Nörologlar Balıkların Uykularındaki Beyin Aktivitesinin İnsanlardaki Aktivite ile Benzer Olduğunu Tespit Etti
Zebrabalıklarının uykularındaki beyin aktivitelerinin insanlarınkine oldukça yakın olduğu tespit edildi.
Bilinçsizliğe daldığımız her gece, bedenlerimiz köklü bir evrimsel harekete girer.
Gözlerimiz kapalı kapakların arkasında oradan oraya giderken, uykunun dört farklı evresini yaşarız. Bizler hiçbir şey olmuyormuş gibi hissederken aslında birçok şey meydana geliyordur.
Stanford Üniversitesi araştırmacılarının söylediklerine göre bu tespit şu anlama geliyor: bu beyin aktivitesinin temelleri, insanlık suyu terk edip karaya yerleşmeden çok daha önce gelişti.
Nörolog Philippe Mourrain şunları söylüyor: 'Uykunun ve onun işlevlerinin, çok derinde korunmuş olduğunu düşünmek, inanılmaz derecede heyecan verici.'
Bu keşif, sinirsel uyku işaretlerinin gelişimini 450 milyon öncesine götürüyor.
Bilim insanları, balıkların uykuya benzer bir kestirme yaptıklarını bir süredir biliyorlardı ancak bunların memelilerin uykularına ne kadar benzediklerini netleştiremiyorlardı.
Nörolog Louis Leung şunları söylüyor: "Zebrabalıklarının beyinlerindeki aktiviteleri gördüğümüzde, aynısı olmasa da birbirine benzeyen işaretler bulduk..."
'Aslında pek de şaşırmamamız gerekiyor çünkü zebrabalıklarının genleriyle bizim genlerimiz %80-90 arasında aynı ancak bu sinirsel işaretlere daha önce kimse rastlamamıştı.'
Bu araştırma için oluşturulan özel laboratuvarda, bilim insanları yeni bir ışık levhası mikroskobu geliştirdi.
Deney sırasında balıklar, göz hareketleri, kas tonusu ve kalp atış hızı izlenirken jöle benzeri bir maddede, hareketsiz bir şekilde uyudular.
'Bu mikroskop, sinir ve kas hücreleri aktive edildiğinde bir proteini açığa çıkaran balığın tüm beynini ve vücudunu gözler önüne seriyor. Beyin aktivitesini, gövde kas aktivitesini, kalp atışını ve göz hareketini kaydederek, balık için polisomnografi icat ettik.' diyor Mourrain.
Ekip, Rem uykusuna benzer olduğunu söyledikleri yayılan dalga uykusunu kaydetti. Zebrabalıklarının göz kapakları olmadığı için REM uykusu sırasında gözlerinde herhangi bir hareket tespit edilmedi ancak...
...kasları gevşedi, kalp atışları yavaşladı ve çevrelerinde olan bitenleri fark etmeleri azaldı.
Çalışmaya dahil olmayan birkaç araştırmacı ise zebra balığı ve memelilerin uykularının arasında sağlam bir bağlantı kurmanın oldukça zor olduğunu belirtti.
Ekip, hipnotikler ve anestezikler dahil olmak üzere yeni ilaçları daha net bir şekilde taramak için teknolojiden yararlanabilir.
Leung şunları ekledi: 'Bu, bir farede veya insan vücudunda, yüksek çözünürlükte gözlemlenemeyen ilaçların geliştirilmesine bir kapı açıyor. Sonuç olarak, uykunun sadece insanlar için değil, birçok hayvanda da biyolojik bir işlev olduğunu kanıtlıyor. Oluşması yüzyılları alan bu gelişime, herkesin değer vermesini teşvik ediyorum.'
Yorum Yazın
Nörolog değil, nörobilimci (neuroscientist) olacak. birbirinden farklı konular. Mesela Tükiye'de henüz neuroscientist yok maalesef.