Harran'da 9 Asırlık İlaç Şişesi Bulundu
UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde bulunan, dünyanın en eski yerleşim yerlerinden Harran Ören Yeri'ndeki kazı alanında, 9 asırlık, topraktan yapılma ve üzerinde tıbbın simgesi olan birbirine dolanmış iki yılanın bulunduğu ilaç şişesi bulundu.
Tarih boyunca önemli bir tıp merkezi olarak kabul edilen, geçen yıl bin yıllık miskçi dükkanı bulunan bölgede çok önemli bir bulguya rastlandı.
Harran Üniversitesi (HRÜ) Arkeoloji Bölümü ve Harran Ören Yeri Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, antik bulgulara göre, Harran'ın, tarih boyunca önemli bir tıp merkezi olarak kabul edildiğine dikkati çekti.
Önal, kazılarda 9 asırlık bir ilaç şişesi çıkarıldığını ifade ederek, 'Şişenin bulunduğu tabaka, milattan sonra 12. yüzyıla aittir. O da Zengiler dönemine rast geliyor. Bu eser, günümüzden yaklaşık 9 asır öncesine dayanıyor. Dolayısıyla burada ilaç üretildiği ve bu şişelere konularak oradan satıldığı sonucuna ulaştık. Hem imalathanesi hem de satış yeri olması açısından oldukça önemli' diye konuştu.
Yaklaşık 15 santim boyundaki silindir gövdeli kabın dış yüzeyinin, birbirine dolanmış ağızları açık yılan kabartmalarıyla süslü olduğu görülüyor.
Önal, yılanın, arkeolojide ölümsüzlüğü temsil ettiğini, bu figürün Selçuklular'daki şifahanelerin yanı sıra Mısır ve Yunan sanatında da şifa ve tıbbın sembolü olarak kullanıldığına dikkati çekti.
Kabın pişmiş topraktan yapıldığı, kabın ağzındaki küçük deliğin de sıvının dökülmemesi için bir tıpayla kapatıldığı tahmin ediliyor.
MÖ 3 binli yıllarda Harran'ın, bulunduğu coğrafyada tıp hizmeti veren bir merkez olduğunu söyleyen Önal, tıptaki öneminin çivi yazılı tabletlerde bile geçtiğini dile getirdi.
Prof. Dr. Mehmet Önal şöyle devam etti:
'Harran, Tunç Çağı'ndan itibaren çevre illere dahi hizmet veren bir tıp merkezi konumundadır. Emeviler Dönemi'nde İskenderiye'den tıp okulu Harran'a getirilmiştir. İbn-i Cübeyir, Harran'da iki hastanenin bulunduğundan bahsediyor. Dolayısıyla ticaretin merkezi Harran, tıpla ve bilimle de yakın ilişkilidir. Bunun için buluntular, Harran'ın İslam ve Türk eserleri olarak önemli bir merkez olduğunu gösteriyor. MS 8. yüzyılın ilk çeyreğinde Tıp Bölümü'nün, Emevi halifesi Ömer Bin Abdulaziz tarafından İskenderiye'den Harran'a getirildiği biliniyor. İbn-i Şeddad, Harran'da 4 okulun varlığından, İbn-i Cübeyir de Harran'da 2 hastane olduğunu belirtiyor.'
9 asırlık ilaç şişesi, Göbeklitepe'den çıkarılan eserlerin de yer aldığı, "Türkiye'nin en büyük müzesi" unvanına sahip Şanlıurfa Müze Kompleksi'nde sergilenmeye hazırlanıyor.
Yorum Yazın
restorasyon yapmayın da