Türkiye'de Neredeyse Tüm Futbol Yorumcularının Söylediği Klişeleşmiş 8 Söz
Futbol tartışma programlarına yılda ortalama ne kadar vakit harcıyoruz? Böyle bir araştırmanın yapılması lâzım. Neden mi? Zira futbola ilgi duyulan ilk anda karşımıza çıkan konuşan kafaların hayatlarımıza etkisini görmeliyiz. Ne yapar o konuşan kafalar? Cuma, Cumartesi, Pazar gecelerini ipotek altına alır, konuştukça konuşurlar. Mevzuları o geceki maçlar, ligdeki son durum, Türk futbolunun hâlidir. Lâkin bazıları 4-5 saati bulan programlarda bir noktadan sonra iş çığrından çıkar, konudan konuya atlanır.
1. Üç İhtimalli Bir Maç
Hiç kuşkusuz futbol tarihimizin en önemli analizi bu cümlede saklıdır. Kritik maçlardan önce görüşleri sorulan otoritelerimiz maçın sonucunu tahmin etmenin ne kadar zor olduğunu vurgulamak için dahiyane bir çözüm bulmuşlardır. Üç ihtimalli bir maç. X kazanabilir, Y kazanabilir, berabere bitebilir. Felsefi bir yanı da olan bu analizin hâlâ, 2014 yılında bile, kendine yer bulduğunu eklemeden geçmeyelim.Bu lafı'da en çok fotoğraftada yer verdiğim ''Rıza Çalımbay'dan duyduk.
2. Eyyam Yapıyorlar
Başlıktan tanıdık geldi değil mi? Hangi konu olursa olsun, bir futbol programında eyyam sözcüğünü kullandığınız an tartışmayı galip tamamlarsınız. Zira kimsenin tam olarak anlamını bilmediği bu kelime özellikle hakemler, yöneticiler ve federasyon yetkilileri için kullanılır. Eyyamcıyım, eyyamcısın, eyyamcı. Peki kim bu eyyamcı? Daha doğrusu ne demek? Günün koşullarına göre davranan kimse anlamına geliyor sözlüğe bakarsanız. Böyle deyince karizma olmadı değil mi? Eyyam daha gizemli. Her boş kaldığımız anda kullanmaya devam.
3. Verse Bir Şey Diyemezsin
Manzarayı bilirsiniz. Maçlar sona erer, özellikle Pazar akşamları televizyon spor programları ile dolar. Hakem hocaları bu ortamın tartışılmaz lideridir. Önemli kararlar, kırmızı kartlar, kaçan düdükler onlarla yorumlanır. Şüphesiz bütün o gürültü arasında duyulan en kendine has cümle budur. Yorumcular içinden çıkamadıkları kararlarda “Hakem buna penaltı verse kimse bir şey diyemez” diye işi yokuşa sürmeyi seçer.
İsviçreli bilim adamlarının yaptığı bir araştırmaya göre “Hakem bu penaltıyı verse bir şey diyemezsin” diyen yorumcular hakemin verdiği her karar üzerine yılda ortalama yüzlerce saat konuşuyor. Bu klişenin bir de kardeşi vardır, o da hakem hocalarının ağzından sıkça çıkar: 'Penaltı penaltı gibi olacak!'
4. Tatlı Sert Bir Mücadele
Sıkıcı bir maç mı izlediniz? Yorumlamak istemiyor musunuz? Ya da en azından “Bu maç sıkıcıydı” demenin afilli yollarını mı arıyorsunuz? O zaman “Tatlı sert bir mücadele” kalıbı hayat kurtarır. 1990’lı yıllarda çok moda olan bu klişe son yıllarda eski gücünde olmasa da ara ara hâlâ kendini hissettiriyor.
5. Avrupa’da Böyle Değil
Polemiklerin kısır döngüye döndüğü anlarda ise imdada bu ünlü klişemiz yetişir. Muhtemelen bir önceki yaz büyük kupalar için yurtdışı seyahati yapan, maçları yerinde izleyen kahramanlarımız “Bakın beyler Avrupa’da bu iş böyle değil” diye söze başlar, dünyayı kurtaran adam üslubuyla gördüklerini aktarırlar. İyi, güzel. Peki Avrupa'da saatlerce süren 150 futbol tartışma programı var mı? Otoriterele sormak lâzım.
6. Hoca Türkiye’yi Tanımıyor
Türkiye Ligi’ndeki bir takımın başına getirilen yabancı teknik direktörlerin er ya da geç karşılaşacağı kalıp budur. Bu hoca Türkiye’yi tanımıyor. Doğruluk payı yok mudur? Elbette vardır. Lâkin ayağının tozuyla ülkeye gelen, daha iki hafta takımla antrenmanlara çıkan bir teknik direktörden mucizeler yaratmasını beklemek de garip bir durum değil midir?
7. Ben Bir Duyum Aldım
8. Gününde Bir X
Büyük maçlar öncesi en alıştığımız manzaralardan biri de stattan yapılan canlı bağlantılardır. Bir örnek giyinen yorumcularımız stadyumda kendilerine uzatılan mikrofonlardan maça dair tahminlerde bulunur. “Üç ihtimalli bir maç” ile birlikte ekmek arası giden “Gününde bir X” en çok kullanılan kaçış cümlelerinin başında gelir. Çeşitli varyasyonları vardır. Gününde bir Arda Turan bu maçı alır. Türkiye, Türkiye gibi oynarsa kazanır. Bu kalıp değişir, aslolan kendisine ayrılan sürenin sonuna gelen futbol yorumcusunun edecek birkaç cümle bulmasıdır. Teşekkürler “Gününde Bir X”, çok kişinin hayatını kurtardın.
Yorum Yazın