Siz Bu Başlığı Okurken Dünya'nın Manyetik Alanının Değişmekte Olduğunu Biliyor musunuz?
Yapılan son çalışmalar, dünyamızın manyetik kutuplarının yer değiştirdiğini ortaya koyuyor sevgili dostlar. İşte sizler için derlediğimiz ayrıntılar:
Dünya'nın manyetik alanı, gezegenimizi çevreleyen görünmez bir güç alanı gibidir.
Bu alan, yüklü parçacıkların yönünü değiştirerek dünya üzerindeki yaşamı Güneş'ten yayılan radyasyondan korumak gibi önemli bir işleve sahiptir. Gezegenimizin manyetik alanı aynı zamanda devamlı değişim içindedir ve tarih boyunca yüzlerce defa jeomanyetik ters yaşanmasına sebep olmuştur. Peki manyetik kutuplarımızdaki bir sonraki değişim ne zaman gerçekleşecek ve bu değişim dünya üzerindeki yaşamı nasıl etkileyecek?
Manyetik kutupların değişmesi durumu, söz konusu alanı zayıflatır ve daha kompleks bir hâle sokar.
Bu değişim, manyetik alanımızın bugün sahip olduğu gücü %10'una kadar düşürebilir, manyetik kutupları ekvatora kadar itebilir ve hatta aynı anda birden fazla kuzey ve güney kutup noktası oluşmasına sebep olabilir. 'Jeomanyetik ters' adı verilen bu hadise her bir milyon yıllık süreçte birkaç kez gerçekleşmektedir ancak bu hadisenin gerçekleşme aralıkları çok düzensiz olduğu için öngörülmesi epey zor olmaktadır.
Jeomanyetik tersler kimi zaman geçici olabilmekte ya da yarım kalabilmektedir.
Böyle durumlarda manyetik kutuplar coğrafi kutuplardan ayrılmakta, kimi zaman ekvatoru aşacak derecede sapma gösterebilmekte, daha sonra da esas yerlerine geri dönmektedirler. Gezegenimizin gördüğü son tamamlanmış jeomanyetik ters bundan 780,000 yıl önce, son geçici sapma ise bundan 41,000 yıl önce gerçekleşmiştir.
Dünya'nın manyetik alanında meydana gelen bu değişiklikler, bizler için pek çok sorunu beraberinde getirmektedir.
Öncelikle jeomanyetik tersler manyetik alanımızın gücünü zayıflattığı için Güneş'ten gelen radyasyonları gerektiği şekilde engelleyememekte, Dünya'nın yüzeyine bizler için zararlı olabilecek düzeyde radyasyonun ulaşmasına zemin hazırlamaktadır. Böyle bir durumla bugün karşılaşırsak, yüklü parçacıkların gezegenimizin yüzeyine daha fazla ulaşması uydularımız, uçaklarımız ve elektrik altyapımız için büyük sorunlar teşkil edecektir.
Üstelik az önce saydıklarımız, manyetik alanımızda bir değişim yaşanması durumunda karşılaşacağımız en zararsız etkileri oluşturuyor.
Eğer manyetik alanımız zayıflar ve yoğun Güneş enerjisi onunla etkileşim içerisine girerse karşılaşabileceğimiz bir felaket senaryosu jeomanyetik fırtınalardır. 2003 yılında gerçekleşen ve 'Halloween Fırtınası' adı verilen hâdise (gerçek bir jeomanyetik fırtına değildi), İsveç'te uzun süre elektriklerin kesilmesine ve radyasyon riski sebebiyle uçuş rotalarının değiştirilmesine; aynı zamanda uyduların ve iletişim cihazlarının bozulmasına sebep olmuştu.
Modern insan manyetik alanımızın geçirdiği son değişime tanık olmadığı için karşılaşacağımız sonuçları önceden kestirebilmek mümkün değil.
Bugüne kadar yapılan çalışmalardan bir kısmı jeomanyetik tersleri kitle imhasıyla ilişkilendirmiş olsa da, muhtemel bir hâdisede böyle bir senaryonun gerçekleşeceğine dair elimizde herhangi bir kanıt bulunmuyor.
Böyle bir durumda diğer hayvan türlerine ne olacağı da bilimin cevaplamak istediği sorulardan biri.
Muhtemel bir jeomanyetik ters durumunda diğer hayvan türlerinin davranışı bizimkinden farklı olacaktır. Çünkü Dünya'nın manyetik alanını hissetme kabiliyetine sahip olan ve göç edeceği rotaları bu hisse göre belirleyen pek çok hayvan türü bulunmaktadır. Gerçekleşecek bir değişimin ne insanlar ne de diğer canlılar üzerinde yaratacağı etki henüz kestirilemiyor olsa da, canlılığın bu güne kadar gerçekleşen onlarca manyetik değişimden ve eski insanların yaşanan en son manyetik alan değişimi olan Laschamp Olayı'ndan sağ salim kurtulmuş olması yüreğimize su serpen kanıtları oluşturmaktadır.
Yorum Yazın
herseyin oyle hizli degistigi bir donemdeyiz ki, manyetik alan bile degisim halinde.
Neil de Grasse Tyson'ın anlatımlarından farklı bir şey yok ama tebrikler editör güzel çalışma :)