Toplumsal, Siyasal ve Ekonomik Bir Örgütleniş Biçimi: Feodalite Nedir?
Feodalite, Orta Çağ'ın başlarında Batı Avrupa'daki sosyal, ekonomik ve politik koşulları belirleyen bir örgütleniş biçimidir. Bu sistemde en önemli üretim aracı topraktır. Zenginliğin ölçüsü de toprağa bağlıdır ve en büyük toprağa sahip olan kişi en zengin olarak kabul edilir. Bu sistemde toprak gücü az olan halk, serbest köylüler ve köle köylüler olarak ikiye ayrılırdı. Feodalite veya diğer adı ile derebeyliğin ortaya çıkmasının en önemli nedeni ise Kavimler Göçü'dür.
Bu içeriğimizde feodalite hakkında merak edilenlere ulaşabilirsiniz.
Feodalite Nedir?
Feodalite veya derebeylik, Ortaçağ Avrupası başta olmak üzere tarihin birçok evresinde karşılaşılan bir sistemdir. Toplumsal, ekonomik ve siyasal bir örgütleniş biçimi olarak tanımlanır. Feodalitede bir hiyerarşi vardır. Merkezi otorite zayıftır ve ekonomi açısından da kendi kendine yetme üzerine kuruludur.
Feodalitenin temelleri toprak sistemine dayalıdır. Vasal (korunan) ve süzeren (koruyan) ilişkisi ön plandadır. Tek üretim aracı topraktır. Eşitsizlik temeline dayalı olan feodalitede zenginliğin ölçüsü de toprağa bağlıdır. Derebeyler, ailesinden kalan topraklara hükmedebilirdi ve köylülerin o topraklarda yetiştirdiklerine de el koyabilirdi.
Halkın hiçbir hakkının bulunmadığı feodalitede toprak gücü küçük olan halk, 'Serbest köylüler' ve 'Köle köylüler' olmak üzere ikiye ayrılırdı. Serbest köylüler, vergi ödeyip angarya işleri yapardı. Köle köylüler ise hiçbir hakkı olmayan sınıftı. Toprak karşılığı alınır ve satılırlardı.
Feodalite Neden Ortaya Çıktı?
Feodalitenin ortaya çıkmasının en önemli nedenlerinden biri Kavimler Göçü'dür. Bunun yanı sıra feodalitenin ortaya çıkmasında önemli etkenler şunlardır:
Roma İmparatorluğunun yıkılması
Avrupa'nın siyasi olarak bölünmesi ve bir kargaşa içerisinde kalması
Barbar krallıkların ülkelerini parçaya ayırarak yönetmesi ile yeni yeni devletlerin ortaya çıkması
Düzeni sağlayabilmek için yasaların yerini toprağa dayalı güçlerin alması
Toprakları az olanların, toprağı fazla olan zenginlerin yanına sığınması
Feodalitenin Özellikleri
Feodalite yönetiminin özellikleri şu şekildedir:
Ticaret hayatı bitmiş ve ekonomi tarıma dayanmıştır.
Zenginliğin göstergesi toprak olmuştur.
Kralların yetkisi derebeylere geçmiştir.
Derebeyler ve ruhbanlar halk üzerinde ciddi baskı kurmuştur.
Özgür düşünce yasaklanmıştır. Skolastik düşünce egemen hale gelmiştir.
Feodalite, zamanla amacını ve özelliğini yitirmiştir. Derebeyler güçlendikçe halkı sömürmeye başlamıştır. 18. yüzyılda köylülerin ayaklanması ile feodalite gücünü kaybetmeye başlamıştır.
Feodalitede Toplumsal Sınıflar
Asiller: En imtiyazlı sınıftır. Bunların üstünde senyör adı verilen derebeyler bulunurdu.
Rahipler: Papa'ya bağlı olarak çalışan imtiyazlı bir sınıftır.
Burjuvalar: Ticaret ve sanayi ile uğraşanlardır.
Köylüler: En kötü şartlarda yaşayan sınıftır.
Feodalitenin Yıkılması
Avrupa'da 10. yüzyıldan sonra ticaret yavaş yavaş güçlenmeye başlamıştır ve bunun üzerine feodalite kırılmaya başlamıştır. Fiilen ortadan kalkması ise uzun zaman almıştır. Feodalitenin son kalıntıları da Sanayi Devrimi ile son bulmuştur.
Haçlı Seferleri, coğrafi keşifler, devrimler ile birlikte derebeylik rejimi kırılmış; yerini mutlak krallığa bırakmıştır.
Yorum Yazın