Başarı Azmin Eseridir! Paralimpik Oyunlarının Yolculuğu
Günümüzde birçok insan kolay yoldan başarı elde etmenin yollarını arıyor. Ancak kolayca kazanılan başarının kıymetini bilmedikleri gibi, bu başarının bir gün ellerinden kayıp gideceğinin farkında değiller. Gerçek başarı, her zaman azimle çalışan ve mücadele edenlerin olur.
Bu yazıda, azmin zafere giden yolculuğunu, paralimpik oyunlarının doğuşunu, ülkemizin paralimpik oyunlardaki tarihsel sürecini, paralimpik oyunlar hakkında az bilinenleri ve paralimpik oyunlar olmadan neden olimpiyat oyunlarının yapılamayacağını öğrenmiş olacaksınız.
Paralimpik nedir?
Paralimpik Oyunları, dünyanın dört bir yanından farklı engelli gruplarına mensup elit sporcuların madalya için mücadele ettiği çoklu spor etkinlikleridir. İngilizce 'paralyzed' (engelli) ve 'olympic' (olimpiyat) kelimelerinin birleşiminden oluşan 'paralympic' kelimesi, bu oyunların adını oluşturur. 1948 yılında temelleri atılan oyunlar, o zamanlar sporcu bulmakta zorlanılsa da günümüzde milyarlarca insanı ekrana kilitleyen en büyük spor organizasyonlarından biri haline gelmiştir. Tüm Paralimpik Oyunları, Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) tarafından yaz ve kış olimpiyatlarının hemen ardından düzenlenir.
Paralimpik oyunlarının doğuşu
1940'lı yılların ortalarında İngiltere'de Dr. Ludwig Guttmann, askeri bir hastanede felçli hastalar için rehabilitasyon merkezi kurarak, II. Dünya Savaşı'nda yaralanmış parapleji hastalarının tedavisinde spordan faydalandı. Başlangıçta tekerlekli sandalye sporlarının gelişmesi için bireysel sporlardan yararlanan Guttmann, zamanla farklı engelli gruplarını da göz önünde bulundurarak spor çeşitliliği sağladı. Dr. Guttmann, tekerlekli sandalye sporunu olimpiyat ruhuyla bağdaştırarak, 1948 yılında ilk Stoke Mandeville Tekerlekli Sandalye Sporları Oyunlarını organize etti ve paralimpik oyunların temelini attı.
Bu gelişmelerden sonra Dr. Guttmann, oyunların uluslararası bir boyuta taşınması gerektiğini savundu. 1952 yılında Hollanda'dan gelen küçük bir sporcu kafilesiyle uluslararası ilişkiler adına önemli bir adım atıldı. 1957 yılında 'Stoke Mandeville Oyunları Komitesi' kurularak, oyunlar üç yıl boyunca burada düzenlendikten sonra, olimpiyatların yapıldığı şehirlerde gerçekleştirilmesi planlandı. Bu mümkün olmadığında ise başka şehirlerde düzenlendi.
Paralimpik oyunlar hakkında az bilinenler
Paralimpik Oyunlar’ın logosu, 'agitos' olarak adlandırılan ve hareket halindeki ruhu temsil eden yeşil, mavi ve kırmızı eğrilerden oluşur. Bu renkler, dünya genelinde kullanılan ülke bayraklarını simgeler.
Kör futbolunda, oyuncular arasındaki eşitliği sağlamak için tüm sporcuların gözleri bağlanır. Çünkü bazı sporcular kısmen görebilmektedir. Atletizm dalında yarışan görme engelli sporcular, iple bağlı oldukları rehberlerle koşma hakkına sahipken, yüksek atlama yapan sporcular rehberlerinin alkış temposuyla yüksekliklerini anlayabilirler.
2016 Rio Paralimpik Oyunları’nda, Suriye'deki iç savaş sırasında bacağını kaybeden yüzücü İbrahim el-Hüseyin ve İranlı disk atma sporcusu Shahrad Nasajpour'un yer aldığı iki kişilik mülteci takımı altın madalya için mücadele etti.
100 metre paralimpik rekoru, 10.72 saniyeyle bir uzvu eksik olan Nijeryalı sporcu Ajibola Adoye'ye aittir. Bu rekor, Kanadalı olimpiyat rekortmeni Donovan Bailey’in 9.84’lük derecesinin bir saniye gerisindedir.
