İstanbul'un Fethiyle Özdeşleşmiş 8 Efsane ve Söylenti
1. Çemberlitaş kehaneti
Kuşatma esnasında birçok Bizanslı falcı, Osmanlı'nın İstanbul kuşatmasında başarılı olacağını söylemiştir. Ancak Stavros Sütunu, yani günümüzdeki Çemberlitaş'a geldiklerinde ilahi bir güç onlara yardım edecekti.
Osmanlı ordusu Çemberlitaş'a geldiğinde gökten bir melek kılıcı ile inip, bu kılıcı sıradan bir Bizanslıya verecek, ve o Bizanslı da Osmanlı ordularını İran'a kadar püskürtecekti.
Bu sebeptendir ki birçok Bizanslı, kuşatma esnasında Çemberlitaş'ın -kuşatma birliklerine göre- arkasında bulunan Ayasofya'ya sığınmıştı.
2. Ayasofya'daki keşiş
Yoğun kuşatma ve sonunda gelen zaferin ardından, Fatih Sultan Mehmet'in Ayasofya'da inceleme yaparken bir ses duyar. Bu sesin nereden geldiğini merak eder ve araştırılmasını söyler.
Ayasofya'nın her tarafı aranır ve sonunda mahzende bir keşiş bulunur. Padişahın huzuruna çıkarılan keşişin, İmparator Konstantin'in falında yenilgi gördüğü için kendini mahzene kapattığını söylediği rivayet edilir.
3. Şeyhülislam Molla Fenari'nin kehaneti
II. Murat'ın başkanlığında bir divan toplantısı sırasında, Şeyhülislam Molla Fenarı de yer almaktaydı. Dışarıda bir çocuğu izleyen Molla Fenari'yi II. Murat'ın uyarmasının ardından, Fenari'nin 'İstanbul'u fethedecek kişinin bu çocuk' olduğunu söylediği rivayet edilir. Nitekim o çocuk, Fatih Sultan Mehmet'tir.
Akşemseddin ve Hacı Bayram-ı Veli'nin de benzeri ifadelerde bulunduğu bilinmektedir.
4. Pişmiş balıklar rivayeti
Bizans'ın düşmesine yakın dönemde yaygın bir rivayete göre, tavada pişirilen balıklar denize doğru dönüp tavadan atlamak istercesine hareketlerde bulunuyordu. Hatta 29 Mayıs günü, İstanbul'un fethedildiği gün bir kilisede balık pişiren papazlar balıkların tavadan atladıklarına tanık olmuştu.
5. Cebe Ali efsanesi
İstanbul'un fethinden önce Mısır'da şeyhlik yapan Cebe Ali, söylentiye göre 300 dervişi ile Osmanlı topraklarına gelmiştir.
Kuşatma sırasındaki görevi Osmanlı ordusuna ekmek çıkartmak olan Cebe Ali, rivayete göre tek bir fırından yüz binlerce ekmek çıkartmıştır ve bu söylenti tüm ordu içinde yayılır.
İstanbul'un fethedildiği 29 Mayıs günü, dervişleriyle birlikte surların önüne gelen Cebe Ali'nin burada öldürüldüğü söylenir, ve öldürüldüğü yer bugün İstanbul'da Cibali olarak adlandırılan semttir.
6. Ulubatlı Hasan
İstanbul'un fethi ile belki de en çok özdeşleşmiş isimlerden biri olan Ulubatlı Hasan, Osmanlı ordusunda yeniçeri ya da sipahi olarak görev aldığı düşünülen bir isimdir.
Yerli kaynaklarda 30 kadar askeri ile birlikte surlara Osmanlı sancağını ilk diken asker olarak geçen Ulubatlı Hasan, Bizans tarihçilerinin kaynaklarında da '30 kadar askeri ile surlara çıkmayı başaran küçük rütbeli genç bir asker ya da subay' olarak tasvir edilmiştir.
Birlikte surlara çıkmaya çalıştığı askerlerin çoğu oklarla bunu engellemeye çalışan Bizans askerleri tarafından şehit edilmiştir, Ulubatlı Hasan ise surlara çıkarak bayrağı dikmeyi başarmıştır. Ardından ise taş ve ok saldırıları sonucunda şehit edildiği söylenir; bu durum sonucunda Osmanlı ordusu daha azimle ilerlemiş, surları düşürmüştür.
7. Yavedud Sultan rivayeti
Rivayete göre Bizans tarafında Yavedud isimli bir aziz, şehrin Osmanlı'ya teslim olup düşmemesi için hergün dua ediyordu. Hatta kuşatmanın uzun sürmesi, Bizans'ın teslim olmaması Yavedud ile ilişkilendiriliyordu.
Osmanlı, surları geçip İstanbul'u ele geçirdiğinde, Yavedud da yaşamını kaybetmişti. Osmanlı askerlerinin Yavedud'u bulduğu ve tabuta koyarak bir törenle defnettiği rivaret edilir. Tören sonrasında mezarından Yavedud sesleri geldiği de rivayetlerden biridir.
8. Fatih Sultan Mehmet'in bedduası
Son olarak İstanbul'un fethinin ardından gerçekleştiği öne sürülen bir olay vardır ki günümüzle ilişkilendirilebilecek düzeyde ilginçtir.
Fethin ardından Fatih orada yaşamakta olan bir kahini bulur ve İstanbul'un Osmanlı'da kalıp kalmayacağını sorar. Kahin ise şöyle cevap verir;
İstanbul hiçbir zaman savaşla kaybedilmeyecek, ancak gelecekte İstanbul'daki mallar, mülkler yabancılara satılacak ve burası adeta bir yabancı toprağı haline gelecek.
Fatih Sultan Mehmet'in bunu duyduğunda çok sinirlendiği ve şöyle dediği rivayet edilir;
Kendi arazisini yabancılara satanlar Allah'ın gazabına uğrasın!