Yaşadığınız Bir Anı Daha Önce de Yaşamışsınız Gibi Hissetmenize Neden Olan Dejavu ile İlgili Bilmeniz Gerekenler
Hepiniz mutlaka hayatınızın bazı dönemlerinde “Ben bu anı daha önce yaşamıştım.” veya “Sanki bu yeri daha önce de görmüş gibiyim.” cümlelerini kurmuşsunuzdur. İşte çoğu kişiyi geleceği görmeye başladığına inandıran bu durum “dejavu” adıyla biliniyor. Tabii, her şeyin olduğu gibi dejavu hissinin de bilimsel bir açıklaması var…
1. Dejavu’nun çıkış noktası tam olarak bilinmiyor, ancak bilimsel yaklaşım bunun aslında doğaüstü bir olay olmadığı ve hafızayla ilgili yaşanan bir anomali sonucu, olayın daha önceden yaşanmış gibi algılanmasından ibaret olduğu yönünde.
2. Dejavu, Fransızca kökenli bir kelime ve “zaten görülmüş olan” anlamına geliyor. Dejavu yaşayanlar bu deneyimi daha önceden yaşamadıkları bir olayı aslında yaşamış gibi hissetmek şeklinde tanımlıyorlar.
3. Dejavu hissi iki şekilde oluşur. Bunlardan ilki 'dejasenti' olarak adlandırılır ve daha önce yaşanmamış bir hissin anımsanması söz konusudur. İkincisi ise 'dejavizite'dir ve daha önce gidilmemiş bir yere gidilmiş hissine kapılma halidir.
İnsanlarda en çok dejasenti rahatsızlığı görülür.
4. Dejavu hissi, beyindeki mekanizmaların zamansal farklılaşması ile ortaya çıkan bir durumdur. Beynimizdeki hafıza sistemlerinin zamansal uyumsuzluğu dejavu hissi yaşamamıza neden olur.
Yani iki lobun milisaniyeden daha küçük bir zaman farkı ile çalışması nedeniyle bir taraf diğer taraftan önce algıladığı için geç algılayan taraf bu olayı daha önce yaşamış gibi olur.
5. Bilim literatüründe dejavu kelimesi ilk kez 1928 yılında Edward Titchener’ın Bir Psikoloji Kitabı isimli kitabında tanımlandı.
Dr. Titchener, bu durumu şöyle açıklıyor: 'Beyin, bir deneyime yönelik olarak tam bir algı üretmeden önce, kısmi bir algı yaratır. İşte bu kısmi algı, daha önce deneyimlenmiş bir olay olduğu hissi yaratmaktadır.'
6. Journal of Neurosciences adlı bir tıp dergisinde yayımlanan bir araştırmada, insanların aslında yaşamadıkları hayali olayları nasıl yaşamış gibi hissettiklerini bulmak üzere sağlıklı bir grup insanın beyin MR’ları çekilmiş.
Araştırmaya katılan deneklerin MR sırasında çok emin olarak hatırladıkları konularda beynin yan altında bulunan, bir olayın çok belirgin ve somut birçok ayrıntısını hafızalayan bölgedeki beyin faaliyetinde artış olduğu saptanmış.
7. Şizofreni, kişilik bozuklukları, anksiyete gibi bazı nörolojik bozukluklarla ilişkili olabileceği düşünülen dejavu hissinin bu hastalıklarla bir bağlantısı bulunamadı.
8. Dejavuyla arasında en çok ilişki bulunan rahatsızlık temporal lob epilepsisidir. Yapılan araştırmalara göre, temporal lob krizlerinden hemen önce dejavu hissi yaşanabiliyor.
Bu yakınlık, nörolojik düzeyde anomali yaratacak elektrik akımlarının dejavuya neden olduğu sonucunu güçlendiriyor.
9. İnsanların %70’i bu deneyimi hayatlarında en azından bir kez yaşadığını söylüyor. Yani sokakta gördüğünüz her 10 kişiden 7'si dejavu hissini daha önce deneyimlemiş.
10. Yapılan bazı farmakolojik araştırmalar, 'dopaminerjik etkilerin' kişilerde dejavu hissinin oluşması ihtimalini arttırdığını gösteriyor.
Gribin semptomatik tedavisinde kullanılan bazı ilaçların karıştırılmasının dejavu deneyimini belirgin şekilde arttırdığı tamamen rastlantı eseri tespit edilmiş.
Yorum Yazın
ben bu içeriği eskiden okumuştum sanki
ya yaşadıysak.
Şöyle bir soru sorayım; Ben bir rüya görüyorum.Üzerinden ortalama bir zaman geçiyor. (1-2 ay) Sonra o gördüğüm rüyayı aynen yaşıyorum. (Rüya gerçekçi ise ve ... Devamını Gör