesi Bakanlar Kurulu, 3'ü de Cumhurbaşkanı tarafından seçilecek.

Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada kurulun düzenleyici kuruluşlar statüsünde olacağını dile getirmişti.

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ da, kanunun fişleme niteliği bulunmadığını vurgulayarak, 'Bu kanun, kişisel verilerin işlenmesi konusunda asgari şartları ifade ediyor. Şartlara uymayanlar ağır para ve hapis cezalarıyla karşılaşacak' demişti.

Cumhuriyet'ten Alican Uludağ'ın haberine göre ise, Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan tasarıda kişisel verilerin, kişilerin açıkça rızası olmaksızın işlenmeyeceğini belirtiyor ancak verilerin rıza dışı paylaşılmasına olanak sağlayan “amalı” çok sayıda ifade yer alıyor. Tasarıyla Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği 3. kişilerle de paylaşılabilecek Sağlık Bakanlığı’nın yurttaşların sağlık bilgilerini işlemesi de yeniden getirildi.

Kişisel Veriler Koruma Kurulu’nun üyelerin soruşturulması Başbakan’ın iznine bağlanıyor. 'İstisnalar' başlıklı 28. maddede “Kişisel verilerin milli savunmayı, milli güvenliği, kamu güvenliğini, kamu düzenini veya ekonomik güvenliği sağlamaya yönelik önleyici, koruyucu ve istihbari faaliyetler kapsamında işlenmesi” halinde söz konusu maddenin uygulanmayacağı belirtildi. 

Tasarıda direkt kurum adı belirtilmeyip ucu açık bırakıldı. MİT, Emniyet, Jandarma’nın fişleme yapması serbest bırakılırken ekonomik güvenlik ibaresi ile de MASAK’ın faaliyetlerine yasal güvence getirildi.

Kaynak: Reuters, Cumhuriyet ve AA