Umut Nur Sungur Yazio: Sanat Umudun Zirvesidir
Sanıyorum şimdi içinde olduğumuz gibi kriz zamanlarında her zamankinden daha fazla “umut”a ihtiyacımız oluyor. Umut koşullar ne kadar kötü görünürse görünsün, hayat ne kadar şaşırtıcı ve belirsiz olura olsun devam etmemizi sağlayan motivasyon kaynağımızdır. Ve insanlar zor zamanlarda, daha iyiyi ümit etmekte ısrar ederek genellikle umuda sarılırlar. Çünkü bence umut hayatın ve insan olmanın doğal bir parçasıdır.
Umut sadece kendimizi iyi hissettiren bir duygu değildir. Umut geleceğimizde ne istediğimizi belirlememize yardımcı olurken bu beklentiye doğru adım adım ilerleme ve mevcut zor durumu kabul edebilme gücünü verir bize. Yarınımızın daha iyi olacağına inanmak, bugün karşılaştığımız sorunlara çözüm üretmeyi ve sabretmeyi öğretebilir hepimize. Umut tökezleyip, düştüğümüz zaman tekrar ayağa kalkmamıza yardım eder. Yaşam kalitemiz için gereklidir. Ancak geleceğe umutla bakarken, hayallerimizin içinde kaybolmamalı, etrafımızda şu an olup bitenlerin farkında olmalıyız.
Hepimizin zaman zaman umutsuzluğa kapıldığı anlar olmuyor mu peki? Elbette oluyor.
Ancak şu anda içinde olduğumuz gibi zor zamanlarda elimizden gelen her yerde güzelliği ve umudu bulmaya çalışmamız gerekiyor. Sanatçılar, pandemi sürecinde, koşulları çerçevesinde evlerinden bizlere sosyal medya aracılığı ile ulaşıp, bize umut olmadılar mı, her şeyin mümkün olduğunu göstermediler mi, bize moral vermediler mi?
“Umut karanlıkta başlar, umut öyle inatçıdır ki ortaya çıkıp doğru olanı yapmaya çalışırsan gün doğar. Bekle, seyret ve çalış; vazgeçme.” —Anne Lamott
Umut, bize yaşama sevinci ve amacı veren, karanlık tünelin sonunda gördüğümüz ışıktır. Umudu kaybetmek yolumuzu kaybetmek, hayatın anlamını kaybetmektir.
Umut kavramı bazen iyimser olmak ile karıştırılabilir. Ancak ikisi aynı şeyler değildir. İyimserlik, genel olarak olumlu beklenti içinde olmaktır, pasiftir. Umut ise spesifiktir, genellikle tek bir konuya odaklanır. Amaca ulaşmak için planlama yapmayı, aktif olarak çalışmayı içeren bir eylemdir. En karamsar insanlar bile bir şey hakkında umut besleyebilirler. Umut cesaret ve risk almaktır. Her zaman hatırlamalıyız ki risk almazsak, yol alamayız.
Peki umudumuzu canlı tutmak için ne yapabiliriz? Umudumuzu korumak için hangi kaynaklardan yararlanabiliriz? Umudu, hayatımızda kendimizi iyi hissetmemize yardımcı olacak araçlardan, faaliyetlerden yararlanmaya başlayarak canlandırabiliriz. Bu faaliyetler her zamanki öz bakım rutininizi, gerçek ve sağlıklı ilişkiler kurmayı, size neşe veren ve daha iyi hissettiren aktiviteleri içermelidir. Bunlar egzersiz yapmak, yaratıcı bir projeye başlamak, Zoom'da arkadaşlarınızla birkaç saat geçirmek olabilir.
Peki umudun kaynağı sanat olabilir mi? En sevdiğiniz müziği tekrar tekrar dinlemek, şarkı söylemek, kitap okumak, resim yapmak, enstrüman çalmak... Bu faaliyetler, işler gerçekten zor olsa bile, direnç, amaç ve umut oluşturmanın temeli değil midir? Ayrıca bu faaliyetler kaygı ile felç olmamızı engelleyerek, devam etmemize, ileriye doğru adım atmamıza yardımcı olabilir.
Eğer Dünya daha iyi bir yer olsaydı, belki o zaman güzel sanat eserlerinden daha az etkilenir, onlara daha az ihtiyaç duyabilirdik. Hayatlarımız ne kadar zorlaşırsa, bir tablodaki çiçeğin zarif ve hoş tasviri bizi o kadar çok duygulandırıp, etkiler. Duygulanmamız, hatta bazen gözlerimizin dolması, aslında imajın üzücü olmasına değil, ne kadar güzel olduğuna verdiğimiz tepkidir.