2016 Rio Paralimpik Oyunları’nda Türkiye
Türk Milli Takımı, oyunlardaki en fazla altın madalyasını Rio’da elde etti. 6. kez katıldığı organizasyonda, 2004, 2008, 2012 yıllarında birer altın madalya kazanan Türkiye, 2016’da üç altın madalya ile en başarılı performansını sergiledi.
Altın Kadın Nazmiye: 2012 Londra Paralimpik Oyunları’nda 40 kiloda şampiyon olan Nazmiye Muratlı, 2016 Rio Paralimpik Oyunları’nda 41 kiloda 104 kiloluk kaldırışıyla dünya rekoru kırarak altın madalya sayısını ikiye çıkardı.
İkinci Altın Abdullah’tan: Masa tenisi erkeklerde (class 4) milli sporcu Abdullah Öztürk, finalde Çinli rakibini 3-1 yenerek altın madalyanın sahibi oldu.
Takım Sporlarında Bir İlk: Son Avrupa Şampiyonası’nda zirvede yer alan golbol kadın milli takımı, 2016 Rio Paralimpik Oyunları’nda da altın madalya kazanarak, takım sporlarında Türkiye’ye ilk şampiyonluğu getirdi.
Kübra’dan Gümüş Madalya: Milli sporcu Kübra Korkut, masa tenisi tek kadınlarda (class 7) finaldeki rakibine yenilerek gümüş madalya kazandı.
Rio’da 5 Bronz Madalya: Judo kadınlarda Mesme Taşbağ ve Ecem Taşkın, atletizm erkekler 1500 metrede Semih Deniz, atıcılık kadınlar 10 metre havalı tabancada Ayşegül Pehlivanlar ve masa tenisi çift erkeklerde Abdullah ve Ali Öztürk kardeşler bronz madalya kazandı.
2020 Tokyo Paralimpik Oyunları’nda Türkiye
2020 Tokyo Paralimpik Oyunları'nda Türkiye, 2 altın, 4 gümüş ve 9 bronz olmak üzere toplam 15 madalya kazanarak oyunları genel sıralamada 42. ve toplam madalya sıralamasında 25. sırada tamamladı.
Golbol Kadın Milli Takımı, ABD'yi yenerek üst üste ikinci kez paralimpik şampiyonu oldu. Masa tenisinde Abdullah Öztürk altın madalya kazanırken, Nesim Turan, Ali Öztürk ve Kübra Korkut bronz madalya elde etti. Sevilay Öztürk, yüzmede bronz madalya kazanarak Türkiye'ye bu branştaki ilk madalyasını getirdi. Okçulukta Türkiye 3 madalya kazandı: Nihat Türkmenoğlu gümüş, Bahattin Hekimoğlu bronz madalya alırken, Öznur Cüre ve Bülent Korkmaz ikilisi makaralı yay karışık takımda gümüş madalya kazandı. Judo ve tekvandoda ise Türkiye ikişer madalya elde etti. Judoda Recep Çiftçi ve Zeynep Çelik bronz, tekvandoda Meryem Çavdar gümüş ve Mahmut Bozteke bronz madalya kazandı. Atıcılıkta Ayşegül Pehlivanlar gümüş, halterde Besra Duman bronz madalya kazanarak Türkiye'nin başarılarına katkıda bulundu.
Paralimpik Oyunlar olmadan Olimpiyat oyunları yapılamaz!
Paralimpik Oyunları, artık Olimpiyat oyunlarının ayrılmaz bir parçasıdır ve bu iki organizasyon birbiriyle iç içe geçmiştir. 2001 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ve Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) arasında yapılan anlaşma gereği, bir ülkede Olimpiyat Oyunları düzenlenmeden önce o ülkenin Paralimpik Oyunlarına da ev sahipliği yapmayı taahhüt etmesi gerekmektedir. Bu kural, Paralimpik sporcuların hak ettiği değeri görmesini sağlarken, olimpiyat ruhunun kapsayıcılık ve eşitlik prensiplerine dayandığını vurgulamaktadır. Yani, Paralimpik Oyunları olmadan artık olimpiyat oyunları düzenlenemez.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio