Korkut Ulucan Yazio: Sindemi ve Epigenetik
2019 yılı sonu nasıl da hayatımızı değiştirdi, özelliklerimiz, alışkanlıklarımız nasıl da değişti. Hatta yeni alışkanlıklarımıza yelken açtık, kendimizi baştan tanımaya başladık. Halbuki ne de farklı özelliklerimiz varmış...
Her geçen gün, pandeminin uzaması, hatta artık sindemi teriminin ön plana çıkması, biyolojik yapımızı yeni adaptasyonlara davet etmeye başladı.
Tam kontrol altına alındı diyoruz, haydi sar başa oluyor, yeni varyantlar bizlere ummadığımız cevaplar veriyor, oyunu sil baştan başlatıyor…
Hepimizin morali bozuldu, moral bozukluğundan artık psikolojik bozukluk veya düzensizliklere doğru çoğumuz geçiş yaptı. Halbuki biz böyle değildik, çok çabuk sinirlenmeye başladık, hatta kişiliğimiz mi değişti…
Yemek düzenimiz, içeriğimiz, yemek yeme saatlerimiz değişti, hayatımızı yeniden düzenledik. İş hayatımızda değişiklikler yaptık, yeni düzene uymaya çalıştık. Tabi bu değişiklikler maalesef hızlıca oldu, biraz da zorunluluktan. Halbuki genetik yapımız bu tip hızlı değişikliklere tam olarak hazır değil, yani metabolizma düzeyinde harikalar yaratan genetik yapımız bu tip hızlı değişikliklerin psikolojik taraflarına bu kadar hazır değil.
Bazı bireyler bazı durumlar için eğer ilgili genleri taşıyorsa o özelliğe yatkındır diyoruz. Örneğin anksiyeteye bazı bireyler çok daha yatkındır.
Ama şu anda anksiyete problemi arttı, yeni duruma alışma sürecimizde... Peki bu genler, yani bizi anksiyete problemine yönlendiren genler, bu kadar yaygın mı? Şüphesiz olmamalı, tüm toplumu genetik açıdan analiz etmeden bilemeyiz.
Tam bu esnada devreye epigenetik faktörler giriyor. Yani genlerin yapısının değil, işleyiş mekanizmasının değişimi. Aslında birçok özelliğimiz ve hatta hastalıklarımızın bile altında epigenetik mekanizmalar yatmakta. Çevresel faktörler, ki günümüzde bu faktör SARS-CoV-2, genlerimizin değişmesini ve aslında normalde üstesinden gelebileceğimiz mekanizmaların altından kalkamamamıza neden oluyor. Ve bazı özelliklerimizin değişimi…
O yüzden ister pandemi ister sindemi, adı ne olursa olsun. Önemli olan bizlerin genetik yapımız hakkında bilgi sahibi olmamız ve bu genetik yapının özelliklerine göre hayatımızı şekillendirmemiz. İşte o zaman epigenomumuzun isteği ortamı sağlamış oluruz…
Yorum Yazın