Cinayet Saatini Böcekleri Kullanarak Bilimsel Olarak Çözme Sanatı: Adli Entomoloji
Bir cinayet saatinin böceklerle hesaplanacağını söylesek?
Hatta konuyu sadece cinayetle kısıtlamayalım; birçok ölüm vakasının tam zamanını böcekler sayesinde hesaplayabileceğinizi düşünün.
Bu enteresan konuya gelin birlikte bakalım...
Eğer bir şüpheli ölüm vakasıyla karşı karşıyaysanız, olası bir davada ölüm saatine ihtiyacınız olacak.
Saatin bu kadar önemli olmasının sebebi, davanın gidişatını etkileyecek olmasıdır. Miras meselelerinden tutun cinayet failinin alacağı cezaya kadar birçok durum, ölüm saatine göre yeniden yapılandırılıyor.
Ölüm saatini çözmede ise belki aklınıza gelmemiş olan değişik bir yöntem kullanılıyor: Böcekler üzerinden tahmin...
Adli entomoloji adı verilen bu bilim dalı, kişinin ne zaman öldüğünü, ölüm yerin taşınıp taşınmadığını; taşındıysa, hangi bölgeden geldiğini size söyleyebiliyor.
Peki bunu nasıl başarıyor?
Öncelikle şunu bilmemizde fayda var: Böceklerin yaşam döngüleri 4 ayrı evreden oluşuyor.
Bunlar yumurta, larva, pupa ve en son olarak ergin evresidir.
Bu evrelerdeki kalış süreleri böcekten böceğe değişiyor. Tabi bunları değiştiren başka unsurlar da var. Özellikle hava koşulları evreler arasındaki geçiş dönemlerinde oldukça önem taşıyor.
Adli entomolojide genellikle sinek türleri üzerinden tahminler yapılıyor. Bu sinek türleri bölgeden bölgeye farklı yayılım gösteriyor.
Yani Akdeniz Bölgesi'ndeki sinek türleriyle, İç Anadolu Bölgesi'ndeki sinek türleri birbirinden farklı. Hatta bu durum sadece bölgesel değil. Yüksekliğe, bölgenin dağlık veya düzlük olmasına göre de türler değişebiliyor.
Cesetin bulunduğu evrelere göre de yerleşen böcek türleri değişkenlik gösteriyor.
Cesedin çürümesi beş evreden oluşur: Başlangıç, şişme, aktif çürüme, ileri çürüme ve kuruma. Bu evrelere göre yerleşen böcek türleri de farklı olacaktır.
Bu bilgilerden sonra konumuza dönecek olursak: Ölümden oldukça kısa bir süre sonra - özellikle kişi açık havadaysa - sinekler bedeni adeta bir besin yuvası gibi kullanmaya başlıyor.
Vücuda yerleşmeye başlayan sinekler, yumurtalarını buraya bırakmaya başlıyor. Larva ve pupa evrelerini bedenden yardım alarak geçiren bu sinekler, en son ergin evreye ulaşıyor. Ancak ergin evrede ceset üzerinden beslenmiyorlar. Ceset onlar için sadece yavrularını geliştirebilecekleri bir alan.
Cesedin bulunduğu yerde araştırma yapan görevliler, cesedin üzerinden böcek yumurtalarını, larvalarını ve pupalarını toplar; bu evreleri dondurur ve daha sonra entomoloji laboratuvarlarına gönderilir.
Laboratuvara gelen böcek evreleri üzerinden araştırmalar yapılmaya başlanır.
Eğer böcek, cesedin bulunduğu bölgeye ait değilse bu cesedin taşındığı anlamına gelir. Böceğin türü göz önünde bulundurularak dünya üzerinde bulunduğu bölgeler belirlenir.
Örneğin ceset İç Anadolu'da bulunduysa, ancak üzerinden çıkan böcek sadece Akdeniz Bölgesi'inde bulunuyorsa bu durum, cesedin Akdeniz Bölgesi'nden geldiğini gösterir.
Bunun üzerine uygun düzenekler kurularak böceklerin büyüme evreleri arasındaki süreler hesaplanır.
Böcek, bu evreleri normal koşullardan farklı olarak tamamladıysa, taşındığından şüphe edilen bölgenin geçmiş dönemdeki hava durumu haritasına ihtiyacınız olacaktır.
Böceğin toplandığı zamanda hangi evrede kaldığı göz önünde bulundurulur ve hava koşullarına evrelerinin nasıl değiştiği göz önünde bulundurularak cesedin taşındığı yer belirlenir.
Cesedin bulunduğu evreyle üzerine en son yerleşen böcek türü hesaba katılır ve böceğin kaldığı evreden saat tahmini yapılır.
Örneğin ceset, ileri çürüme evresindeyse, o evreye ait böcek üstünde bulunacaktır. Bu böceğin gelişme dönemi göz önünde bulundurulup, o zamanki hava koşulları da hesaba katılarak kaç gün içerisinde bu evreleri atlattığı bulunur.
Bütün bu veriler, laboratuvarlarda hesaplanır ve en son noktaya varılır: Tam ölüm saati.
Veriler, adli tıp laboratuvarlarından gelen verilerle birleştirilir ve vaka daha net bir şekilde çözülmüş olur.
Yeni yeni gelişen bu bilim dalının birçok olaya ışık tutacağı hiç şüphesiz.
Bol bilimli günler dilerim...
Yorum Yazın
Grange'ın Şeytan Yemini'ni okuyanlar bunu beğendi.
Kanıt dizisinde prof.dr Sevil Atasoy anlatmıştı bu konuyu ve adli entomolojiyi ;hatta evinizdeki böceğin kaynağını tam olarak bilmiyorsanız komşunuzu bu böce... Devamını Gör
bones dizisini izleyenler bunu iyi bilir