Savcılar İçin 'Cumhuriyet Savcısı' Unvanının Kullanılma Nedeni Ufkunuzu Açacak
Yargı, bürokrasi gibi belli bir zümreye değil de ülkeye hizmet etmesi gereken kurumları tarafsızlığı yıllardır tartışılan bir olgu. Özellikle uzun soluklu yönetimlerde yargının ve bürokrasinin siyasallaşması, hükümetin ve hükmeden odakların aparatı haline gelmesi yıllardır tartışılan konular. Sedat Peker'in paylaştıklarıyla ülkemizde de bu olgu hiç olmadığı kadar konuşulur hale geldi. Etik olarak siyasi kararlar vermemesi gereken yargının da en önemli ayaklarından biri cumhuriyet savcıları. Peki neden diğer unvanlarda olmayan cumhuriyet ifadesi savcılara verilmiş? Biraz geriye gitmemiz gerek.
Devlet kurumlarında kullanılan pek çok unvan var. Emniyet müdürü, cumhurbaşkanı, milletvekili... Ancak sadece bir unvanın önünde cumhuriyet sıfatı yer alıyor. O da cumhuriyet savcısı.
Bu sorunun yanıtı için Hukuk İnkılabı'nın yapıldığı döneme gitmek gerekiyor.
Hukuk devrimi sürecinde yeni yasalar ve adalet sisteminin yeniden tesisi sağlanırken Adalet Bakanlığı koltuğunda İzmir mebusu Mahmut Esat Bozkurt vardı.
Bozkurt'un sunduğu taslaklarda savcı yerine cumhuriyet savcısı ifadesi geçiyordu ve bu ifade çokça tartışıldı.
'Neden valilerde, emniyet müdürlerinde, müsteşarlarda bu sıfat yok da savcılarda cumhuriyet savcısı sıfatı var?' tartışması oldukça hararetli geçti.
Bakanlıktaki tartışmalar Gazi Paşa'nın da kulağına gitmiştir ve Mustafa Kemal, Bozkurt'tan bu konuyla ilgili izahat vermesini ister.
Atatürk'ün aynı zamanda yakın dostu ve Bozkurt soyadını verdiği Mahmut Esat Bey şu tarihi yanıtı verir;
“Çünkü, öyle zaman olur ki, cumhuriyeti korumak için başbakandan, bakandan, müsteşardan, validen, büyükelçiden bile hesap sormak gerekebilir. İşte o Cumhuriyet Savcısı’dır.”
Yanıt hoşuna gitmiş olacak ki Atatürk gülümseyerek "Devam et Bozkurt" der. Bu olay üzerine savcılara hiçbir devlet görevlisine sağlanmayan imtiyaz sağlanarak cumhuriyet sıfatı layık görülür.
Yorum Yazın
Artık Cumhuriyet ile değil Kleptokrasi ile yönetildiğimiz için savcıların sesi çıkmıyor demek ki.
Keşke yıldızlı bir beğeni ya da 10 kere beğenme hakkımız olsaydı.
Atamızın kemiklerinin bilmem kaçıncı kez sızlayışı... Çok yazık..
Fransızcası procureur de la république. Yani cumhuriyet savcisi. Evrensel Bir kavram.