Bilinçsiz Kullanmayın! Vitamin Takviyesi Hapları Ne Kadar Gerekli?
Artık etrafımızda sık sık vitamin takviyesi amacıyla hap kullanan insanlara rastlıyoruz. Pek çok platformda da reklamını gördüğümüz bu ürünlerin yüzlerce çeşidi eczane raflarında yerini almış durumda. Peki bu hapları kullanmak ne kadar sağlıklı ya da düşündüğümüz kadar faydalı mı, gibi soruların yanıtlarını sizler için derledik.
Not: Bu içerik bilgilendirme amaçlı olarak derlenmiştir, tıbbi bir tavsiye niteliğinde değildir. Her türlü ilaç ve takviye besin kullanımının mutlaka doktorunuz gözetiminde olması gerektiğini unutmayınız. Kullanılan kaynaklar içeriğin en sonunda yer almaktadır.
Vitamin hapları günümüzde oldukça revaçta. Pek çok insan daha dinç ve zinde olmak adına vitamin takviyelerine başvuruyor. Ancak bu ne kadar doğru?
Artık hastalıklarla mücadele konusunda vücudumuza yardımcı olan vitamin, omega yağları, mineraller ve benzeri besin içeriklerini gıdalardan değil, takviye için yapılmış haplardan veya içeceklerden alabiliyoruz.
Uluslararası market araştırması şirketi Mintel'e göre İngiltere'de nüfusun %46'sı vitamin hapı kullanıyor.
Vitamin hapları konusunda farklı görüşler var: Bazı uzmanlar faydalı olduğunu ve ihtiyaç duyulduğunu savunurken, diğerleri de faydasının olmadığını aksine zararlarının olabileceğini ileri sürüyor.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, vitamin takviyesinin faydası olmadığını söyleyenlerden, 'Ülkemizde her besinden vitamin alabilirsiniz, o haplar ancak Somali'de gerekli.' diyor.
Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nden Prof. Dr. Erdem Yeşilada ise bu bakış açısına karşı: 'Yediğimiz portakaldaki C vitamini henüz olgunlaşmamış, domatesten yeterince likopen almak imkansız. Sebze meyvede vitamin kalmadı, vitamini hapla almak zorundayız.' diyor.
Zıt görüşe sahip uzmanların yanı sıra, bu konuda bilimsel araştırmalar ve deneyler yapılmaya devam ediliyor.
'Yağda çözülen' ve 'suda çözülen' olmak üzere iki ayrı vitamin türü var.
Yağda çözülen vitaminler, yani A, D, E ve K vitaminleri vücutta depolanıyor, yani her gün alınmasına gerek olmuyor. Bu yüzden takviye olarak alınması, özellikle dozu kaçırılacak olursa, gereksiz ve tehlikeli.
Suda çözülen vitaminler ise C ve B vitaminleri. Bu vitaminler vücutta depolanmıyor, yani sürekli olarak alınması gerekiyor. Ancak vücut bu vitaminlerden fazlasını vücuttan atıyor.
İngiltere'nin Ulusal Sağlık Servisi (NHS) bireylere özellikle sonbahar ve kış aylarında vitamin takviyesi almalarını tavsiye ediyor.
Ayrıca vitamin tavsiyesine ihtiyaç duyulacak bazı durumlar da şöyle listelenmiş:
- Beslenme düzeni bozuk olanlar ve yaşlılar,
- Diyet yapanlar ve düşük kalorili beslenmeye çalışanlar
- Veganlar ve süt ürünleri tüketmeyenler
- Regl dönemi ağır geçen kadınlar.
- Gebelik öncesi dönem ve hamileliğin ilk 12 haftasındaki kadınlarda.
Ek besinler riskleri beraberinde getiriyor! Bu güne kadar yapılan ek gıda testlerinden sadece 7 tanesinde ek gıdaların insanlara faydası olduğu görüldü, 10 tanesinde ise ek gıdaların insan bünyesine herhangi bir etkisi olmadığı belirlenirken diğer 10 tanesinde de ek gıdaların son derece tehlikeli olduğu ortaya çıktı.
1994'te yapılan bir deneyde, 50 yaşlarında 29 bin 133 insan üzerinde bir deney yapıldı. Bu insanların hepsi sigara içmişti ya da içiyordu. Grup ikiye bölündü, bir gruba beta-karoten besin takviyeleri verildi, bu grup içinde akciğer kanserine yakalanma oranı %16 artış gösterdi.
Başka bir deney de Amerika'da menopoz dönemini geçmiş kadınlar iki gruba ayrıldı ve bir gruba 10 yıl boyunca folik asit (bir B vitamini çeşidi) verildi. Sürenin sonunda ek gıda alan grubun meme kanseri riskinin diğerlerine göre %20 arttığı gözlemlendi.
New York Üniversitesi Toplum Sağlığı Uzmanı Marion Nestle "Vitamin hapları sadece psikolojik tedavidir." diyor.
'Pek çok deneyin aksini göstermesine karşın insanlar vitamin haplarının onları daha sağlıklı hale getirdiğine inanıyor.' diyor Nestle.
Hangi vitamin ne kadar gerekli, besinlerden yeterince vitamin alabiliyor muyuz?
Örneğin C vitaminini ele alalım. C vitamininin vücutta depolanmayan ve fazlası atılan bir besin olduğunu söylemiştik. Yukarıda bazı uzmanların meyve sebzelerin artık sağlıksız ve besin değerlerinin düşük olduğu iddiasını bir kenara bırakırsak tek bir portakal ortalama 70 gram C vitamini bulunduruyor ve uzmanlar ortalama 40-50 gram C vitamini alınmasını öneriyor. Bu durumda tek bir portakalın C vitamini ihtiyacımızı fazlasıyla karşıladığı gerçeği ile karşılaşıyoruz ki bu da vitamin haplarının gerekliliğini sorgulamamıza neden olabilir.
Öte yandan başka bir uzman da sağlık için yediğimiz besinlerin sağlıksız yönleri de olabileceğini söylüyor.
Eski Anti-Aging Derneği Genel Başkanı Dr. Cenk Oğurtanı, balık yemek konusunda şu açıklamayı yapıyor:
'Balık yemek sağlıklıdır deniyor. Ancak denizde çok ağır metal var ve vücuda alınan metal 30 yılda atılıyor. Omega-3 ihtiyacımı balık yemektense kapsüllerle karşılıyorum.'
Yorum Yazın
Birbirinden değerli, ödüllü besin takviyelerini kullanmak veya detaylı bilgi almak isterseniz benimle iletişime geçebilirsiniz