Yaşarken herkes kendi yanıtını bulmaya çalışır ve ancak ölümle gerçekten bu soru yanıtlanabilir; çoğu zaman daha fazla güç, servet, seks, aşk, entelektüel tartışmalar ya da günü yaşamak ilk akla gelen yanıtlar olur.
Hayat bir hikâyeye benzer; önemli olan hikâyenin uzun olması değil, iyi, etkileyici, erdemli olması, geride iz bırakmasıdır.
Değeri “uzun” yaşanmasında değil, “iyi” yaşanmasında gizli olan hayatın anlamını ve mutluluk, sevgi ve erdem gibi değerleri yorumlayan felsefede;
“Düşüncelerin neyse hayatın da odur. Hayatın gidişini değiştirmek istiyorsan düşüncelerini değiştir.” diyen Shakespeare’in tiyatral karakterlerinde;
“Korku, hayat hakkındaki yanlış bir kanaatimizden kaynaklanıyor.” diyen Wittgenstein’ın dil oyunlarında;
“Hayatın ne kadar kısa olduğunu anlamak için insan çok yaşamalıdır.” diyen Schopenhauer’un istenç kavramında;
“Yalnızlık, birlikte var olmanın bir biçimidir.” diyen Heidegger’in hiçlik tartışmalarında;
“Hayat üç bölümdür; dünyayı değiştireceğini sandığın, değişmeyeceğini anladığın ve dünyanın seni değiştirdiğine emin olduğun.” diyen Sartre’ın endişe tarifinde;
“Dünya hayatı bir rüya gibidir senin için. Yolculuğu sen yaparsın, nereye gittiğini kader çizer.” diyen Goethe’nin canlı doğanın sürekli bir değişim içerisinde olduğu savında;
“Hep denedin, hep yenildin, olsun, gene dene, gene yenil, daha iyi yenil.” diyen Samuel Beckett’in belki yaklaşımında;
“Hayatta gerçeklerle yaşa ve her zaman onları savun; takdir eden olmasa bile, vicdanına hesap vermekten kurtulursun.” diyen Ernesto Che Guevara’nın direnişinde;
“Yaşamın amacı ölümdür. İnsanın sağlığını koruyan iki faktör vardır; işini sevmesi ve hayatı sevmesi.” diyen Freud’un bilinçdışı tanımında aramak gerekir.
Yaşamak, haz ve elemin bir karışımı olan hayattan keyif almak, bir sanattır ve hayallerle süslenen bu sanat bir insanın yapabileceği en önemli, en zor ve en çetrefilli sanat türüdür. Bu sanatta kullanılabilecek tek araç insanın kendisi ve potansiyel güçleridir. Bu nedenle, insana nasıl olması gerektiğini öğreten hayat, yaşla değil, yaşamakla anlaşılır.
Yorum Yazın