Hitit dili ve çivi yazısının sırlarının çözülmesiye ortaya çıkan dünyanın ilk melodisi
Dünyanın 3400 yıllık en eski şarkısı Hitit dilinde (Hittite Language) çıktı !
Çivi yazısı tarihin çok eski çağlarında ön Asya’nın
birçok bölgelerinde yaşamış kavimlerin kullandığı bir yazı şeklidir. Yatay ve
dikey çizilmiş çizgilerden meydana gelen bir yazım şeklidir. Çizgilerin ucunda
çivi başı gibi üç köşe başlar vardır.
Yazıyı Sümerlerliler icat etmiş, Hititler,
Asurlular, İranlılar tarafından Miladın birinci yüzyılına kadar kullanılmıştır.
Zamanla geliştiği halde, hiç bir zaman Fenike yazısı gibi harfleri yan yana
getirmek esasına dayanmamıştır. Hamurabi Kanunları gibi tarihi eserler 5.000
yıl öncesinden zamanımıza bu yazı sayesinde gelebilmiştir.
HİTİT DİLİ (HİTTİTE LANGUAGE) YANİ HİTİTÇE NASIL ÇÖZÜLDÜ ?
Hitit Dili, Hint-Avrupa Dillerinin Anadolu’nun alt
grubuna dahildir. Muhtemelen bir Hint-Avrupa öncesi eski Anadolu dili konuşan
Hattilerden Hatti ifadesini ülkeleri için kullanmışlardır. Buna karşın
dillerine Kaniş (Neşa) kentinden alınma Nesili (Nesçe) derlerdi.
Hititçe, bugüne kadar bilinen en eski Hint-Avrupa
dilidir. Hitit İmparatorluğu’nda bunun dışında Luvi ve Pala dillerinde olduğu
gibi Hititçe’yle az veya çok akraba olan başka diller de kullanılmaktaydı.
Luvca’nın dinsel konularda önemi vardı. Hitit hiyeroglifleri ve Luvi dili Bu
dillerle beraber Hititçe, diğer Hint-Avrupa dillerinden kelime hazinesi
açısından kısmen farklı olan Hint-Avrupa dillerinin Anadolu kolunu
oluşturmaktaydı.
Bunun yanında farklı yazılar da kullanımdaydı. Resmi
diplomatik yazışmaları ve saray arşivleri‚ sur (Akad) çivi yazısıyla yazılırken
kayalardaki kabartmalar ve yazıtlar için Hiyeroglif denilen yazı kullanılırdı.
Bugün, bu harflerle yazılan dilin bir Luvca lehçesi olduğu bilinmektedir.
Hurrice de önemli bir diplomatik yazışma diliydi ve bilhassa Mittani İmparatorluğu’yla
yapılan yazışmalarda kullanılırdı. Hitit çivi yazısının dili yani hititçe alfabe (hitit alfabesi) Friedrich Hrozny tarafından 1915’te çözülmüş, Hitit hiyeroglif yazısının 1940’lı yıllarda başlayan çözülmesinde ise Helmuth Theodor Bossert’in büyük katkısı olmuştur.
HİTİT DİLİ VE ÇİVİ YAZISININ SIRLARININ ÇÖZÜLMESİYLE ORTAYA ÇIKAN DÜNYANIN İLK MELODİSİ
Hurri İlahisi adındaki Dünya’nın en eski melodisi, insanlık tarihine ait bugüne kadar gün
yüzüne çıkarabildiğimiz en eski şarkının MIDI formatındaki halidir.
Notalar, Milattan Önce 14. Yüzyıla tarihlenmiştir.
3400 küsür yıllık bu şarkı, antik Suriye kenti Ugarit’ten çıkarılmıştır. Kaynaklar
melodinin Sümer Medeniyeti’nden kaldığını iddia ediyor olsa da, o dönemde
bölgede Sümerler bulunmamaktaydı. Bunun yerine Hurriler bulunuyordu ve diğer kaynaklar
da melodinin Hurriler’e ait olduğunu doğrulamaktaydı. Hurriler’in isimleri
birçok farklı medeniyette farklı farklı anıldığı için tespiti zorlaşmaktadır.
Babiller onlara Hanigalbatlar demiştir. Mısırlılar ise Naharina... Ancak ne
olursa olsun, notaların çok eski bir insan topluluğuna ait olduğu kesindir.
Metnin notalara dönüştürülmesi oldukça uzun bir
zaman almışsa da, günümüzde halen geçerliliğini koruyan 7 notalı diatonik
skalanın günümüzden binlerce yıl önce de kullanıldığını doğrulamıştır.
Melodinin daha dinlenebilir bir versiyonuna alttaki linkten
ulaşabilirsiniz.
Dünyanın 3400 yıllık en eski şarkısı Hitit dilinde (Hittite Language) çıktı !
Elbette Sümerler şarkılarını midi klavye kullanarak
icra etmiyorlardı. Keza, yazdıkları şarkının ritmi de sadece bir tahmine
dayanıyor. Fakat tarihçilerin ve antik müzikologların notalara dair oldukça iyi
bir fikri var ve videodaki sesler, Sümerler’in (dolayısıyla antik
medeniyetlerin) müzik zevki hakkında bazı fikirler verebilir.
KAYNAK : Dünyanın en eski şarkısı
Yorum Yazın