Hayvanların Göç Edecekleri Yerleri Nasıl Belirlediklerini Daha Önce Merak Etmiş miydiniz?
'İnsan, düşünen hayvandır' gibi kalıplaşmış sözlerle hayvanların düşünemediğini varsayıyoruz. Peki onlar düşünemiyorlarsa, mevsimden mevsime göç yaptıkları noktaları nasıl belirliyorlar?
Çalışma, somon balıkları üzerinde yürütüldü.
2014 yılında yürütülen ve Current Biology'de yayınlanan bir çalışmaya göre somonlar, göç edecekleri noktaları dünyamızın manyetik alanına göre tayin ediyorlar. Kısacası bu canlıların gerçekleştirdiği göç, gezegenin manyetik alanını hissetmek ve bunun neticesinde bir zihin haritası oluşturmak gibi aşamalar içeriyor.
Somonlar nehirlerde doğuyor ve yaşamlarının ilk kısmını tatlı sularda geçiriyorlar.
Yetişkinliğe ulaştıklarında ise yaşamlarının büyük kısmını oluşturacak göçlere başlıyorlar ve bu süreçte okyanuslarda binlerce kilometre yol kat ediyorlar. Somonların bu göçleri nasıl bir plan dahilinde gerçekleştirdiği uzun yıllardır cevap aranan bir konu olmakla beraber, bu balık türünün dünyanın manyetik alanına göre hareket ettiği fikri bilim çevrelerince uzun zamandır tartışılıyordu. Şimdi ise bu konuyla alakalı pek bir şüphemiz kalmadı gibi...
Kısacası pek de zeki olmadığını düşündüğümüz bu canlılar, göç sırasında kalıtsal manyetik haritalarını kullanıyorlar...
Üstelik göçlerini bu hisle gerçekleştiren tek canlı somon da değil. Araştırma yalnızca somonlar üzerinde gerçekleştirilmiş olsa da, pek çok deniz canlısının göçlerini bu içgüdüyü kullanarak gerçekleştirdiği düşünülüyor. Bu, onlara atalarından kalan bir özellik ve daha önce hiçbir deneyimleri olmasa da, bulundukları bölgenin manyetik alanına göre hareket ederek her seferinde aynı göç yolunu izleyebiliyorlar.
Oregon Eyalet Üniversitesi'nden Nathan Putman, konu hakkında şunları söylüyor:
'Çalışmamızın sonuçları, somonların daha okyanusa çıkmadan önce göç edecekleri lokasyonları bildiklerini gösteriyor. Böylelikle yaşamları boyunca hareket edecekleri ve yaşamlarını sürdürecekleri noktaları belirlemek için düşünmeleri gerekmiyor...'
Putman ve çalışma arkadaşları, kral somonları farklı manyetik alanlara maruz bıraktılar.
Yaratılan yapay okyanus ortamında kuzey ve güney kutupları yaratan araştırmacılar, balıkların devamlı olarak aynı yay üzerinde hareket etme eğiliminde olduğunu gözlemledi. Bu özelliğin karada yaşayan canlılarda bulunup bulunmadığı konusunda belirli gözlemler bulunmakta; ancak bu veriler deniz canlılarında gözlemlenen eğilim kadar kesin değil...
Gözlemlenen bir diğer deniz canlısı ise deniz kaplumbağaları.
Somonlar üzerinde yürütülen çalışmalardan önce deniz kaplumbağaları üzerinde çalışan Putman ve ekibi, bu türün canlılarında da kalıtsal manyetik haritanın bulunduğunu tespit etti. Üstelik kaplumbağalardaki bu yetenek, somonlarda gözlemlenen eğilimle pek çok açıdan benzerlik gösteriyor. Jeomanyetik navigasyonu kullanarak hareket eden kaplumbağalar, bu özelliklerini genellikle kıyılardan uzak durmak ve açık okyanusun güvenli noktalarına göç etmek için kullanıyorlar.
Çalışmayı yürüten araştırmacılar, bu özelliğin diğer deniz canlılarında da bulunabileceğini düşünüyorlar.
Uzun süreli ve uzun mesafeli göç yapan tüm deniz canlılarının bu özelliğe sahip olabileceğini düşünen araştırmacılar, fokların, balinaların ve köpek balıklarının da bu yöntemle göç ediyor olabileceğini belirtiyor. Deakin Üniversitesi'nden Graeme Hays, önümüzdeki dönemde aynı yeteneğin diğer canlılarda da olup olmadığının araştırılacağını ifade ediyor. E bize de bekleyip görmek kalıyor...
Yorum Yazın
Hayvanlar tabi ki düşünür. İnsanlardan daha akıllılardır hatta. Yaşadıkları çevreyi korurlar. Gerizekalı gibi daha çok para için yaşam alanlarını yok etmezle... Devamını Gör