Birleşik Krallık mı, Büyük Britanya mı, İngiltere mi? Şu Karışıklığı Artık Çözelim!
Birleşik Krallık yeniden gündemde.
Birleşik Krallık'ta yapılan AB referandumunun ardından ada halkları, AB'den ayrılmaya karar verdi. Tabii tarihi bir dönüm noktası olarak ifade edilebilecek bu olayın ardından herkes Birleşik Krallık'ı ve AB'nin geleceğini konuşuyor.
Peki ne kadar doğru konuşuyoruz?
AB'den ayrılan İngiltere miydi, Büyük Britanya mı yoksa Birleşik Krallık mı?
Hangisi ne anlama geliyor, nereleri kapsıyor?
Bu çalışmada, Birleşik Krallık temel parçalarından başlanarak açıklanmıştır. Amaç, bahsi geçen ifadelerin yanlış kullanılmasını engellemektir.
Birleşik Krallık - United Kingdom
Büyük Britanya - Great Britain
İskoçya
Galler
Kuzey İrlanda
İngiltere - England
Sonuç olarak;
Ek Bilgi: Yönetim
Yukarıda üzerinden kısaca geçilen Krallığın yönetim mekanizmasını detaylandırma gereksinimi hissettim.
Ülke anayasal monarşiyle yönetiliyor demiştik. Öncelikle kraliçeden başlayalım;
Monark
Kraliçe II. Elizabeth. Kraliçe'nin ülkedeki konumu sembolik. Herhangi bir yaptırım gücü olmadığı gibi idari mekanizmalara dahilde olamıyor. Resmiyette devlet başkanı konumunda. Ancak ne yasama, ne yürütme, ne de yargıya bir etkisi söz konusu değil.
Monark sadece, Birleşik Krallığın değil; İngiliz Milletler Topluluğu üyesi 15 ülkenin de devlet başkanıdır. Bu ülkelerin büyük çoğunluğu küçük ada ülkeleri olmasına rağmen Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda gibi büyük ülkelerde vardır. Kraliçe, bu ülkelerin başbakanlarının tavsiye ettiği kişileri vali olarak atar. Kendisi gibi sembolik değeri olan valilerin oldukça kısıtlı yetkileri vardır.
Parlamento
Birleşik Krallık'ta yasama yetkisi parlamentoya aittir. Parlamento ise iki bölümden oluşur; Avam kamarası ve Lordlar kamarası. Avam kamarası üyelerinin tamamı seçimle işbaşına gelen milletvekillerinden oluşur. Lordlar kamarası ise, atamayla işbaşına gelen ve 'lord' unvanı alan insanlar tarafından oluşur. Lordlar Kamarasının büyük bir bölümünün atamasını Monark yapar. Avam Kamarası ise halk tarafından seçilir. Lordlar Kamarasındaki bu statükoyu değiştirmek maksatlı bir takım girişimler yapıldı ancak yine Lordlar tarafından reddedildiği için girişimler başarısızlığa uğradı.
Yasalar önce Avam Kamarasında ele alınır, daha sonra Lordlar Kamarasında görüşülür ve en son Kraliçe'nin onayına sunulur. Lordlar Kamarasının, Avam Kamarasından gelen tasarı tekliflerini reddetmesi sınırlandırılmıştır. Lordlar Kamarası, Avam Kamarasından gelen aynı teklifi üçüncü kez reddedemez ve teklif Avam Kamarasından doğruca Monark'a gider.
*Ülkede parlamentoyu denetleyecek bir organ yoktur. Ayrıca yazılı bir anayasada olmadığından parlamento hukuki anlamda sınırsız yetkiye sahiptir.
Başbakan ve Hükümet
Hükümet, avam kamarasıyla bütünleşmiş vaziyettedir. Ülkede parti hükümeti esas. Bu şu demek, 'Yürütme Gücünün' başı, başbakan ve hükümet aynı zamanda yasama gücünü de etkisi altında tutar.
Başbakan ve hükümet, avam ve lordlar kamaraların dışında yer alır.
Yerel ile Merkezi Parlamentoların Uyumu
Krallığı oluşturan İngiltere hariç diğer 3 ülkenin de kendisine ait parlamentoları mevcut. Bu parlamentolarla merkezi parlamento arasındaki yetki ayrımı şöyledir;
Anayasa, savunma, ulusal güvenlik, dış politika, vatandaşlık ve göç gibi konular, Birleşik Krallık Parlamentosu'nun çalışma alanında girmektedir. Yerel Parlamentolar bu konuların dışında kalan ve yetki devrinde bulunulmuş alanlarda yasama faaliyetinde bulunabilirler. Her yerel parlamentonun da yetkileri eşit değildir. Yetki devri hakkı, merkezi parlamentoya aittir ve sınırları yine bu parlamento belirler.
Parlamentolar haricinde yerel yönetimler, her ülkede oldukça karmaşık ve farklıdır.
Yorum Yazın
Mükemmel bir yazı. Merak ettiğim soruların cevabını aldım. Teşekkürler ellerinize sağlık! :)
ingilteye direk dusman gozuyle yaklasmanizi cok cocukca, ergence buluyorum. ingiltere dusmanim degil, dostumda degil. ama cevrenize dusman olarak bakarsaniz... Devamını Gör
Kısaca Dingiltere yani.Hiç sevmiyorum abi şu soğuk pazvantları.Sanki pembe sıçıyorlar bi havalar bi kibirler.