Yanımdaki Yapay Zeka: ChatGPT
Yapay zeka vites artırıyor. Hepimizin hayatını değiştirecek gelişmeler yaşanıyor. Fark ettiyseniz, gelecek zaman yerine şimdiki zaman kipini kullanıyorum. Yarından değil şimdiden, bugünden bahsediyorum. Yapay zeka gündelik hayatımızı, kişisel alışkanlıklarımızı değiştirecek aşamaya geldi. İrili ufaklı yüzlerce girişim, proje, çözüm var. Çoğu, uzun bir süredir şirketler tarafından deneniyor, kullanılıyor. Ancak bugün şirketler için değil bizzat sizler için fark yaratacak bir çözümden bahsedeceğim. Zaten keşfetmiş olanlar hemen tahmin etti; evet, konumuz ChatGPT. Servis henüz piyasaya çıkalı bir ay olmadı. Ancak tüm dünyada fırtınalar estiriyor.
Hala denemediyseniz bugün doğru gün. Hayatınıza yeni yetenekler, yeni renkler katmaya hazır mısınız?
1) Filmlerdeki gibi
Çocukluğumuzdan beri filmlerde, çizgi filmlerde, dizilerde gördüğümüz, kanıksadığımız bir yapay zeka arketipi var. Adı yapay olsa da gerçeğe yakın bir zeka bu... Ana kahramanımızın her zaman yanında… Sadece akıllı değil, samimi de… Söyleneni anlıyor, durumun farkında, nokta atışı cevaplar veriyor. Kimi zaman alternatif sunuyor, kimi zaman ilham veriyor. Espri yaptığı bile oluyor.
'2001: Bir Uzay Destanı'ndaki HAL 9000 sistemini hatırlayın mesela. Sinema tarihinin unutulmaz diyaloglarından biridir: ”Mekik kapılarını aç, HAL” der astronot Dave. ”Korkarım ki, mekiğin kapısını açamam, Dave” diye cevap verir yapay zeka HAL. ”Problem nedir?” diye üsteler astronot. ”Problemin ne olduğunu en az benim kadar sen de biliyorsun Dave…” diye devam eder sohbet.
"Her” filminde ise kahramanımız hayatına sesiyle renk katan Samantha isimli işletim sistemine aşık olur.
Geri planda leb demeden leblebiyi anlayacak kadar akıllı, bir o kadar da candan bir yapay zeka sistemi gizlidir.
Gelelim bir başka fenomene.
2) Hayaller ve Gerçekler
Beyaz perde böyleyken gerçek dünyadaki gelişmeler hayallerimizin yanına bile ulaşamadı bugüne kadar. Yapay zeka kimi zaman üzerine pek düşünülmemiş, kötü tasarlanmış bir chatbot olarak çıktı karşımıza. Telefonumuza girdi sonra; bizimle olur anlarda iletişime geçti. Tamam, ruh halimize uygun şarkı çalmayı ya da yol tarif etmeyi becerdi Siri ve benzerleri. Ama bir HAL, KITT ya da Samantha olamadılar. Teknolojiye meraklı ve gelir durumunuz iyiyse evinize aldığınız Alexa ve benzeri cihazlar da bir türlü kanatlanamadı.
Bu durum birkaç gelişmeyi beraberinde getirdi. Çoğumuzda yapay zekanın asla filmlerdeki aşamaya ulaşamayacağı, hatta yapay zekanın aslında yeterince zeki olmadığı algısını yarattı. Bizi anlamayan, çok da yetenekli olmayan, gündelik hayatın bir parçası olamayacak iddiasız, sıradan bir karaktere dönüştü.
3) Nihayet…
ChatGPT’yi ilgiyle karşılamamızın bir sebebi derin beynimizdeki yapay zeka imajının peşinde olmamız yatıyor olsa gerek. Öyle ki, internette geçen ay en fazla aranan kelime ChatGPT olmuş.
Temelleri anlatarak başlayalım. Öncelikle ChatGPT ücretsiz bir servis. Herhangi bir konuda soru sorabileceğiniz bir chatbot... Kendisini bir dil modeli olarak konumlandırıyor. Yazışarak sohbet edebiliyorsunuz. Sadece İngilizce değil, Türkçe dahil onlarca dili biliyor. Servisi kullanmak için kaydolmanız şart. İşe beklentilerinizi yöneterek başlıyor. Cevap verebileceği soru tiplerine örnekler veriyor: ‘’Bana Kuantum Bilişimini basit bir şekilde anlat diye sorabilirsin. Ya da on yaşındaki çocuğunun doğum günü partisi için sıra dışı fikirler isteyebilirsin. Hatta Javascript kodunla ilgili danışabilirsin.’’ Sonra da yeteneklerini ve sınırlarını anlatıyor.
4) Neler Yapamıyor?
Ürün daha beta sürümünde… Henüz konuşamıyor, bir HAL, Samantha ya da KITT değil o yüzden, ama üç vakte kadar konuşabileceğini tahmin etmek zor değil.
