Dr. Mehmet Öz İle Yeniden Gündeme Geldi: Son Dönemde Uzmanlar Neden Kahvaltının Zararlı Bir Şey Olduğunu Söylüyor?
Bugüne dek bildiklerimiz yalan mıydı?
Dünyaca ünlü doktor Mehmet Öz'ün son röportajında verdiği "kahvaltı yasaklanmalı" beyanı gündeme bomba gibi düştü.
Ezber bozan bu açıklamalar aslında yeni değil.
Uzun yıllardır günün en önemli öğünü olarak kabul ettiğimiz kahvaltıyla ilgili son yıllarda çeşitli araştırmalar yapılıyor.
Obezite, diyabet ve diyet konularında yapılan bilimsel araştırmalarda kahvaltının rolü de enine boyuna inceleniyor ve çeşitli sonuçlar toplanıyor.
Bu bilimsel çalışmalar zaman zaman birbiriyle çelişti.
2011 yılında Münih Üniversitesi'nde ağır kahvaltının günlük alınması gereken kalori miktarının büyük bölümünü tükettiği için kilo almaya sebep olduğunu ortaya koydu. Oysa Virginia Commonwealth Üniversitesi, güçlü bir kahvaltının kilo vermeye yardımcı olduğunu açıklamıştı.
Bu araştırmaların tutarsızlığı ve yıllardır bildiğimiz, sahip olduğumuz alışkanlıklar hep kahvaltıyı sağlıklı bir öğün olarak düşündürdü.
Güne iyi bir başlangıç yapmak, zihni açmak ve gün boyunca iyi hissetmek için kahvaltının önemli olduğunu, akşam yemeklerinin ve gece atıştırmalarının zararlı olduğunu kabul ederek yaşadık.
Peki bir anda ne oldu da kahvaltı yasaklanması gerekecek kadar zararlı ilan edildi. Hemen açıklayalım.
Olay Mehmet Öz'ün dediği reklam pazarlama stratejilerinin ötesinde. Dünyanın her yerinde insanlar yüzyıllardır kahvaltı yapıyor, oysa mısır gevreği ile kahvaltı konsepti çok yeni ve aslında sadece bazı Batı ülkelerinde popüler olan bir kahvaltı şekli.
Uyurken vücut kendini yenilemek için fazlasıyla enerji harcıyor.
Biyolojik saat gereği gece boyunca uyku hormonu, büyüme hormonu salgılanırken; uzun saatler süren açlık da eklenince enerji kaybı yaşanıyor.
Bu durum sebebiyle şeker düşüyor, stres hormonu kortizol yükseliyor.
Uyanıp kahvaltı yaparak kortizolü dengeliyor, insülini yükseltiyoruz. İşte uzmanlar da tam bu noktada şüpheleniyor.
Şekeri aniden yükseltmek, daha sonra hızla düşmesine yol açıyor.
Basit şeker ve karbonhidrat tüketimi şekeri ani yükselttiği ve kısa süre sonra hızla düşürdüğü için zararlı kabul ediliyor. Tokluk şekerinin açlık şekerinden düşük çıktığı, insülin direncinin olduğu vak'aların en büyük sebeplerinden biri bu. Bu sebeple kahvaltının kan şekerini ani yükselterek insülin direncine yol açtığı düşünülüyor.
Bu sebeple kahvaltı ve obezite ile ilgili çalışmalar yapılıyor.
Vücudun uzun açlık süreleri sonrası yenilen yüksek kalorili yiyeceklerle yağ deposunu artırdığı bilinen bir gerçek. Bilim insanları neden uzun gece açlığı sonunda yenen kahvaltının da bu kapsama girmeyeceğini araştırıyor.
Ancak başta da belirttiğimiz gibi yapılan araştırmalarda çelişkiler ortaya çıkıyor.
Bir araştırmada düzenli kahvaltı yapan gönüllülerin kahvaltıyı bırakınca kilo verdiği görülürken, düzenli kahvaltı yapmayan gönüllülerin de kahvaltı yapmaya başlayınca kilo verdiği görüldü. Bu durum kişinin kendi rutin düzenini bozması ile açıklandı.
Mehmet Öz, bu noktada kısmen haklı.
İnsanların aç hissetmediği halde sadece alışkanlıktan ağır kahvaltılar yapması vücut için zararlı. Doktor Mehmet Öz'ün önerdiği gibi brunch, yani öğlene doğru ağır ağır bir şeyler yemek kan şekerini dengeleyeceği için daha mantıklı.
Ancak aktif bir yaşamınız varsa ve gün içinde yavaş yavaş yemeye vaktiniz yoksa, kahvaltıyı atlamak pek çok rahatsızlığa sebep olabilir.
Sabahları düşük şeker ve yüksek kortizolün vücudun doğal işleyişi olduğunu söyleyen uzmanlara göre kahvaltı yapmaz ve şekeri uzun süre düşük tutarsanız bu kez akşam yemeğini abartarak yine vücut dengenize zarar verebilir ve kalp hastalıkları, diyabet gibi ciddi rahatsızlıklara davetiye çıkarabilirsiniz.
Tüm araştırmalar gösteriyor ki, yeme alışkanlıkları belli bir çerçevede yaşam şartları ve kişisel deneyimlere dayanıyor. Her açıklamaya itibar etmek yerine kendi vücudunuz ve koşullarınıza göre beslenme programı oluşturmalısınız.