Devreler Yanmasın: Stres Yönetimi Hakkında Hepimizin Bilmesi Gereken 15 Faydalı Gerçek
Duygularımızı kontrol altında tutmanın ve baskı altında sakin kalabilmenin performans üstündeki etkisi yadsınamaz! Sıfır stresli bir meslek de henüz icat edilmedi. Ve inanmayacaksınız ama bu iyi bir şey; çünkü bir miktar stres iş yaşamı için son derece gerekli😐
TalentSmart'ın bir milyondan fazla çalışanla yaptığı anketlerin sonucuna göre, stresin gerekliliği ve kontrol altında tutmanın yöntemlerini sizin için sıraladık! 👇
1. Bir miktar stres altında çok daha iyi çalışıyoruz.
Tabii stresi yönetebilmek de bir o kadar önemli. Berkeley Üniversitesi'nde Elizabeth Kirby önderliğinde yürütülen araştırmaya göre, anlık hücum eden stres sonucunda beyin yeni hücreler üretmeye başlıyor. Ancak bu sadece, stres arada sırada varsa geçerli. Uzun süreli veya kesintisiz olduğunda ise beynin hücre üretebilme kapasitesi ciddi şekilde baskılanıyor.
2. Yani ara ara stres altında kalmak beynimizi dinç tutuyor; bu sayede performansımız da yükseliyor.
Stres duygusu, insan beynin evrimleşmesinin bir sonucu. Hayvanların hayati bir tehlike sezdikleri anda ne kadar yaratıcı manevralar yapabildiklerini hatırlarsak, yerleşik hayata geçmeden aslında bunun aynısı insanlar için de geçerliydi. İnsan beyni evrimleşip karmaşıklaştıkça, endişelenme davranışımız gelişti; bu da sürekli çeşit çeşit stres altında yaşamamıza sebep.
3. Ancak orta ve uzun vadede ciddi sıkıntılar yaratıyor.
Stres duygusu devamlı olduğunda kalp hastalıkları, depresyon ve obeziteye sebep olmasının yanı sıra, algılama ve doğru düşünebilme yeteneğini de azaltıyor.
4. Peki stresle baş edebilenler bunu nasıl başarıyor?
Aşağıda endişe ve kaygı ile mücadelenin en etkili yollarını derledik. Bazıları çok basit gibi görünebilir; ancak marifet hangi durumda hangi stratejiyi kullanacağınızı ve bunları uygulamak için neye ihtiyacınız olduğunu saptayabilmekte.
5. Sahip olduklarımızın değerini bilmek, strese yol açan kortizol hormonu salınımını %23 azaltıyor.
Şükran duygusu, hayata, doğru yönden bakmamızı sağladığı gibi ruhsal durumumuz üzerinde de iyileştirici etkiye sahip.
California Üniversitesi’ndeki araştırmalarda, her gün şükretme alışkanlığını geliştirmeye çalışanların duygu durumlarında, enerjilerinde ve beden sağlığında iyileşme görüldüğü gözlemlenmiş. Bunda düşük kortizol seviyesinin etkisinin olduğu düşünülüyor.
6. “Ya şöyle olursa? Ya bunu yapamazsam?” gibi sorular stres ve kaygıyı tavana vurdurmak için birebir.
Evet öyle de olabilir ve evet belki de yapamazsınız. Ama vaktinizi milyonlarca farklı olasılıkta gelişebilecek olaylar hakkında endişe etmeye harcarsanız, sakinleşip aksiyon almak için o kadar az zamanınız kalır ki!
Sakin insanlar, “Ya …. olursa?” sorusunun işlerine hiç yaramayacağını iyi bilirler.
7. Olumlu düşünceler, beyni keyifli bir konuya yönlendirerek stresi azaltıyor.
Kötü bir gün geçirdiğimizde, küçük de olsa o gün yaşadığımız güzel bir şey bulmaya çalışmak gerek. Bulamadıysak da bir önceki günü ya da haftayı gözden geçirmek.
Hala mı yok? O zaman yakınlarda gerçekleşecek, sizi heyecanlandıran bir etkinliği düşünün. Mutlaka zihninizi yönlendirecek olumlu bir şey bulabilirsiniz.
8. Teknoloji 7/24 ulaşılabilir olmamızı sağladığı gibi, ne yazık ki bizi buna zorluyor da.
İş çıkışı keyifli bir ortamda arkadaşlarla takılırken telefonumuza düşen bir mail, bir anda modumuzu komple değiştirip bizi iş stresine sokabilir.
9. Kendinize, şalteri indirip tamamen çevrimdışı olabileceğiniz zaman dilimleri belirleyin.
Hatta bu sürede telefonu da kapatın. Eğer bunu yapmak sizi huzursuz ediyorsa, aranma ihtimalinizin daha az olduğu zamanlarda denemeye başlayın; mesela pazar sabahları.
Bu duruma alıştığınızda, iş arkadaşlarınız da bazı zamanlarda ulaşılamaz olduğunuzu kabullenmeye başlayacak.
10. Kahve içmek adrenalin salınımını tetikler; kahveyi abartmamak gerekiyor.
Adrenalin hayatta kalma içgüdüsünün besinidir. Fakat bu içgüdü, hızlı reaksiyon uğruna mantıklı düşünmeyi de göz ardı ettiriyor. Gece vakti sokakta tek başınıza köpek çetesiyle karşılaşırsanız hızlı reaksiyon önemli tabii. Ancak sinirli bir müşterinin mailini cevaplıyorsanız pek de olumlu sonuç vermeyebilir.
11. Uykunun duygusal zeka ve stres kontrolü üzerindeki etkisinden ne kadar bahsetsek az!
Uyurken beyniniz tekrar şarj oluyor. Beyin günün hatıraları arasında dolaşarak, gerekli olanları saklayıp gereksizleri bir kenara atıyor. Dolayısıyla normalde, uyandığımızda enerjimiz yüksek, zihnimiz berrak olur.
Ama yeterli ya da verimli uyumadığınızda iradeniz, dikkatiniz ve hafızanız zayıflıyor. Ortada stres verici bir durum olmasa da stres hormonları yükseliyor. Özellikle zor ve stresli projelerde uyumaya vaktiniz yok gibi hissedersiniz. Ancak emin olun her şeyi kontrol altına almak için en önemli yol, güzel bir gece uykusundan geçiyor.
12. Stresle baş etmenin önemli yollarından biri kendi kendine söylenmekten vazgeçmek.
Olumsuz düşünceleri ne kadar tekrarlarsanız, o kadar çoğaltırsınız.
Kendinizi karamsar düşünceler içinde bulduğunuzda yaptığınız işi bırakın ve kafanızdakileri kağıda dökün. Yazdıklarınızı sakin kafayla okuduğunuzda pek çoğunun olgu değil de sadece düşünce olduğunu fark edeceksiniz. Düşünceleri olgulardan ayırmak, negatif düşünce sarmalından çıkmanıza yardım edip olumlu bir ruh hali sağlar.
13. “Her şey kötü gidiyor”, “Hiçbir şey düzelmeyecek” demek yerine farklı bir perspektiften bakmayı deneyin.
Sıkışık teslim tarihleri, agresif patronlar, köprü trafiği... Yaşadığımız stresin kaynağının bunlar olduğunu düşünmek kolaycı bir yaklaşım.
Bu verimsiz düşünce biçimini düzeltmenin başka bir yolu da gerçekten kötü giden şeylerin listesini çıkartmak. Muhtemelen sizi strese sokan sadece birkaç madde yazacaksınız ve çoğunun da asla değişmeyecek türden sorunlar olmadığını göreceksiniz.
14. Sadece nefesinize odaklanarak geçireceğiniz birkaç dakika, zihninizi endişelerden uzak tutar.
Nefesle beraber bulunduğunuz anda kalmak, beyninizin yaptığınız işe odaklanmasını sağlar ve kaygıları azaltır.
Stresli olduğunuzu hissettiğinizde kapıyı kapatın, dikkat dağıtıcı şeyleri uzaklaştırın, sandalyenize oturun ve nefes alın. Zihniniz başka düşüncelere kaymaya çalışabilir; bu çok normal. Gerekirse içinizden sayarak tekrar nefese odaklanmaya çalışın. Bu yöntem çok basit, hatta aptalca gelebilir! Ancak denedikten sonra ne kadar rahatladığınızı ve sakinleştiğinizi görünce şaşıracaksınız.
15. Zayıf olduğunuz yönleri keşfedip, ihtiyaç duyduğunuzda yardım istemelisiniz.
Yalnız başına her şeyin üstesinden gelmeye çalışmak, çekici olmasına rağmen emin olun son derece faydasız bir davranış biçimi.
Herkesin hayatında iş ve/veya iş dışında, zor durumda yardımcı olmaya hazır birileri vardır. Hayatınızdaki bu kişileri saptayın; ihtiyaç anında görüş ve yardımlarına başvurun. Endişeleriniz hakkında konuşmak bile stresinizi azaltacak ve yeni bir bakış açısı sağlayacaktır. Destek istediğiniz kişi olaylara sizin kadar duygusal yaklaşmadığından, göremediğiniz bir çözüm yolu bulabilir.