Beklendiğinin aksine internete de bağlı değil. 2021 sonrası gelişmelerden haberdar olmadığını özellikle belirtiyor. Şimdilik İngilizcesi Türkçesine göre çok daha iyi. Mucizeler yarattığı kadar arada saçmaladığı da oluyor. Menemen tarifine soğan koyması neyse :), ama yaprak sarması tarifine patates ve havuç karıştırmasına pek anlam veremedim. Aynı soruyu iki kez sorduğunuzda farklı cevaplar verebiliyor. Sürekli öğreniyor, kendisini geliştiriyor. Siz deneyinceye kadar yaprak sarmasının gerçek tarifini öğrenmiş olabilir.
5) Gelelim yapabildiklerine…
Sorularınızı doğru şekilde ifade edebilirseniz, en azından mantıklı cevaplar alıyorsunuz. ChatGPT konuyu idrak ediyor, hızla araştırıyor, muhakeme ediyor. Sonrasında özetleyerek akıcı bir kurgu ile cevap sunuyor. Sorularınızı tek seferde sormanız gerekmiyor. Yazışarak iletişim kuruyorsunuz sonuçta. En önemli yeteneklerinin biri de burada gizli: hatırlıyor. Sorular arasında bağlantı kurabiliyor.
Daha ileri gitmek mümkün. Örneğin, ‘’Bir şiir yazdım benim için yorumlar mısın?‘’ diye sorduğunuzda bir yazılım olduğunu hatırlatıp yine de elinden geldiğince destek olacağını belirtiyor ve ekliyor. ‘’Lütfen şiirinizi bana gönderin.‘’
Oğlumun ilkokul ikinci sınıfta ev ödevi olarak hazırladığı şiiri gönderdim. Sohbet yukarıdaki görseldeki gibi ilerledi.
Beklentinizin çok üstünde değil mi? Yetinmiyor ve el artırarak devam ediyorum sohbete.
İlk cevap yine etkiliyor beni. Sonra zorlanıyor biraz, hatta patlıyor. Ama potansiyel yüksek göreceğiniz üzere... Yandaki ikonları işaretleyerek eğitmeniz ve daha doğru cevaplar vermesini sağlamanız mümkün.
6) Kimler İçin?
Servis, şimdiden öğrencilerin gönlünde taht kurmuş durumda. Yukarıdaki gibi cevaplar verebilen bir yapay zekaya her türlü ödevi yaptırmak da mümkün sonuçta. ‘’Benim için Orhan Veli şiiri ile Nazım Hikmet şiirini karşılaştırabilir misin?‘’
Yazılımcıysanız şayet şiir yerine kodunuzu paylaşıyorsunuz. Kod ile ilgili her türlü sorunuza cevap veriyor. Algoritmayla ilgili önerilerde bulunuyor. Hatta basit bir kod ise sizin yerinize yazması bile mümkün.
Gazeteci ya da yazarsanız önce zorluyorsunuz sistemi. Sonra bir tedirginlik kaplıyor içinizi. Bu sistem mesleğimi elimden mi alacak yoksa diye düşünmeye başlıyorsunuz.
7) Yan etkileri
İlk etkilenenlerden biri Google oldu. Şirketin hisse senetleri değer kaybetti. Yakın gelecekte internetin ana giriş kapısının ChatGPT ve benzeri sistemler olma ihtimali oldukça yüksek çünkü.
Yapay zeka eğitim, tecrübe, hatta yaratıcılık gerektiren konulara el atıyor. Nice meslek dalı kökten etkileneceğe benziyor. Geçen ay sosyal medyada popülerliği artan Lensa AI çoğu çizeri tedirgin etmişti. Bu ve benzeri sistemlerin yetenekleri arttıkça pek çok meslek için fırsattan çok tehdit haline dönüşüyor. Mesleğini yeni seçeceklerin iyice düşünmesi, kariyerlerinin başında olanların yeni yol haritaları oluşturmasında fayda var.
Öğretmenlerin, eğitim sisteminin de işi iyice zorlaşıyor. Ödev ve projeler yerlerini sözlülere ve yazılılara bırakacağa benziyor.
Özetle, yapay zekada yeni bir dönem başlıyor. HAL9000, KITT ve Samantha aşamasına hala gelmedik ama az kaldığını görebiliyoruz.
Değişim tahmin ettiğinizden çok daha hızlı gerçekleşecek.
Yorum Yazın
Hocam çok konuda tamamen yanlış bilgi veriyor. Örneğin; "Karaoğlan'ın çizeri kimdir?" sorusuna verdiği yanıt: "Karaoğlan, Türk halk hikayelerinde geçen bir k... Devamını Gör
Bunun devamı olarak "Suat Yalaz hakkında bilgi verir misin?" diye sorduğumda da, "Suat Yalaz, Türk yazar ve çizgi roman yaratıcısıdır. Özellikle Türk çocuk v... Devamını Gör