Davutoğlu: 'Türkiye ile Irak Örnek Gösterilecek'
Başbakan Davutoğlu, 'Türkiye ile Irak omuz omuza verdiğinde dünyada örnek olarak gösterilecek ikili bir ekonomik havza oluştururlar. Yeter ki bölgede barış ve huzur olsun' dedi.
Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Irak Başbakanı Haydar El İbadi, baş başa ve heyetlerarası görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Ziyaretin üç boyutunun olduğunu ve hem Türkiye'de hem Irak'ta yeni hükümetlerin kurulduğunu hatırlatan Davutoğlu, kendisinin G20 toplantısı, KKTC ve Azerbaycan'a yaptığı ziyaretleri dışında ikili ilişkiler anlamında yaptığı ilk büyük ziyaretin Bağdat'a olduğunu vurguladı. Davutoğlu, 'Bu da Bağdat'a ve Irak'a verdiğimiz önemin bir göstergesi' diye konuştu.
İbadi'nin hükümeti kurmasının ardından telefonla arayarak tebrik ettiğini, şimdi de bizzat gelerek tebrik ettiğini dile getiren Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Irak'ta demokratik seçimler sonrası, yapılan müzakereler, görüşmeler neticesinde böyle kapsamlı, kapsayıcı bir hükümet kurulması Türkiye'yi çok memnun etmiştir. Irak'ın bir kez daha her zaman vurguladığım hususu vurgulamak istiyorum: Irak'ın istikrarı, barışı ve huzuru Türkiye'nin istikrarı, barışı ve huzurudur. Dünyada çok az iki ülke hem tarihi ve toplumsal ilişkiler bakımından hem de karşı karşıya kaldıkları tehditler ve avantajlar bakımından birbirlerine böylesine örtüşmüştür. Türkiye, her zaman Irak'ın huzurunu, toprak bütünlüğünü, iç siyasi barışını hep desteklemiştir ve Irak'ın her kesimini etnik, mezhep ve din farkı gözetmeden her bir Iraklı'yı kardeş olarak görmüştür, bundan sonra da kardeş olarak görmeye devam edeceğiz.'
'Irak'ı tehdit eden yapılar Türkiye için de tehdit niteliği taşıyor'
Irak'ın bölgenin hem önemli bir ülkesi olduğunu hem de doğal ve insan kaynaklarıyla gelecekte yükselen ekonomik güçleri arasında olabilecek bir ülke olduğunu söyleyen Davutoğlu, 'Bugün Irak'ın karşı karşıya kaldığı başta IŞİD terörü olmak üzere güvenlik riskleri konusunda da tutumumuz gayet açıktır. Irak'ı tehdit eden yapılar, Türkiye için de bir tehdit niteliği taşıyor. İster IŞİD, ister PKK veya diğer formlarda olsun her türlü terör karşısında Türkiye'nin tutumu açık ve nettir' diye konuştu.
Ziyaretin ikinci önemli boyutunun iki ülke arasındaki ilişkilere yeni bir ivme kazandırmak olduğunu söyleyen Davutoğlu, 5 yıl önce Bağdat'ta iki ülke arasında ortak kabine toplantısı gerçekleştirildiğini ve bunun bölgeye örnek teşkil ettiğini anımsattı. Davutoğlu, şöyle devam etti:
'O günden bugüne ilişkilerimizde çok olumlu gelişmeler olduğu gibi bazı iniş çıkışlar da yaşandı. Bu doğaldır ama şimdi bugün yaptığımız Sayın İbadi ile gerek baş başa, gerek heyet üyelerimizle yaptığımız görüşmelerde mutabık kaldığımız husus bir an önce bu mekanizmayı harekete geçirmektir ve bir an önce ilişkilerimizi kaldığı yerden en güçlü şekilde geliştirmektir. Onun için de ben biraz önce 24-25-26 Aralık tarihlerinden birinde inşallah Sayın İbadi'yi ilgili bakanlarıyla birlikte Türkiye’de ortak kabine toplantısında buluşmaya davet ettim, kendisi de bunu kabul ettiler.'
İki ülke arasındaki ilişkilerin siyasi, ekonomik, kültürel boyutları olduğunu ve bunlarda yepyeni bir dönemin başladığını ifade eden Başbakan Davutoğlu, 'Ekonomik ilişkilerde de enerji işbirliği alanında, ticarette, yatırımda, tarımda yine geniş bir işbirliği alanımız mevcut bunları bıraktığımız yerden çok daha büyük bir ivmeyle devam ettirme konusunda kararlıyız. Türkiye ile Irak omuz omuza verdiğinde dünyada örnek olarak gösterilecek ikili bir ekonomik havza oluştururlar, ulaştırmadan enerjiye tarımdan sanayi yatırıma kadar olağanüstü bir imkan var elimizde. Yeter ki ülkelerimizde ve bölgede barış ve huzur olsun' diye konuştu.