Bu eserlerin bizi böylesine duygulandırıp, etkilemesinin bir nedeni de “gerçekliğin” esasen neye benzediğini çok iyi bilmemizden kaynaklanıyor olabilir. İşte tam da bu şekilde sanat bize umut ışığı olur ve zorlukların içinde o aydınlığa, güzelliğe ulaşabilme umudunu ve olabilirliğini hatırlatır. Eğer hayat bu kadar zor olmasaydı, sanatın üzerimizde böyle bir etkisi de olmayabilirdi.
Frederic Watts'ın “Umut” adlı eseri denizde yüzen bir dünyada tek başına oturan, gözleri bağlı bir kadın tablosudur. Peki, bu tabloya neden 'Umut' denildiğine dair herhangi bir fikriniz var mı?
“Hope”, 1886, Frederic Watts
Bir ipucu var mı? Gelin “umut”un sanat dilindeki ifadesine birlikte bakalım.
Tablonun geneline soğuk yeşil ve gri renk hakimdir, pusludur. Belirsizliği bize hissettirir. Kadın figure üzerinde tek bir tel kalmış liri çalmaya ve telin sesini dinlemeye çalışmaktadır. Resmin en üstünde gökyüzünde kadının göremediği tek bir küçük yıldız parlamaktadır. Yıldızın figürden uzakta ve görüş alanının dışında olması yıldızın orada olduğu gerçeğini değiştirmez. Yıldız bir umut sembolü olarak hizmet eder. Bu sembol izleyiciye, işlerin kadının düşündüğü kadar kötü olmadığına dair bir mesaj verir. Ancak kadının başka bir yerde var olan bu umudun farkında olmaması bir acıma duygusu da verir.
Banksy’nin “Her Zaman Umut Vardır” adlı eserinde rüzgarda saçları uçuşan küçük bir kızın balonunu kaybettiğini görüyoruz. Buradaki umut ne ile sembolize edilmiş sizce?
“There is Always Hope”, 2002, Banksy
Küçük kızın ulaşamayacağı bir yerde duran balon, barışı, mutluluğu, masumiyeti, yaşama sevincini, umutları ve hayalleri sembolize edebilir. Ancak küçük kızın balonu bırakıp bırakmadığından veya balonu geri almaya mı çalıştığından emin değiliz. Belki küçük kız kaybedilen çocukluğunu, masumiyeti veya kaybettiği bir ebeveyni yakalamaya çalışıyordur. Genelde çocukların balonlarını kaybetmeleri onlar için dünyanın sonuymuş gibidir. Ancak burada balonunu kaybeden küçük kız tedirgin gibi görünmemekte.
Banksy küçük kızın bulunduğu duvarın rengini balonun kırmızısı ve kızın silüeti ile kontrast oluşturması için beyazlatmıştır. Ancak duvarda parlak bir beyaz ile “Her zaman umut vardır” sözlerinin yazılı olduğu yeri kirli bırakmıştır. Böylelikle bekli de bize karanlığın içinde her zaman umut olduğunu vurgulamaya çalışmaktadır. Hatta belki de küçük kızın bulunduğu duvarın rengini beyaz renk olması kızın umut ile çevrelendiğini gösteriyor olabilir. Banksy'nin bu eseri, beraberindeki görüntüyü nasıl yorumlarsak yorumlayalım, duvardaki sözcüklerden dolayı izleyicide olumlu bir duygu bırakmakta.
Sanat, fiziksel, duygusal, sosyal ve zihinsel sağlığımzı korumanıza yardımcı olduğu gibi, hayat kontrolden çıkmış ve öngörülemez gibi hissettiğimizde dört gözle bekleyeceğimiz yaratıcılık dolu küçük anlar da sağlar. Ressam Gerhard Richter’in dediği gibi “ Art is the highest form of hope - Sanat umudun zirvesidir.”
Peki sizce umut nedir, umudu nasıl korur ve canlı tutarız? Yorum ve düşünceleriniz bekliyorum.
Güçsüzlüklerinizin içinden güç, zorlukların içinden fırsat, umutsuzluğun içinden umut bulabilmeniz dileklerimle.
Web
Instgram
Yorum Yazın