Einstein'ın Kütle Çekim Dalgalarını Kanıtlayan 3 Bilim İnsanı Nobel Fizik Ödülü'ne Layık Görüldü!
Nobel Fizik Ödülü yapılan resmi duyuruyla bu yılki sahiplerini buldu. Rainer Weiss, Barry C. Barish ve Kip S. Thorne'un paylaştığı ödüle layık görülen çalışma temelde yer çekimi dalgaları üzerine. Kim bu bilim insanları ve çalışmaları dünya için ne ifade ediyor? Gelin, Nobel'in 2017 yılında sahibi olan çalışmaya ve değerli ekibine bir yolculuk yapalım.
Üç bilim adamının ortak yürüttüğü LIGO deneyi onları Nobel'e ulaştıran çalışma.
Bu çalışma Albert Einstein tarafından geçtiğimiz yüzyıl üzerinde çalışılan uzay-zaman düzlemindeki dalgalanmaları keşfederek büyük yankı uyandırdı.
Aslında ödüle layık görülen çalışmanın yürütücüsü MIT profesörü olan Rainer Weiss. Ödülün yarısını o, diğer yarısını ise Kip Thorne ve Barry Barish alacak.
Weiss'ın ödülün büyük kısmına sahip çünkü çalışmanın konsepti, yürütülüş şekli ve fonlanması üzerine büyük emeğe sahip olduğu düşünülüyor.
Teorik fizikçi Kip Thorne, kitlelere bilimi sevdiren Carl Sagan ve Stephen Hawking'le uzun süre çalışmış bir bilim insanı.
Ayrıca Thorne, Christopher Nolan'ın bilim kurgu filmi Interstellar'ın da yapımcıları ve danışmanları arasındaydı.
Barry Barish parçacık fiziği üzerine yıllar boyu araştırmalar yaptı. LIGO projesi 1994'te başladığında çalışmanın ikinci direktörüydü, o dönem sezilen riskler sebebiyle proje iptal edilmişti.
LIGO deneyleri burada yapıldı, hala da çalışmalar devam ediyor. Peki bu deneyler sonunda keşfedilen yer çekimi dalgaları ne anlama geliyor?
Daha önce söylediğimiz gibi Albert Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi ile sorduğu soru yanıtlanmak için uzun zaman bekledi. Bu soru şuydu: Kütlenin hareketleri uzay-zaman düzleminde bir etki yaratır mı?
LIGO deneyi geçtiğimiz yıl, bu sorunun 100. yılında sorunun yanıtını buldu. Kütle çekim dalgaları keşfedildi!
2001'de faaliyete başlayan LIGO 2010 yılında herhangi bir pozitif veriye ulaşamamış ve daha gelişmiş ekipmanlarla güncellenmişti. Bu deneyi yapmak için görseldeki gibi T gibi görünen fakat gözlemlendiği kısmıyla L şeklinde tüpler kullanıldı.
Bu tüplerin uçlarındaki ayna benzeri yansıtıcıların barındırdığı Lazer ışınları sürekli sekiyor ve aynı alanda salınım gerçekleştiriyor. Toplamda 400 salınımın ardından birleşim noktasında bulunan ayırıcıda kesişerek deneyin ilk kısmı tamamlanıyor.
Burada birçok tur gerçekleştiren ışınlar deneyi 400'er kere kendi içlerinde tamamlayarak daha hassas bir ölçüm sağlanmasına yardımcı oluyor.
Burada araştırılan, birleşim noktasında kesişen ışınların nasıl bir görüntü ortaya çıkardığı.
400 gidiş geliş gerçekleştiren ışınlar köşe noktasını oluşturan dedektörde buluştuğunda eğer dalgalarda bir değişiklik olmadıysa birbirlerini dengeliyorlar. Tüplerdeki olası boyut farkı ise kesişim sırasında dengelemeyi engelliyor, bir desen oluşmasını sağlıyor.
Yapılan deneyler sonucunda işte bu iki birleşme sonucunda kara delikler oluşturan patlamaların varlığı keşfedildi.
Neredeyse 62 güneş kütlesinde olduğu hesaplanan bu kara deliklerin deneysel hesaplanışı aslında sadece bir olasılık hesabı değil. Bilim dünyasında uzun yıllar boyu üzerinde çalışılan ve tartışılan kara deliklerin varlığı kesin ve bir de Nobel Ödülü ile kanıtlanmış durumda.
Ne dersiniz, bir gün bir fizik Nobeli de bizden çıkar mı?
Yorum Yazın
Kaynak nerede? O kadar kötü anlatmışsınız veya çevirmişsiniz ki direkt olarak işte bu deney sonucunda karadelikler keşfedildi diye bağlamışsınız. Yahu kardeş... Devamını Gör
haberi bir kaç yabancı kaynaktan da okudum ancak anlayanına henüz rastlamadım.
Hükümet halen evrim yok deyip ders kitaplarından evrim konusunu kaldırsın, sonra neden okuyan kaçıyor? Kaçmasın da ne yapsın?
Endişe yok.. araplar petrol paralarını bize aktaracak, bizde ileri teknolojiyi satın alacağız.. bırak enayi batı bilim milim çalışıp dursun
''Ne dersiniz, bir gün bir fizik Nobeli de bizden çıkar mı?'' ülkenin haline bakınca anlaşılıyo çıkıp çıkmayacağı.