Bölgesel gelişmelerin de ele alındığını dile getiren Davutoğlu, 'Aslında demokratik dönüşüm noktasında örnek ülkelerden biridir ve önemli bir tecrübe birikimi söz konusu olmuştur. Bölgemizdeki en önemli husus bölge barışı itibarıyla hem bütün grupları bünyesinde barındıran ve demokratik meşruiyete, istikrara dayanan siyasi yapıların mevcudiyetidir. Türkiye ile Irak arasında ikili ilişkilerin gelişmesinde, bu dönemde her iki ülkede de yeni hükümetlerin kurulması ve halktan meşruiyetini alan güçlü yapıların ortaya çıkmasının önemli bir payı olmuştur' dedi.
Suriye konusu başta olmak üzere diğer konuların da görüşmede gündeme alındığını dile getiren Davutoğlu, 'Bizim için Suriye'de ve Irak'ta sadece bu ülkeleri değil bütün bölgeyi tehdit eden terör tehlikesine karşı çalışma zarureti vardır ama aynı zamanda Suriye söz konusu olduğunda, belki Türkiye ve Irak, Suriye'nin komşusu iki ülkedir, Suriye'deki her gelişme bizi etkiliyor, oradaki güç boşluğu bizi etkiliyor, oradaki yaşanan acıların ortaya çıkardığı mülteciler bizleri etkiliyor. Türkiye, şu anda 2 milyona yakın Suriyeli mülteciyi ağırlıyor. Irak'tan da gelen yaklaşık 200 bin Iraklı kardeşimiz Türkiye'ye sığındı son 4-5 ay içinde. Bunun 40 bin kadarı Yezidi. Bunların bir kısmı geri döndü ama büyük bir çoğunluğu Türkiye'de' değerlendirmesinde bulundu.
Irak'tan ve Suriye'den Türkiye'ye sığınmak isteyenlere kapılarının açık olduğunu söyleyen Davutoğlu, Saddam Hüseyin döneminde de Türkiye'nin Irak'tan kaçanlara kucağını açtığını söyledi. Davutoğlu, 'Hangi gerekçeyle olursa olsun, ister terör tehdidi karşısında ister kendi halkına scud füzeleriyle, hava bombardımanıyla saldıran ve savaş suçları işleyen bir rejimden kaçış şeklinde olsun Türkiye'nin toprakları bütün bu anlamda mağdurlara açıktır. Ümit ederiz, Suriye'de bir an önce Suriye halkına acılar yaşatan bu gelişmelerin sonu gelir ve Suriye'de kalıcı barış ve istikrar sağlanır. Bu kalıcı barış ve istikrardan en fazla olumlu şekilde etkilenecek ülkeler de Türkiye ve Irak olacaktır' dedi.
İki ülke olarak bölgesel gelişmelerde bundan sonra daha sık istişare yapma kararı aldıklarını ve her konuyu açık yüreklilikle paylaşarak bölge barışına ve istikrarına katkıda bulunma konusunda kararlı olduklarını dile getiren Davutoğlu, 'Uluslararası alanda da Türkiye her zaman Irak'ın inisiyatiflerine, girişimlerine, üyeliklerine destek vermiştir, vermeye devam edecektir. Birleşmiş Milletle zemininde, önümüzde G20 dönem başkanlığımız var, bu zeminlerde de Irak'ın kanaatlerini duymaktan ve Irak'ın kanaatleri konusunda küresel alanda Irak'la işbirliği yapmaktan büyük memnuniyet duyacağız' ifadelerini kullandı.
İbadi: 'Ele aldığımız diğer bütün konularda Türkiye ile mutabakata vardık”
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi de Davutoğlu’nun Irak ziyaretinin, olumlu ilişkilere ve geleceğe dönük olumlu adımların atılmasına vesile olmasını diledi.
Davutoğlu ile terörün bölgeye yönelik tehdidini ve ikili ilişkileri ele aldıklarını aktaran İbadi, “Terör örgütü IŞİD’le mücadele ve ele aldığımız diğer bütün konularda Türkiye ile mutabakata vardık” dedi.
İbadi, 'ortak istihbarat ve bilgi paylaşımında da prensipte anlaştıklarını' ifade ederek, “Güvenlik ve askeri işbirliği alanında, iki ülkenin ortak yürüteceği çalışmalara ilişkin heyetler arası görüşmeler sürecek. Irak güvenlik güçlerinin eğitimi için Türkiye’nin desteğini memnuniyetle karşılıyoruz' diye konuştu.
Güvenlik işbirliği alanında da mutabık kaldıklarını kaydeden İbadi, IŞİD’in sadece Irak için değil, bütün bölge için tehdit olduğunu vurguladı.
Türk şirketlerine davet
'Türk şirketlerini, yatırım için tekrar Irak’a davet ediyorum' diyen İbadi, şunları söyledi:
'Biliyorum ki geçen dönemde bazı şirketler, Türkiye’ye döndü. Ancak tekrar gelmeleri için yeni bir sayfa açıyoruz. İki ülkenin çıkarına ortak hareket etmemiz gereken konular var. Halklarımızın çıkarları üzerinde kurmamız gereken yeni ilişkiler var.'
IŞİD’le mücadelede başarı kaydettiklerini anlatan Başbakan İbadi, Beyci kentinde kontrolü tamamen sağladıklarını, Beyci Rafinerisi'ne giden yolun da tamamen temizlendiğini belirtti. İbadi, Enbar, Salahaddin, Diyala, Musul ve diğer bölgelerde de IŞİD'i püskürtmeye başladıklarını sözlerine ekledi.
AA