2023 Yılı Bilim ve Teknoloji Dünyamıza Neler Getirecek?
İnsanlar her yıl bir önceki yıla özlem duyarken sizce neden yıl sonları herkesin şikâyet ettiği bir zaman aralığıdır? Önümüzdeki yıl geride bıraktığımız yılı yani 2022’yi özleyecek miyiz bilinmez ancak yaşanan sorunların daha büyüklerini veya benzerlerini yaşamak istemediğimiz kesin.
2022 sizin zihninizde nasıl bir iz bıraktı bilemiyorum ancak birçok olayın yalnızca bir seneye sığdığı bir yıl oldu diyebiliriz. Eminim ki hepimizin canını sıkan olaylar olsa da 2022’de bilim, teknoloji, yapay zekâ, robotik ve sağlık adına önemli gelişmeler yaşandı.
COVID-19 etkilerinin ekonomi başta olmak üzere tüm toplumsal alanlarda derinden hissedildiği 2022, aynı zamanda insanların özgürlüğüne kavuştuğu bir yıl oldu. Ancak hissedilen özgürlük algısı pandemi öncesi döneme göre hala aynı mıydı? Bu tartışılır elbette.
Hayatlarımızdaki değişimi “değişim” olarak adlandırmadığımız bir yıl olan 2022 yılında birçok alanda yenilik ve ilerlemeler kaydedildi. Şimdi insanlık 2022’ye neler sığdırmış birlikte bakalım.
Yılın henüz başlarında hepimiz ne yazık ki üzücü bir olayın başlamasına şahitlik ettik. Rusya-Ukrayna savaşı gündeme bomba gibi düştü. Her iki ülkeden de on binlerce kişinin hayatını kaybetmesiyle devam eden bu durum, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’nın yaşadığı en büyük mülteci krizine sebep oldu. Birçok Ukraynalı ülkesini terk etmek zorunda kaldı, küresel çapta bir gıda kıtlığı yaşandı. Savaşın izleri ve kendisi maalesef hala devam ediyor.
2022’ye damgasını vuran gelişme “nükleer füzyon” atılımı
Dünyanın her yerinden bir araya gelen bilim insanları “temiz ve sonsuz” enerji elde etme umuduyla çalışmalar yürütüyor. Enerjinin “kutsal kasesi” olarak adlandırılan bu atılım, kısa sürede hayata geçmeyecek olsa da Dünya’nın en büyük yapay Güneş’i için yıllardır süren çalışmalar başarıyla sonuçlar vermeye başladı. Bu mühendislik harikası gelişme yılın en büyük bilimsel buluşu olarak kayıtlara geçti.
Önceki yıllarda büyük kazançların yaşandığı kripto para sektörü bu yıl istenilen etkiyi yaratmadı.
Evet sektör gelişmeye devam etti, play to earn oyunları arttı, kriptolar devletler tarafından resmi olarak kabul edildi ama kriptoda yaşanan düşüş devam etti. Üstelik Metaverse gibi sanal dünyalar da bu sene kripto ile aynı kaderi paylaştı ve insanlar tarafından “şişirilmiş bir balon” olarak adlandırıldı.
Geçtiğimiz yılın kazananı hiç şüphesiz ki TikTok’tu. Gündemi belirleyen, yeni akımlar oluşturan TikTok, kullanıcı sayısını katbekat arttırdı ve hatta arama motoru olarak bile kullandı. Platform diğer sosyal medya uygulamalarına da büyük ölçüde ilham oldu. Öyle ki rakip mecralar, TikTok’un özelliklerini kopyalamaya çalıştı.
Sosyal medyada TikTok dışında konuşulan belki de yılın en önemli konusu Twitter’ın akıbeti oldu. Sene boyunca satıldı satılacak ikilemi yaşayan Twitter nihayetinde satın alındı. Görünen o ki önümüzdeki süreçte Twitter yine gündemde olacak.
Teknolojinin gelişmesi bir yandan bazı riskleri de beraberinde getirdi.
Güvenlik algılarının tamamen değiştiği günümüzde insanlar kişisel verilerini paylaşma konusunda çok daha fazla bilinçli hale geldi. Buna karşın siber saldırılar ve güvenlik açıklarının artışı da bir o kadar fazla oldu. Birçok kişisel veri çalındı, sızdırıldı ve kullanıldı. Bu da teknolojik gelişmelerle aynı büyümeyi gösteremeyen siber güvenlik alanındaki açığı gözler önüne sererek yeni arayışlara yol açtı.
2022 yılının adından en çok söz ettiren gelişmesi yapay zekâ alanında yaşandı. Öyle ki hemen her gün yeni bir haberle karşımıza çıktı yapay zekalar.
2022 yılının adından en çok söz ettiren gelişmesi yapay zekâ alanında yaşandı. Öyle ki hemen her gün yeni bir haberle karşımıza çıktı yapay zekalar.
