Odaklanma Problemini Ortadan Kaldırması Planlanan Bir Garip İcat ‘Isolator’ ve Mucidi Hugo Gernsback
Odaklanma problemi, belki de iş hayatında yaşadığımız dertlerin en önceliklisi. Bildirimleri susmayan akıllı telefonlarımız, iş arkadaşlarımızın sesleri, açık ofisin dikkat dağıtıcılığı, çalan dahili telefonlar, ülke gündemine bomba gibi düşen absürt bir haber ve onun artçı depremleri, bunun gibi birçok şey gün içerisinde tam odaklandık derken dikkatimizi anında dağıtma potansiyeline sahip.
Ancak odaklanma problemi “çağımızın hastalığı” değil tabii… Ne internetin, ne akıllı telefonların olmadığı dönemlerde de daima çalışan insanın sıkıntısı olmuş. İnternette mutlaka denk gelmiş olacağınızı tahmin ettiğimiz fotoğrafı üzerinden, icat gibi icat “Isolator”ı biraz inceledik.
1. Hugo Gernsback kimdir?
1884 – 1967 yılları arasında yaşamış, aslen Lüksemburg’lu Amerikan mucit, yazar ve editör Gernsback, bilinen ilk bilim kurgu dergisi Amazing Stories’in de yaratıcısı ve yayıncısı.
2. Gernsback’in bilim kurgu janrına katkıları o derece fazla ki, H. G. Wells ve Jules Verne ile beraber bilim kurgunun babası kabul ediliyor.
Hatta 1939’dan beri ABD’de her yıl düzenlenen World Science Fiction Convention (Dünya Bilim Kurgu Kongresi) kapsamında, o yılın öne çıkan bilim kurgu çalışmalarına verilen ödülün de ismi kendisinden geliyor: Hugo Award.
3. Gernsback 1925 yılının Temmuz ayında, Science and Invention dergisini bu kapakla yayınlıyor.
Dalgıç kostümüne benzeyen ama dalışla bir ilgisi olmayan Isolator elbette büyük tartışmaları da beraberinde getiriyor.
4. Oldukça korkutucu görüntüsüne rağmen Isolator, kişiyi çevreden tamamen soyutlayarak odaklanabilmeyi sağlıyor.
Masif ahşaptan mamul, şarap şişesi mantarı benzeri bir malzemeyle astarlanmış ve keçeyle kaplanmış miğfer, dış sesleri %95 oranında elimine edebiliyor.
5. Gernsback dönemin Ohio’da yayınlanan gazetesi Times Signal’a, sesi bloklamanın önemini şöyle anlatmış.
“Düşünün ki masanıza oturdunuz ve önünüzdeki işe başlamaya hazırsınız. Pencereler kapalı bile olsa dışarıdan sızan sokak gürültüleri size ulaşabilir. Bir telefon çalar, bir yerde bir kapı çalar, düşünce akışınız bölünür.”
6. Görüşü kısıtlamanın da eş derecede önemine vurgu yapan Gernsback devam ediyor:
“Mutlak sessizlik içerisinde bile olsanız, genellikle görüş açınıza giren şeyler yüzünden kendi dikkatinizi kendiniz dağıtırsınız. Gözünüz duvar kağıdına takılır ve bir bakmışsınız ki desenini inceliyorsunuz. Veya odada uçan sineği görürsünüz…”
7. Bu nedenle Isolator’ın göz hattındaki camlarının çevresi siyaha boyanmış.
Böylelikle yalnızca kişinin önündeki kağıdı görebileceği kadar bir görüş açısı oluşturulmuş. (At gözlüğünün birkaç gömlek yukarısı).
8. İcat dergide yayınlanmadan önce, pek çok kez değişik insanlar üzerinde test edilerek geliştirilmiş.
Örneğin insanların Isolator’ın içinde uykusunun geldiğini gözlemleyen Gernsback, oksijen tankını sonradan eklemiş.
9. Isolator her ne kadar kendi döneminde popüler olamasa da, sonrasında buna çok benzeyen başka icatlar da yapıldı.
Belçikalı tasarımcı Pierre-Emmanuel Vandeputte 2015 yılında, istediğiniz zaman tavandan inerek size kısa süreli sessizlik sağlayan bu miğferi tanıttı.
10. Finlandiya’da da benzer ve yeni tarihli tasarımlar yapıldığını görmek mümkün.
Bu fotoğraflarda odaklanmaya yönelik iki farklı Finlandiya tasarımını görüyoruz. Bu tasarımlar kişiyi çevresindeki diğer çalışma masalarında olup bitenlerden bir miktar soyutlayabilmeyi amaçlıyor.
11. Gernsback 56 derginin yayıncılığı ve editörlüğünü yapmış olmanın yanı sıra, öldüğünde 80’in üzerinde patente sahipmiş.
Kendisinin bilim, bilim kurgu ve icatlar hakkında yayıncılığını veya editörlüğünü yaptığı tüm dergilerin listesine buradan ulaşabilirsiniz. Bu anlamda Gernsback, bilim kurgunun babalarından sıfatını fazlasıyla hak ediyor.
12. Nereden bakarsak bakalım, Isolator’ın zamanın çok ötesinde bir icat olduğu söylenebilir.
Hangimiz zaman zaman aynen böyle bir icada ihtiyaç duyduğunu hissetmiyor?