Önceleri metni görsele dönüştüren uygulamalarla tanıştık. 2022’nin son çeyreğinde ise uzun makaleler yazabilen ve sohbet edebilen ChatGPT ile yapay zekanın gelişimi ve ulaştığı nokta gözler önüne serildi. İnsandan ayırt edilemeyen ve çocukların ödevlerini bile yaptırdığı bu sohbet botu tüm dünyada büyük yankı uyandırdı. Yapay zeka 2023’ün de şüphesiz en önemli konuları arasında olacak.
Yapay zeka konusuna değinmişken robotik teknolojiler alanında yaşanan gelişmelerden bahsetmemek olmaz. Otonom araçlar, insansı robotlar ve hatta robot CEO’lar derken 2022 yılı robotik teknolojiler alanında da pek çok gelişmenin yaşandığı bir yıl oldu. Teknoloji alanında faaliyetler yürüten markaların birçoğu kendi robotlarını geliştirmeye başladı. Önümüzdeki yıllarda robotik teknolojiler alanında daha pek çok gelişme yaşanacağı kesin.
Robotlar, yapay zeka ve akıllı teknolojileri çok daha hızlandırmaya olanak sağlayacak kuantum hesaplama da hayatımıza girdi.
Yapay zekanın öğrenmesi için bilgilerin uzun süre işlenmesi gerekiyor. En azından şu an ona verdiklerimizi sentezleyerek aktarmaya çalışan yapay zeka, kuantum hesaplamayla birleştiği zaman gerçekten “akıllı robotlar” ortaya çıkarabilir. Sosyal robotların çok daha gelişmiş versiyonları verileri saniyeler içinde işleyebilen kuantum teknolojisi ile birleşirse belki de insandan daha akıllı robotlar mümkün olabilir. Ne dersiniz?
İnsandan daha akıllı bir robot üretme fikri yakın gelecekte olası görünmese de (en azından şimdilik) beyinlerimize çip yerleştirilmesi hedeflenen projeler çok çok yakınımızda ve gerçekleştirilmek üzere. Beyin-bilgisayar arayüzü sayesinde düşünceler arası yeni bir dil oluşturulması amaçlanıyor. Hatırlayacağınız üzere geçtiğimiz günlerde bir maymunun düşünceyle ekranı hareket ettirebildiği görüntüleri yayınladı. Bu teknolojinin çok yakında insan üzerinde de testlerine başlanacağı konuşuluyor.
Tüm bunlar yaşanırken uzayda da çalışmalar hız kesmeden devam etti.
Ülkelerin uzaya üs kurma planları artarken uzay araçlarından da birçok büyüleyici görsel geldi. Özellikle Çin ve ABD uzay alanında projelerini hızlandırdı. Bu yıl itibariyle dünya nüfusunun 8 milyara ulaşmasıyla birlikte gelecekte birçoğumuzun Mars’ta yaşayacağı düşünülüyor.
2022’nin güzel gelişmelerinden biri de sürdürülebilirlik alanında yaşandı.
Özellikle elektrikli arabalara geçişin hızlanmasıyla markaların bu konuya dikkat çekmesi ve yenilenebilir enerjiye yönelik girişimler bir hayli artış gösterdi. Buna karşın Antarktika’da buzulların hızla eriyor olması iklimle mücadele etmemiz gerektiğini bir kez daha yüzümüze vurdu ve “iklim aktivistleri” aldıkları tepkiye rağmen haklı mücadelelerinden vazgeçmedi. Umuyoruz ki 2023 gelecek nesiller ve doğa için çok daha fazla çabaladığımız bir yıl olur.
İnsanlık gelişen teknolojinin faydalarını sağlık alanında gerçekleştirilen çalışmalarda da görüyor. Geride bıraktığımız süreçte özellikle beynin gizeminin biraz daha çözülmesi Alzheimer gibi hastalıkların tedavisinde kullanılabilecek birçok yöntemi ve kanser tedavilerini ortaya çıkardı. Geliştirilme aşamasında olan birçok proje sağlık alanında ilerleyen dönemlerde büyük bir devrim yaşanacağının sinyalini veriyor.
Teknolojinin gelişmesi, bilimsel çalışmalar bir dizi yeniliği beraberinde getiriyor ve evet, biz insanlar tüm bunlara çok çabuk alışıyoruz. Ancak bu teknolojilerin tamamının “insanlık” için olduğu fikri de tartışılan konular arasında. Yapılan tartışmalar bir yana insanoğlunun taleplerinin yeni teknolojik gelişmelerin yaşanmasına kapı aralarken konfor alanlarımızın da genişlemesine imkan sağlayacağı bir gerçek. Bakalım önümüzdeki süreçte bizleri neler bekliyor.
2023 yılının bilim ve teknolojinin ışığında sağlık, huzur ve neşe dolu bir yıl olması dileğiyle…
Yorum Yazın